ساماندهی؛ هویت تاریخی گورستان ابن بابویه را پاک کرد

به گزارش خبرنگار مهر، طرح ساماندهی قبرستانهای تاریخی تهران در سال 75 توسط شهردار وقت تهران برای نخستین بار مطرح شد، آن زمان بسیاری از نزدیکان صاحبان قبور تجمع کرده و مانع ادامه کار شدند، بسیاری از روحانیان این اقدام را غیر شرعی عنوان کردند و طرح در همان زمان متوقف شد اما اکنون دوباره  اجرای این طرح آغاز شده است.

مرداد ماه امسال عده ای از نزدیکان صاحبان قبور در گورستان ابن بابویه در گفتگو با خبرنگار مهر اعتراض خود را نسبت به تخریب سنگ قبرهای ابن بابویه اعلام کردند و از اجرای طرح توسعه شبستان آرامگاه شیخ صدوق خبر دادند.

مجتبی تختی پور، مسئول آستان شیخ صدوق در تایید خبر اجرای طرح توسعه شبستان به خبرنگار مهر گفت: هدف از اجرای این طرح بهسازی کل محوطه آستان است بنابراین در طرح اضافه کردن محدوده شبستان از قبوری که در این محدوده واقع شده اند عکس گرفته شده و جانمایی همان سنگ قبرها با خطای کمتری در داخل شبستان انجام می شود.

احمد نوروزی معاون بقاع متبرکه اداره اوقاف استان تهران نیز با بیان اینکه هیچ سنگ قبری جابجا و تخریب نمی شود به خبرنگار مهر گفته بود: در این طرح با استفاده از تصویر هوایی تمامی قبور ثبت شده و پس از پایان طرح اسامی در همان محل اصلی قبر بر روی آن حکاکی می شود.

اما مشاهدات خبرنگار مهر خلاف این ادعا را ثابت می کند. به طوریکه بسیاری از سنگ قبرهای این محدوده در اثر برخورد با لودر تخریب شده و یا در محوطه رها شده اند به عنوان مثال در اجرای طرح توسعه شبستان سنگ قبر هادی تجویدی بنیانگذار مکتب مینیاتور و حسین کوهی کرمانی، ادیب، محقق، روزنامه‌نگار و شاعر اهل کرمان نیز بر اثر گودبرداری تخریب شد.

ادعای برگزاری جلسه با کارشناسان میراث فرهنگی

در هین رابطه مدیر اداره‌ اوقاف و امور خیریه‌ شهرستان ری  با اظهار تأسف از فضاسازی دروغ برخی رسانه‌ها و سنگ‌اندازی در مقابل طرح توسعه‌ حرم شیخ صدوق (ابن بابویه)، از نهایی و مکتوب شدن توافق‌نامه این اداره با اداره میراث فرهنگی شهرستان خبر داد.

حجت‌الاسلام عباسیان بیان کرد: دوستان ما در اداره میراث فرهنگی شهرستان ری تصور می‌کردند، ما درصدد این هستیم که این بنای قدیمی را تخریب کنیم؛ ولی وقتی نقشه‌های طرح را از نزدیک دیدند، خیال‌شان آسوده شد.

وی از برگزاری نشست مشترکی با حضور رؤسای اداره‌های اوقاف و میراث فرهنگی و معاون میراث فرهنگی استان تهران خبر داد و گفت: با مدیر اداره‌ میراث فرهنگی درباره‌ ادامه‌ طرح توافق شد.

رد ادعای اوقاف توسط سازمان میراث فرهنگی!

اما سرپرست اداره میراث فرهنگی و گردشگری شهر ری این موضوع را تکذیب کرد و گفت: این اداره هنوز هیچ جلسه‌ای با اداره اوقاف و امور خیریه‌ شهرری مبنی بر توافق برای ادامه‌ عملیات طرح توسعه‌ حرم شیخ صدوق در قبرستان ابن بابویه نداشته است و متاسفانه هیچ مکاتبه‌ای با اداره‌ میراث فرهنگی انجام نشده بود!

حمید عبدلی بیان کرد: اگر مکاتبه‌ای صورت گرفته بود، این اداره با حضور کارشناسان میراث فرهنگی می‌توانست از طرح‌، بازدید و نظر نهایی خود را به سرعت اعلام کند؛ ولی متأسفانه آن زمان بدون هیچ هماهنگی‌ای، دور تا دور سنگ قبر بقعه‌ شیخ صدوق تا زیر بنای آن تخریب شد.

وی ادامه داد: یگان حفاظت میراث فرهنگی این شهرستان متوجه عملیات پی‌ریزی فونداسیون در کنار حرم شیخ صدوق شد که سبب آسیب به این بنا می‌شود و از آن جلوگیری کرد. سپس مکاتباتی با رییس اداره‌ اوقاف شهرستان شهر ری انجام و در این مکاتبات قرار شد، جلسه‌ای با این سازمان ترتیب داده شود تا یکسری موارد و قوانین زیربنایی را به آنها گوشزد کنیم. هرچند هنوز هیچ جلسه‌ای تشکیل نشده است، ولی به تازگی فقط نامه و پلان از سوی اداره‌ اوقاف به میراث فرهنگی رسید.

اعتراض یا تشکر مردم از ساماندهی قبرستان

همچنین مدیر اداره‌ اوقاف و امور خیریه‌ شهرستان ری در بخش دیگری از گفته های خود اجرای طرح توسعه شبستان و در نهایت ساماندهی گورستان ابن بابویه را مورد حمایت مردم دانست و گفته بود: تا کنون بسیاری از مردم و مراکز فرهنگی، مساجد و بسیجیان با فرستادن نامه به اداره‌ اوقاف شهرستان و سازمان اوقاف، از اجرای این طرح حمایت کرده‌اند.

عباسیان درحالی از رضایت مردم نسبت به ساماندهی گورستان ابن بابویه خبر داد که اکنون اهالی شهرری درحال جمع آوری طومار اعتراض به این اقدام هستند.

همچنین طرح توسعه‌ شبستان شیخ صدوق (ابن بابویه) شهر ری درحالی انجام می شود که متولیان این مجموعه قصد دارند پس از اتمام آن، طرح بهسازی مجموعه را اجرا کنند. به این معنا که تمام قبور یکسان سازی و فضای روشنی در مجموعه تعبیه شود چون این گورستان تاریخی به دلیل نداشتن چراغ و وجود خرابه ها و درختان زیاد، اکنون محل تجمع معتادان شده است.

اما خبر اجرای طرح ساماندهی کل گورستان ابن بابویه و قبور مشاهیر مدفون در آن درحالی از سوی اداره اوقاف و امور خیریه اعلام شد که پیش از این سنگ قبرهای اطراف بقعه به دلیل اجرای طرح توسعه شبستان از بین رفته است بنابراین نگرانی از  اینکه سنگ قبرهای مشاهیر دیگر مدفون در این گورستان نیز تخریب شود در میان دوستداران میراث فرهنگی بوجود آمده است.

در همین ارتباط یک استاد دانشگاه به خبرنگار مهر گفت: با تخریب سنگ قبرهای تاریخی در گورستان ابن بابویه شهرری توسط متولیان امر، این گورستان ملی در آینده نزدیک به گورستان آمریکایی ها شبیه می شود.

گورستانی شبیه به گورستان آمریکایی ها!

احمد ابو حمزه، کارشناس ارشد تاریخ و ری شناس گفت: اداره میراث فرهنگی و اداره اوقاف و امور خیریه تنها به فکر این هستند که کل مجموعه را تغییر بدهند و مجموعه جدیدی بسازند این درست همان سیاستی است که آمریکایی ها در قبرستان معروف خود اجرا کردند و تمام قبرها را یکسان و سنگ ها را همسطح سازی کردند چون در این حالت گذشته را برداشته و هویت را تغییر می دهند.

وی گفت: منکر وجود مشکلات و نابسامانی در فضای گورستان به دلیل نبود روشنایی و فضای مناسب نیستم اما می توان تمامی این مشکلات را با حفظ سنگ ها برطرف کرد.

ابوحمزه با بیان اینکه سنگ های ابن بابویه هویت ری و گذشته ما ایرانی هاست تصریح کرد: بنای ابن بابویه متعلق به دوره قاجاریه و مربوط به 150 سال پیش است و کاشی کاری های دوره قاجار را می توان روی دیواره های این بنا مشاهده کرد.  این بنا می بایست دست نخورده باقی بماند اما مسئولان اداره اوقاف طرح توسعه شبستان آن را اجرا می کنند.

ابن بابویه نخستین گورستان شهر ری و دومین گورستان تهران است که بسیاری از مشاهیر ایران در آن دفن هستند. نام این گورستان برگرفته از نام محمد بن بابویه معروف به شیخ صدوق یکی از فقها و دانشمندان شیعه است که آرامگاه او در آنجا واقع شده‌است.

در محدوده تخریب شده ابن بابویه قدمت تعدادی از سنگ قبرها به بیش 100 سال می رسد.