فلک الافلاک روی موج موسیقی لری/ مسافران نوروزی به وجد آمدند

به گزارش خبرنگار مهر، اجرای موسیقی محلی لرستان در محوطه قلعه باستانی فلک الافلاک موجب استقبال کم نظیر گردشگران و مسافران نوروزی از برنامه های این گروهها شد به طوریکه مشتاقان ساعتها قبل از آغاز برنامه اجرای گروههای موسیقی لری را انتظار می کشند.

سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان در این رابطه به خبرنگار مهر گفت: ستاد تسهیلات سفرهای نوروزی استان لرستان به منظور معرفی فرهنگ بومی لرستان به گردشگران نوروزی اقدام به اجرای موسیقی محلی در قلعه فلک الافلاک خرم آباد کرده است.

عباس گودرزی ادامه داد: همچنین به منظور ارائه خدمات بهتر به گردشگران نوروزی در خرم آباد نمایشگاه صنایع دستی و سوغات همراه با اجرای موسیقی محلی در قلعه فلک الافلاک برگزار می شود.

وی افزود: در این نمایشگاه اقلام تبلیغاتی اعم از لوح فشرده و کاست موسیقی محلی و سایر محصولات فرهنگی عرضه می شود.

سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان با اشاره به برگزاری مستمر مراسم موسیقی محلی عنوان کرد: این برنامه که در حیاط دوم قلعه فلک الافلاک برگزار می شود با استقبال مسافران نوروزی مواجه شده است.

گودرزی یادآور شد: این برنامه هر روز از ساعت 17 عصر به مدت یک ساعت در محوطه این بنای تاریخی برگزاری می شود.

بنابر این گزارش، بر اساس کاوشهای باستان شناسی در مناطق لرنشین، تصویری پایکوبی بر قطعه‌ای سفالی به دست آمده که قدمت موسیقی در این منطقه را به هزاره چهارم پیش از میلاد مسیح رقم می‌زند.

همچنین از آثار و شواهد به دست آمده در این مناطق تصاویری از آلات موسیقی دوران مانند شیپور و تنبور بر روی ظروف نقره وجود دارد که حاکی از رواج موسیقی نزد این قوم در عهد ساسانی است. امروزه نیز برخی از نغمه‌های باستانی در قالب مقامهای موسیقی قومی باقیمانده ‌است.

موسیقی آوازی یا کلامی از کهن ترین موسیقیهای لرستان است. این نوع موسیقی بیشتر در مراسم عروسی، سوگواری و فعالیتهای روزمره زندگی عشایر و روستائیان و توسط زنان و برخی موارد نیز توسط مردان اجرا می شود.

آوازهای شادمانه مربوط به عروسی، ترانه هایی هستند که عملا بدون همراهی ساز و با هم آوایی زنان در مراسم عروسی اجرا می شود و شامل سیت بیارم، بینا بینا، بزران بزران و ... است.

همچنین در مراسم سوگواری عزیزی از دست رفته، زنان عزاداری که در سوگ نشسته اند در وصف او آوازهایی توام با المان خاص بومی می خوانند که هر بیننده و شنونده ای را متاثر می سازد که این آوازها را در گویش "مور" گویند.

همچنین در موسیقی لرستان به آواهای حماسی نیز پرداخته شده است. از انواع آواهای حماسی می توان به شیرین و خسرو که برخی آن را نظامی خوانی خوانده اند اشاره کرد و از بهترین افرادی که در اجرای آواز شیرین و خسرو تبحر بسیار داشته اند مرحوم استاد علیرضا حسن خانی بوده است.

موسیقی کار نیز یکی از بخشهای موسیقی آوازی لرستان است. در گذشته های نه چندان دور زنان و مردان روستایی و عشایر به هنگام کار روزانه مانند برزگری، کشاورزی، شیر دوشی، مشکه زنی، برنج کوبی و ... برای کاهش خستگی ناشی از کار و بیان آمال و آرزوهای خود آوازهایی می خواندند.

ریتم این آوازها به طور معمول متاثر از صدای کار آنها و مضامین شعرها نیز متاثر از ابزار، وسایل ارزشهای محیط زندگی و عشق به یار، سرزمین، گیاهان، درختان و هرچه را که به آن دلبسته اند است. چنین آوازهایی هنوز می توان در نقاط دور از هیاهوی شهر و شهر نشینی شنید.

 آواهای مربوط به "لالایی" که در گویش محلی به آن "لاوه لاوه" می گویند نیز بخشی از موسیقی آوازی لرستان را به خود اختصاص داده است.

موسیقی سازی لرستان نیز آنچنان که از نامش پیداست با استفاده از سازهای بومی و توسط نوازندگان محلی اجرا می شود. مقامهای این نوع موسیقی شامل مقامهای شادی، مقامهای سوگواری، مقامهای مذهبی، مقامهای حماسی، مقامهای دلتنگی و عاشقانه است. سرنا، دهل، کمانچه (تال)، تنبک (تمک)، دوزله و بلور از جمله سازهای لری هستند.

موسیقی سوگواری نیز بخشی از موسیقی سازی لرستان است. نوع ساز مورد استفاده در موسیقی سوگواری لرستان دهل و سرناست. موسیقی سوگواری بیشتر جنبه آیینی دارد و در مراسم عزاداری از روزگار کهن تاکنون اجرا می شود.

پاکتلی، چمری یا چمرانه، سحری، شیونی، یاری و ... ازجمله مقامهای موسیقی سوگواری لرستان است.