تمدن کهن هخامنشی در خراسان شمالی/ وقتی دست تاریخ رو می شود

تمدن کهنی که سر از خاک برآورد

 

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی مساحت شهر باستانی ریوی را به انضمام حواشی آن در حدود 110 هکتار بیان کرد.

 

 

 

علی کاظمی در گفتگو با خبرنگار مهر بیان کرد: این شهر در محوطه باستانی تپه‌های ریوی در سه کیلومتری غرب شهر آشخانه، یک کیلومتری غرب روستای نجف و 500 متری شمال روستای قره مصلی واقع شده است.

 

وی افزود: باستانی بودن این محوطه از دیرباز مورد توجه مردم و مسئولان بوده و به همین علت نیز تپه‌های باستانی ریوی در سال 1346 با شماره 720 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید.

 

کاظمی اظهار داشت: در پی اجرای عملیات لایه‌نگاری و تعیین عرصه و حریم این تپه‌ها و کشف این شهر باستانی مشخص شد که این محوطه از عصر آهن، یعنی 3 هزار و 500 سال قبل تا دوران اسلامی میانه، یعنی 800 سال پیش همواره محل سکونت گذشتگان ما بوده است.

 

این مسئول تصریح کرد: تاکنون از این شهر باستانی سفالینه ها، باروی قلعه دفاعی، خمره‌های ذخیره آذوقه، سرپیکانهای مفرقی و مهره‌های مفرغی کشف شده است.

 

وی افزود: آثار بدست آمده و علائم موجود نشانگر این موضوع است که در دوره‌های هخامنشیان و اشکانیان قسمت اعظم محوطه باستانی"ریوی" سکونت گاه بوده است.

 

 

علی کاظمی اضافه کرد: در تاریخ مذکور، شهر "ریوی" دارای قلعه دفاعی به مساحت 3 هزار و 346 مترمربع و با دیوارهایی به ارتفاع 7 متر بوده است.

 

وی تصریح کرد: شهر تاریخی "ریوی" تنها محوطه شناسایی شده از دوران هخامنشی در منطقه شمال خراسان بوده و ادامه مطالعات باستان شناسی نیز زمینه را برای شناخت بیشتر این شهر تاریخی و ایجاد بسترهای مناسب صنعت گردشگری در خراسان شمالی فراهم می‌کند.

 

کاسه و کوزه‌هایی که بر سر تاریخ شکسته است

 

معاون اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی با اشاره به آثار کشف شده در این شهر تاریخی گفت: کوزه‌های سفالی بزرگ، خمره‌های نگهداری آذوقه، سرپیکان های مفرغی، مهره‌های مفرغی و ... نشان دهنده تاریخ تمدن کهنی است که نیازمند شناسایی و معرفی است.

 

 

علی اکبر وحدتی در گفتگو با خبرنگار مهر افزود: بی شک معرفی تاریخ باستانی ریوی از طریق تکمیل زیرساخت‌های لازم از جمله سایت موزه، سبب رونق گردشگری در این خطه از ایران اسلامی خواهد شد.

 

وی اظهار داشت: ایجاد سایت موزه در شهر تاریخی "ریوی" بستگی به غنای آثار غیرمنقول آن دارد.

 

این مسئول اضافه کرد: آثار غیرمنقول به آن دسته از آثار تاریخی اطلاق می‌شود که قابلیت حمل و جابجایی به موزه را نداشته باشند.

 

وحدتی با بیان اینکه تاکنون دیوار قلعه تدافعی، باروی قلعه، سفالینه های کهن، خمره‌های ذخیره آذوقه، سرپیکانهای مفرقی و مهره‌های مفرغی در این شهر تاریخی کشف شده است افزود: آثاری چون دیوار تدافعی قلعه این شهر در زمره آثار غیرمنقول محسوب می‌شوند.

 

وی در مورد آثار منقول این شهر تاریخی اظهار داشت: علاوه بر سرپیکان ها و مهره‌های مفرغی کشف شده در این شهر، کاوش‌های بیشتر باستانی ذخیره‌های تمدنی دیگری را نیز آشکار خواهد کرد.

 

این مسئول تصریح کرد: با اکتشافاتی که تاکنون حاصل شده به نظر می‌رسد این محوطه ظرفیت تبدیل به یک سایت موزه تاریخی را داشته باشد.

 

تیشه به ریشه تمدن!

 

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: اکنون 3 کوره آجرپزی در محوطه این اثر تاریخی فعالیت دارند که به علت خاکبرداری تاکنون باعث تخریب بیش از 30 درصد از فضای این محوطه شده‌اند.

 

علی کاظمی کشت و زرع بر روی اراضی حریم شهر تاریخی کشف شده را از دیگر تهدیدات این اثر عنوان کرد.

 

 

وی گفت: مقرر شده از این به بعد هرگونه خاکبرداری توسط کوره‌های مذکور با هماهنگی این نهاد و از مکان‌های مشخصی که کارشناسان میراث فرهنگی تعیین کرده‌اند صورت گیرد.

 

این مسئول اضافه کرد: همچنین تحت هیچ شرایطی به صنایعی که امکان هرگونه تهدیدی را برای محوطه مذکور داشته باشند مجوز جدید داده نمی‌شود.

 

وی تصریح کرد: فعالیت اراضی کشاورزی در حریم این شهر نیز ساماندهی شده و از کاشت نباتاتی که دارای ریشه‌های عمیق بوده و امکان آسیب رسانی به بافت‌های زیرین را دارند جلوگیری می‌شود.

 

تو را ای کهن بوم و بر دوست دارم

 

عادت دیرینه ایرانیان فخر و مباهات به داشته‌های غنی ایرانی اسلامی این کهن بوم و بر است، اکنون دیگر بار تمدنی کهن سر از خاک برآورده و آفتاب شکوه و عظمت خود را از مشرق خراسان شمالی به جهانیان تابانده است.

 

بی شک بر همه مردم و مسئولین فرض است که با حداکثر توان خود در حفاظت و معرفی این میراث گرانبها، اندیشه و فعالیتی جهادگونه داشته باشند.

............................

گزارش: علی خادمی