آراز بارسقیان، مترجم ادبی و محقق عرصه تئاتر در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: من و غلامحسین دولتآبادی سال گذشته شروع به نوشتن یک نمایشنامه مشترک کردیم. این نمایشنامه «گام زدن بر یخهای نازک» نام دارد که یکی از طولانیترین نمایشنامههای تاریخ ادبیات ایران به حساب میآید. البته طولانی بودن یک نمایشنامه، نقطه قوت یا یک حسن برای آن نیست اما طولانی بودن متن نمایشنامه و این که 7 ساعت اجرا را میطلبد، نشان میدهد که کارهایی نسبت به آن شده و مطالبی در آن نوشته شده که ارزشش را دارد.
وی افزود: این نمایشنامه 4 پرده دارد و در واقع یک «تراژدی در 4 پرده» است. داستان این نمایشنامه در دو زمان میگذرد. یکی زمان حال که سال 83 است و دیگری مقطع زمان گذشته از سال 1318 تا 1332 است. داستان مقطع گذشته درباره مردی است که از خارج از کشور یعنی روسیه، به ایران بازگشته است؛ در حالی که در رشته کارگردانی تئاتر تحصیل کرده و میخواهد در ایران نمایش اجرا کند. در طول نمایشنامه موفقیتها و عدم موفقیتهای این شخص را میبینیم. در مقطع زمان حال هم یک استاد به شاگردش میگوید که درباره مردی که در گذشته میخواسته تئاتر اجرا کند، تحقیق کند.
بارسقیان ادامه داد: 40 درصد از نمایشنامه در زمان حال و 60 درصد آن در زمان گذشته میگذرد. یکی از دلایل طولانی بودن این نمایشنامه هم این است که داستان تئاتر کشورمان را در یک دوره طولانی 30 ساله را در بر میگیرد. اما بعد از این که نوشتن این نمایشنامه را با دولتآبادی تمام کردیم و آن را به ناشر تحویل دادیم، به سراغ دومین پروژه مشترکمان رفتیم که درباره شخصیت عبدالحسین نوشین بود.
وی ادامه داد: «پرتره مرد ریخته: مکاشفهای در زندگی عبدالحسین نوشین» نامی است که بر این نمایشنامه گذاشتهایم. این نمایشنامه دو پردهای است و برای نوشتنش فعالیت تحقیقاتیمان را درباره زندگی نوشین آغاز کردیم و 3 تا 4 ماه را به تحقیق و پژوهش اختصاص دادیم. شخصیت اصلی این کار، عبدالحسین نوشین است که در واقع مشغول تکگویی است؛ چون این نمایشنامه یک مونولوگ بلند است. با شروع نمایش، شخصیت نوشین شروع به صحبت میکند و در 2 نوبت زندگی او را میبینیم. یکی از این نوبت، سال 31 است؛ یعنی زمانی که او میخواست از ایران برود. مقطع بعدی هم زمستان 49 یعنی زمانی نزدیک به مرگ اوست. او در سال 50 به دلیل سرطان معده از دنیا رفت و در زمستان 49 دیگر مطمئن شده بود که مرگش حتمی است. سرطان معده هم به نوعی است که فرد مبتلا متوجهاش نمیشود و زمانی بیماری را درک میکند که تمام معدهاش سیاه شده است و فاصلهاش با مرگ بسیار کم شده است.
مترجم فیلمنامه «مگنولیا» گفت: مقطع دوم نمایشنامه، سال 49 و زمانی است که نوشین متوجه میشود قرار است فوت کند. این نمایشنامه به نوعی در تقابل با نمایشنامه اولی من و غلامحسین دولتآبادی است. چون «گام زدن بر یخهای نازک» 56 شخصیت دارد که البته همه لزوما اصلی و پرداختنی نیستند. در مقابل هم «پرتره مرد ریخته» قرار دارد که یک مونولوگ است. هر دوی این نمایشنامهها را تحویل نشر افراز دادهایم که قرار است به زودی برای گرفتن مجوز چاپ به ارشاد بروند.
عبدالحسین نوشین مترجم، شاهنامهپژوه، نمایشنامهنویس و کارگردان تاتر در سال 1285 در مشهد متولد شد و در سال 1350 درگذشت. «واژهنامک: فرهنگ واژههای دشوار شاهنامه» و ترجمه تعدادی از داستانهای آنتوان چخوف و دیگر نویسندگان دنیا، نمونههایی از آثار مکتوب او هستند.
نظر شما