به گزارش خبرنگار مهر، موسیقی در استان لرستان همزاد مردمان این دیار است، از موسیقی سور و سوگ گرفته تا نوای لالایی های اصیل زنان لر و موسیقی کار از گذشته های دور در این دیار مرسوم بوده است.
مهجوریت موسیقی لری در زادگاه خود
به رغم قابلیت های موجود در موسیقی لری متاسفانه در سالهای اخیر این موسیقی در دیار خود مهجور واقع شده تا به نوعی در برخی شهرستانها و مراسم ها به حاشیه رانده شود، موضوعی که موجب دغدغه و نگرانی فعالان موسیقی لری نیز شده است.
به عنوان مثال در شهرستان کوهدشت مراسم های شادی و عروسی سال هاست با طنین صدای خوانندگانی همراه است که به جای پرداختن به موسیقی اصیل و زیبای لری و لکی به ارائه موسیقی غیربومی می پردازند.
این امر تاجایی قوت گرفته که حتی خوانندگان لرستانی و بیشتر کوهدشتی به همراه ساز غیربومی و بیگانه "ارگ" به کار موسیقی می پردازند تا کم کم ابزار موسیقی لرستان نیز در مسیر فراموشی قرار گیرد.
این وضعیت تاکنون بارها مورد اشاره اهالی موسیقی لرستان قرار گرفته تا در نشست اخیر با مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی لرستان نیز به این موضوع اشاره شود.
موسیقی لری دارد به حاشیه کشیده می شود
حجت الاسلام حمیدرضا حنان نیز در واکنش به موارد مطرح شده از سوی فعالان موسیقی استان با بیان اینکه محوریت در موسیقی لرستان باید موسیقی لری باشد افزود: متاسفانه در حال حاضر شاهد هستیم که روند به گونه ای است که موسیقی لری دارد به حاشیه کشیده می شود.
وی با بیان اینکه در این زمینه باید به نحوی عمل شود که در منطقه غرب کشور دیگران از اهالی موسیقی لرستان الگو بگیرند یادآور شد: باید در این زمینه آسیب شناسی شود و محوریت موسیقی در استان و حتی منطقه باید موسیقی لری باشد.
مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی لرستان با بیان اینکه استعدادهای زیادی در حوزه موسیقی لرستان وجود دارد ولی در حق موسیقی لرستان کوتاهی می شود، یادآور شد: موسیقی لرستان کشوری و استانی نیست بلکه جهانی است.
وی با بیان اینکه دنیا، لرستان را با موسیقی می شناسد بیان داشت: به همین دلیل ما باید محتوای موسیقی که همان شعر است را کیفی سازی کنیم و باید روی آن کار شود.
حجت الاسلام حنان افزود: باید در این زمینه کمیته های علمی و کارگاههای آموزشی در زمینه شعرنویسی برای موسیقی استان تشکیل دهیم و از اساتید دانشگاه ها و شاعران برجسته استفاده کنیم.
وقتی آوای موسیقی لری مراسم های شادی را همراهی نمی کند
رئیس انجمن موسیقی کوهدشت نیز در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان این که خوانندگان ارگ در مراسم شادی به جای پرداختن به موسیقی و اشعار زبای لکی و لری از موسیقی های بیگانه و غیربومی استفاده می کنند، گفت: این در حالیست که ما در لرستان دارای یک موسیقی کهن و زیبا و سرشار از احساس هستیم که با اشعار پاک و زلالش هر شنونده ای را به خود جذب می کند.
علی یوسفی ادامه داد: متاسفانه سال هاست موسیقی خوب و دوست داشتنی لرستان از سوی خوانندگان ارگ نادیده گرفته شده و آوای موسیقی اصیل "سیت بیارم" و ... عروسی های ما را همراهی نمی کند.
یوسفی اظهار داشت: باز متاسفانه جای ترانه های محلی لرستان را ترانه هایی به گویش های غیربومی گرفته اند که اولا شعر آن ها با فرهنگ ما نمی خواند و از طرفی کمتر کسی اشعار آنها را متوجه می شود.
خوانندگان ساماندهی می شوند
رئیس انجمن موسیقی کوهدشت با بیان اینکه در راستای رفع این مشکل تمام خوانندگان مراسم شادی ساماندهی می شوند، گفت: جلسه انجمن موسیقی کوهدشت با خوانندگان مراسم شادی در اداره ارشاد این شهرستان برگزار و مصوب شده تمام این خواننده ها کدگذاری شوند.
وی افزود: بعد از مشخص شدن کدها، لیست خوانندگان به همراه کد آنها در تالارهای کوهدشت نصب خواهد شد تا صاحب عروسی ها و مراسم شادی بتواند از روی لیست کدها خواننده مورد نظر خود را رزرو کنند.
علی یوسفی بیان داشت: وقتی خواننده ها کدگذاری شوند از سوی صاحب تالارها به ما اعلام می شود که کدام کد در حال اجرای برنامه است و از این طریق با خوانندگانی که در مراسم شادی به موسیقی لرستان نپردازند برخورد می شود.
موسیقی لری پشت در مکتب خانه ماند
به هر روی این دغدغه ها در حالیست که همچنان به نظر می رسد کار زیرساختی و آکادمیک نیز در حوزه موسیقی لرستان به طور جدی صورت نگرفته است تا غنی ترین موسیقی محلی همچنان با خلاء در این زمینه مواجه باشد.
در این راستا راه اندازی مکتب خانه موسیقی در لرستان در دستور کار قرار گرفت که به رغم گذشت سالها از طرح این موضوع همچنان این طرح عملیاتی نشده است.
سالها همه دغدغه هنرمندان فعال در حوزه موسیقی نواحی ایران این بود که با رفتن آنها بار این موسیقی روی زمین خواهد ماند و دیگر کسی این راه را ادامه نخواهد داد؛ موضوعی که مسئولان را به فکر راه اندازی مکتب خانه های موسیقی نواحی انداخت.
در این میان استان لرستان یکی از نخستین استانهایی بود که مجوز راه اندازی مکتب خانه موسیقی محلی را دریافت کرد. مجوزی که در زمان دولت قبلی و معاون هنری سابق وزارت ارشاد صادر شد ولی مطابق آخرین اظهارات مسئولان به دلیل عدم تامین فضای مناسب برای راه اندازی این مکتب خانه مجوز داده شده از دست رفت تا داغ مکتب خانه بر دل موسیقی لرستان به عنوان یکی از غنی ترین موسیقی نواحی ایران باقی بماند.
موسیقی لری از کهن ترین موسیقی های کشور
بر اساس کاوشهای باستان شناسی در مناطق لرنشین، تصویری پایکوبی بر قطعه‌ای سفالی به دست آمده که قدمت موسیقی در این منطقه را به هزاره چهارم پیش از میلاد مسیح رقم می‌زند.
همچنین از آثار و شواهد به دست آمده در این مناطق تصاویری از آلات موسیقی دوران مانند شیپور و تنبور بر روی ظروف نقره وجود دارد که حاکی از رواج موسیقی نزد این قوم در عهد ساسانی است. امروزه نیز برخی از نغمه‌های باستانی در قالب مقامهای موسیقی قومی باقیمانده است.
موسیقی آوازی یا کلامی از کهن ترین موسیقی های لرستان است. این نوع موسیقی بیشتر در مراسم عروسی، سوگواری و فعالیتهای روزمره زندگی عشایر و روستائیان و توسط زنان و برخی موارد نیز توسط مردان اجرا می شود.
موسیقی سازی لرستان نیز آنچنان که از نامش پیداست با استفاده از سازهای بومی و توسط نوازندگان محلی اجرا می شود. مقامهای این نوع موسیقی شامل مقامهای شادی، مقامهای سوگواری، مقامهای مذهبی، مقامهای حماسی، مقامهای دلتنگی و عاشقانه است. سرنا، دهل، کمانچه (تال)، تنبک (تمک)، دوزله و بلور از جمله سازهای لری هستند.
نظر شما