قطع نارونها برای مبارزه با آفت/ نارون؛ گونه غالب فضای سبز کرمان

به گزارش خبرنگار مهر، در حالی که شهروندان کرمانی در چند ماهه اخیر شاهد قطع بی رویه درختان سطح شهر هستند نگرانیهایی در خصوص حفظ فضای سبز شهر کویری کرمان ایجاد شده است هر چند که مسئولان شهرداری کرمان دلیل قطع درختان ناروان را آلودگی این درختان به آفتی مهار نشدنی عنوان کرده اند.

این درحالی است که پس از برپایی یک هنر انتزاعی از تنه درختان قطع شده میزان حساسیتها در خصوص قطع درختان در کرمان بیشتر شد.

پس از برپایی این هنر انتزاعی مسئولان شهرداری به سرعت عکس العمل نشان دادند اما بعد شهردار کرمان اعلام کرد که این درختان قطع شده بقایای درختان کهنسالی است که در محوطه موزه صنعتی کرمان قطع شده اند و گفت که به دلیل عدم آبیاری سروهای محوطه موزه خشک و قطع شده اند و به همین دلیل مسئولان قطع این درختان باید جریمه بپردازند.

اما این پایان داستان نارونهای قطع شده کرمان نبود و مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی کرمان نیز روز بعد از مصاحبه شهردار کرمان در خبری که به خبرگزاری های استان ارسال شد از مسئولان فضای سبز کرمان خواست نسبت به قطع درختان پاسخگو باشد و بحث مطرح شدن قطع درختان موزه صنعتی کرمان بحثی انحرافی است.

کار هنرمند کرمانی به هیچ وجه اعتراض به شهرداری نبوده است

اما مدیر موزه صنعتی کرمان در گفتگو با خبرنگار مهر اظهارداشت: خدا را شاهد می گیریم اقدام هنرمند کرمانی که جمعه گذشته با تنه درختان، هنری مفهومی را در یکی از خیابانهای شهر به نمایش گذاشته هیچ حرکت اعتراضی به شهرداری نبوده است.

منصور علی بیگی بیان داشت: هنرمندی که با چیدمان تنه های درخت در خیابان بحرالعلوم اقدامی هنری انجام داده به هیچ وجه قصد اعتراض نداشته و این، تنها یک اقدام زیست محیطی بوده است.

وی درباره دلیل قطع درختان موزه تصریح کرد: قرار است فاز دوم موزه هنرهای معاصر کرمان احداث شود و این کار به عهده میراث فرهنگی گذاشته شده است.

علی بیگی ادامه داد: میراث فرهنگی هم ایجاد فضای سبز دراین موزه را به مزایده گذاشته که در نهایت موسسه "چمن کاران" در این مزایده برنده شده است.

وی گفت: درختان محوطه موزه هم خشک و آفت زده شده بود که گفته می شود به دلیل عدم آبیاری این حالت پیش آمده در حالی که ما درختان یک بخشی از موزه را بس که آبیاری کرده ایم مثل باتلاق شده اما باز هم خشک مانده اند چون عمرشان طولانی است.

علی بیگی با بیان اینکه این درختان آفت زده بوده اند، اظهار داشت:  موسسه چمن کاران باید برای قطع درختان از شهردار مجوز می گرفته است و حالا هم خود موسسه باید جریمه 116 میلیون تومانی را پرداخت کند.

وی تاکید کرد: کار هنرمند کرمانی تنها یک هنر مفهومی بوده و هیچ اعتراضی به همراه نداشته است.

مدیر موزه صنعتی کرمان بیان داشت: قرار بوده این کار در کلوت های شهداد هم انجام شود حالا کسی پاسخ دهد که اگر این اقدام اعتراضی بوده در کلوتها به چه چیز می خواسته اعتراض شود؟!

علی بیگی با اشاره به اقدام زیست محیطی این هنرمند اظهار داشت: این هنرمند همان کسی است که چند سال قبل با همکاری شهرداری منطقه چهار کرمان زباله های جنگل قائم را جمع آوری و با آن رنگین کمان درست کرده است.

شهردار کرمان نیز در واکنش به حسایتهای رسانه در در خصوص قطع درختان در کرمان با بیان اینکه تحصیلات خود وی در رشته کشاورزی و گرایش گیاهپزشکی است ضمن تاکید بر اینکه شهرداری بیش از همه به ارزش این درختان آگاه است، درباره دلایل این کار توضیح داد.

آبیاری با آب آلوده

ابوالقاسم سیف الهی در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه سرانه فضای سبز کرمان 11.5 مربع است، اظهار داشت: ما برای آبیاری فضای سبز کرمان با مشکل روبرو هستیم چرا که در حال حاضر با 45 حلقه چاه این کار انجام می شود و بخش عمده ای از این چاهها آب آلوده دارند که این آلاینده ها به درختان آسیب می رساند.

سیف الهی افزود: در این دوره شهرداری در سطح شهر لوله کشی آب خام انجام داده که با این وجود باز هم در بعضی از قسمتها، فضای سبز را با تانکر آبرسانی می کند.

وی ادامه داد: در خصوص آبیاری در چهار سال گذشته هم سیاست ما این بوده که هیچ فضای سبز جدیدی ایجاد نشود مگر اینکه آبیاری آن با سیستم های تحت فشار انجام شود.

سیف الهی در خصوص جنگل قائم که نقش اصلی فضای سبز را در کرمان ایفا می کند، هم گفت: در مجموعه 230 هکتاری این محدوده درختکاری شده با کمبود آب روبرو بودیم که با حفر 10 حلقه چاه آب را به آنجا بردیم.

وی بیان داشت: همچنین برای اولین بار در طول 30 سال اخیرجنگل قائم کوددهی شد.

نارونها 20 سال پیش بیمار شدند

سیف الهی در ادامه، به وضعیت نارون های شهر کرمان اشاره کرد.

وی گفت: درخت غالب در کرمان و شهرستانهای استان نارون است که این گونه گیاهی دو رقم پیوندی و وحشی دارد.

شهردار کرمان افزود: بعد از نارون، کاج، سرو و زبان گنجشک بیشترین گونه ای هستند که در کرمان کاشته شده است.

وی اظهار داشت: اما یکی از ویژگیهای نارون، چوب تردی است که این درخت دارد و به همین دلیل به راحتی توسط آفتی که به آن حمله می کند به خاک اره تبدیل می شود.

سیف الهی ادامه داد: حدود 20 سال پیش بود که نارونهای اطراف پارک شورای فعلی هرس سنگین می شوند که بعد از این هرس، سوسک برگ خوار نارون روی برگهای درختان نشسته و بعد از خوردن برگها آن را به صورت توری درآورده که با این کار درختان ضعیف شده است.

وی درخصوص علت ورود این آفت به کرمان هم گفت: عده ای می گویند که این سوسک از طریق چوبهایی که برای استفاده در معادن پابدانا از شهرهای شمالی کشور آورده شده وارد کرمان شده است، عده  هم راه ورود آن را چوبهای نجاریها دانسته و عده ای هم بر این باورند که این آفت در آن زمان به همراه هیزمی که از شهرهای دیگر وارد شده به کرمان وارد شده است.

سیف الهی افزود: با ورود آفت، درخت ضعیف می شود و چون در داخل چوبها وضعیت خاصی است، امکان شخم زدن وجود ندارد.

وی اظهار داشت: درخت ضعیف هم از خود بوی خاصی را متصاعد می کند که سوسک شاخک دراز نارون و سوسکهای دیگر درختان به سمت آن جذب شده و به آن هجوم می آورند.

شهردار کرمان ادامه داد: این حشره در محل زخم روی تنه درخت تخم گذاری می کند که در زمان تخم گذاری هم کسی متوجه وجود آن نمی شود.

وی گفت: بعد از سه سال لاروها با تغذیه از چوب وارد لایه های بعدی تنه درخت می شوند و صاحب درخت زمانی متوجه وجود آن می شود که سوسک داخل درخت بوده و با قطع آوندها خاک اره هایی را تولید می کند.

وی اظهار داشت: با قطع آوندها امکان زنده بودن درخت دیگر وجود ندارد.

سیف الهی با بیان اینکه لاروها در سال سوم تبدل به سوسک می شوند ادامه داد: بعد از قطع درخت بیمار، سوسکها روی درخت کناری می نشینند چرا که طول پرواز این حشره سه کیلومتر است.

شهردار کرمان تصریح کرد: درخت برای مبارزه با لارو شیره فراوانی تولید می کند اما حجم خسارت این آفت به حدی است که هر چه شیره تولید شود نمی تواند با این آفت مبارزه کند و آن را از بین ببرد.

وی گفت: این اتفاق نه تنها در مورد شهر کرمان بلکه در شهرستانهایی مثل زرند هم رخ داد تا جایی که در زرند الان دیگر نارونی وجود ندارد.

سیف الهی تصریح کرد: این اتفاق هم تنها مربوط به کرمان نیست بلکه در دیگر کشورها همچون آمریکا مرگ درختان نارون همه گیر شده است.

مبارزه مکانیکی و شیمیایی با آفت نارونها

شهردار کرمان درادامه، به اقدامات انجام شده در راستای مبارزه با این افت اشاره کرد و گفت: در این خصوص با کارشناسان و متخصصین مرکز تحقیقات کشاورزی و دانشگاه شهید باهنر کرمان هم اندیشی شده همچنین از نتایج تحقیقات در استانهای دیگر از جمله اصفهان و یزد که آنها هم این مشکل را داشته اند استفاده شده است.

سیف الهی افزود: یکی از راههای مبارزه با این آفت سم پاشی درختان بیمار است که البته در شهر نمی توان سم بسیار قوی استفاده کرد چون برای شهروندان مضر است.

وی ادامه داد: با این حال، برای دفع سوسکهایی که داخل درخت هستند از سم ترکیبی که تبدیل به گاز می شود استفاده کرده ایم.

وی بیان داشت: مبارزه مکانیکی هم در این باره انجام شده است.

این مسئول برخی محدوده های شهر کرمان از جمله خیابان خواجو و پارک نشاط را حوزه پرواز این آفت عنوان کرد و گفت: در حال حاضر اقدامات لازم در این محدوده ها انجام می شود تا این سوسک به درختان نارون بولوار جمهوری وارد نشود.

وی ادامه داد: البته درختان نارون بولوار جمهوری هم به "شپشک" و "شته" آلوده هستند که اقدامات لازم برای مبارزه با این آفات هم در حال انجام است.

قارچ خطرناک به کاج های کرمان حمله کرده است

سیف الهی همچنین اظهار داشت: بعضی از هیزم های پسته هم که وارد شهر می شوند آلوده به سوسک پوست خوار هستند که بر روی درختان کم آب نشسته و سوراخهای ریزی ایجاد می کنند.

شهردار کرمان ادامه داد: بیماری جدیدی هم در درختان کاج شهر کرمان داریم که بیماری قارچی خطرناکی است و در کاج های اطراف بهارستان مشاهیر مشاهده شده است.

وی بیان داشت: یک تیم تخصصی از دانشگاه کرمان، یزد و کرج در حال کار بر روی این بیماری هستند اما به هر حال بخشی ازدرختان آلوده شده و درحال تلاشیم تا این آفت توسعه نیابد.

اجبار به قطع درختان درعملیات عمرانی

وی دلیل دیگر قطع درختان در سطح شهر کرمان را انجام فعالیت های عمرانی دانست و گفت: درکرمان دو طرح جامع و تفصیلی داریم؛ در این طرحها، برای هر خیابانی ابعاد خاصی در نظر گرفته شده که باید طبق آن برخی مسیرها تعریض شود در این کار هم مجبوریم درختانی که در مسیر تعریض قرار می گیرد قطع کنیم.

وی افزود: اگر هم به دلیل عملیات عمرانی از جمله احداث تقاطع های غیر همسطح درختی قطع شود داخل لوپهای پل فضای سبز ایجاد می شود.

سیف الهی تصریح کرد: جابه جا کردن درختان هم که عده ای از کارشناسان این بحث را مطرح کرده اند کار منطقی است اما در خیابان شهید مصطفی خمینی ما این کار را انجام دادیم و کل ریشه درخت با خاک اطرافش را داخل کامیون گذاشتیم و درجای دیگری آن را کاشتیم اما خشک شد.

وی گفت: البته ماشین آلات جدیدی هم هست که کار جابجایی را انجام می دهد که ما آن را خریداری کرده ایم.

دلایل شهردار در انتخاب زیتون تلخ به عنوان جایگزین نارون

شهردار کرمان از انتخاب جایگزین برای درختان بیمار نارون هم خبرداد و اظهار داشت: از 12 سال قبل گونه های جایگزین برای این درخت کاج، سرو و زیتون تلخ است.

وی ادامه داد: برخی کارشناسان بر این باورند که درختی مثل زیتون تلخ برای کرمان مناسب نیست اگر چه نظر این افراد قابل احترام است اما تاکنون هیچ آفتی بر روی این درخت اثر نکرده چون ماده ای درون خود دارد که خوش خوراک نیست.

وی افزود: دلیل دوم آن هم سریع الرشد بودن این درخت است که دلیل خوبی برای انتخاب آن بوده است.

سیف الهی در ادامه دفاع از مناسب بودن زیتون تلخ برای اقلیم کرمان گفت: این درخت را خود من چند سال قبل در جایی دیدم که خشک شده بود اما پس از آبیاری مجددا جوانه زده بود من هم آن را مناسب کرمان دیدم.

وی ادامه داد: چند سال قبل هم سفری به مکه داشتم که در صحرای عرفات درختانی دیدم کاشته شده بود، نمونه ای از این درخت به همراه بذر آن را به کرمان آوردم و کاشته شد پس از رویش بررسی کردیم که از این نمونه درخت در چه مناطقی از کرمان هست.

این مسئول اضافه کرد: مشخص شد که در مقابل دادگستری زرند یک نمونه از این درخت وجود دارد که گفته شد این زیتون تلخ است.

وی گفت: این درخت برگهای براقی دارد که تعرق از سطح آن پایین بوده و نسبت به خشکی و افت دما هم مقاوم بوده است.

برگریز زودهنگام درختان برای تنظیف خیابانها بهتر است

شهردار کرمان اظهارداشت: همچنین زیتون تلخ در پاییز زودتر از درختان دیگر برگریز می کند که این از نظر تنظیف خیابانها برای شهرداری مطلوب است.

سیف الهی بیان داشت: درخت کاج هم، گونه مناسبی برای کرمان است اما حدود چهار سال پیش همزمان با یخبندانی که در کرمان داشتیم در مسیر مشهد تعدادی کاج را مشاهده کردم که به دلیل سرما خشک شده بود.

وی اضافه کرد: خوشبختانه این اتفاق برای درختان جنگل قائم نیفتاد اما به همین دلیل ما در شهرداری تصمیم گرفتیم تا صرفا بر روی درخت کاج متمرکز نشویم.

وی تصریح کرد: از آنجا که شهرداری متولی فضای سبز شهری بوده به منظور نگهداری از درختان نهایت تلاش خود را به کار می گیرد و به ازای هر درخت قطع شده، یک اصله در محل همان درخت و صد اصله در جاهای دیگر می کارد.

.............................

گزارش: اسما زنگی آبادی