ارزش سحرهای ماه رمضان/ تسریع در استجابت دعا

بسم الله الرحمن الرحیم
اللهمّ نَبّهْنی فیهِ لِبَرَکاتِ أسْحارِهِ
ونوّرْ فیهِ قلبی بِضِیاءِ أنْوارِهِ
وخُذْ بِکلّ أعْضائی الى اتّباعِ آثارِهِ
بِنورِک یا مُنَوّرَ قُلوبِ العارفین

 

به نام خداوند بخشنده مهربان

خدایا آگاهم کن در این روز براى برکات سحرهایش
و قلبم را به روشنی انوارش منور گردان
و بگمار همه اعضایم به پیروى آثارش
به نور خودت اى روشنى بخش دلهاى حق شناسان

مرحوم آیت الله مجتهدی تهرانی به شرح دعای روز هجدهم ماه مبارک رمضان پرداخته است که در پی می آید:

 

«اللّهمّ نَبّهْنی فیهِ لِبَرَکاتِ أسْحارِهِ»؛ خدایا متوجه کن من را تا از برکات سحر ماه رمضان استفاده کنم. مردم از برکات سحر غالباً استفاده نمی‌کنند. در طول سال از سحر باید استفاده کرد به خصوص در ایام ماه رمضان. حافظ می‌گوید :

آن گنج خداداد که خدا داد به حافظ - از ورد شب و روز و دعای سحری بود. یکی از دعاهایمان باید این باشد که خدایا هنگام مردن لال نمیریم، شهادتین را به زبان بیاوریم و دعای عدیله بخوانیم.

 

ارزش اسحار ماه مبارک رمضان

 

سحرهای ماه مبارک رمضان از ارزش والا و ویژه‌ای برخوردار است به طوری که اعمال بسیاری در هنگام سحرهای این ماه تاکید شده است، مثل (دعای ابوحمزه ثمالی، دعای سحر، قرائت قرآن، خوردن سحری و...) که از خداوند می‌خواهیم که ما را در سحرهای این ماه از خواب غفلت بیدار سازد تا بتوانیم از فیوضات و برکات آن بهره‌مند گردیم.

 

حال شاید در اینجا این سوال پیش آید که چرا از خداوند، این درخواست را می‌نماییم؟ که در جواب باید گفته شود که این درخواست ارزشمند از خداوند عزوجل برای این است که انسان در تمام ماه‌هایی که بر او می‌گذرد از عبادت و اطاعت الهی در وقت سحرها محروم گردیده و به قولی از فیوضاتی که در سحرها می‌تواند کسب کند، غافل است که همین باعث گردیده که از خداوند بخواهیم که ما را یاری دهد تا از خواب غفلت بیدار گشته و بتوانیم از سحرهای این ماه پربرکت کمال استفاده را نماییم.

 

تا شاید سحرهای این ماه باب فیضی شود برای ماه‌های دیگر سال، چرا که سحرها نسبت به دیگر اوقات از شبانه روز دارای فضیلت و برتری خاصی می‌باشند، به طوری که در آن هنگام که اکثر انسان‌ها در خواب غفلت خود فرو رفته‌اند، عده قلیلی به عبادت و اطاعت خداوند می‌پردازند که ما نیز از خداوند در این روز خواستاریم که ما را از خواب غفلت بیدار ساخته و مشمول این آیه شریفه قرار دهد: « وَالصَّادِقِینَ وَالْقَانِتِینَ وَالْمُنفِقِینَ وَالْمُسْتَغْفِرِینَ بِالأَسْحَارِ ”»(آل عمران ، 17) یعنی "(تقوا پیشگان) صابران و راستگویان و فرمان برداران و انفاق کنندگان و استغفار کنندگان در سحرگاهانند"‌ تا بتوانیم به درجات عالی معنوی دست یابیم...از برکات سحر استفاده کنیم و حتی اگر به دلایل شرعی روزه هم نمی‌گیریم هنگام سحر بیدار شویم و دعا کنیم و از برکات سحر بهره ببریم.

 

منظور از نور فیه قلبی بضیاء انواره چیست؟

 

«ونوّرْ فیهِ قلبی بِضِیاءِ أنْوارِهِ»؛ "در این روز قلبم را به انوار سحر نورانی کن" همان نور هدایت است که بر قلب انسان تابیده می‌شود و او را از ظلمت‌های جهل و نادانی و دوری از خداوند نجات می‌بخشد و به قول خداوند (عزوجل:) «اللّهُ وَلِیُّ الَّذِینَ آمَنُواْ یُخْرِجُهُم مِّنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّوُرِ »‌(بقره ،257) یعنی "خداوند ولی و سرپرست کسانی است که ایمان آورده‌اند که خارج می‌کند ایشان را از تاریکی‌های جهالت (و وارد می‌کند) به سوی نور و هدایت”" که این نور همان هدایتی است که انسان را به مسیر سعادت می‌کشاند... قلب‌های ما زنگ زده و چشم و گوش ما آلوده شده است؛ دیگر مانند گذشته با شور عبادت نمی‌کنیم. در ماه رمضان از خدا بخواهیم تا قلبمان را نورانی کند.

 
توکل بر ذات اقدس الهی

 

«وخُذْ بِکُلّ أعْضائی الی اتّباعِ آثارِهِ»؛ در این قسمت از دعا از خداوند می‌خواهیم که تمام اعضا و جوارح ما را مسخر فرماید تا اینکه به انجام اعمال این روز مشغول گردیده و از آثار و برکات آن بهره‌مند گردیم، حال می‌خواهیم بدانیم که منظور از «اعضای مرا مسخر گردان» چیست؟ در اینجا منظور از «اعضای مرا مسخر گردان”» به نوعی همان توکل بر ذات اقدس پروردگار است تا اینکه ما را به حسن و نیکوترین ثواب‌ها در این روز موفق بدارد چرا که خداوند متعال عالم به تمام امور است و از هر چیز نهان و آشکار باخبر است؛ «یَعْلَمُ سِرَّکُمْ وَجَهرَکُمْ » ‌(انعام ،3) یعنی "می‌داند (اعمال) نهان و آشکارتان را"‌ و او می‌داند که چگونه بندگان خویش را راهنمایی نموده و آنها را به نور هدایت منور و نورانی گرداند.

 

چنانچه رسول خدا(ص) فرمودند: ”ابلیس برای هر انسانی شیطانی را گمارده است تا او را بفریبد و یکی از آنان را بر من گمارده است اما خداوند مرا یاری نموده پس از او در امان هستم" که ما نیز در این روز از خداوند به حق نور و جمالش خواستاریم که ما را از شر شیاطین جنی و انسی نجات داده و از آثار و برکات این روز بهره‌مند سازد. خدایا کاری کن تا تمام اعضای من از آثار تو پیروی کند. در دعا هر دو دستتان را بلند کنید و هرچه می‌توانید دستان خود را بلند کنید. در این حالت خدا زودتر حاجت می‌دهد.

 

نماز شب نوزدهم ماه رمضان

 

50 رکعت خوانده شود و در هر رکعت حمد و سوره اِذا زُلْزِلَتْ.