تجارت "ذغال" دارایی زاگرس را دود می کند/ استخوان بلوط ها سیاه شد!

به گزارش خبرنگار مهر، بی بهانه بلوط ها را می خشکانند، حتی جایی دیدم که پای بلوط ها نفت می ریختند تا این زبان بسته ها خشک و پای افتادنشان لنگ تر از گذشته شود و بعد این اراضی کشاورزی بودند و تجار ذغال که روی جنازه های زخمی بلوط ها پایکوبی می کردند و فتح جدیدشان را به جشن می نشستند.

هر روز بلوطی از پا می افتد و جنگلی فتح می شود، آنها که از جدال با ریزگردها و خشکسالی جان به در برده اند یا در نبرد با آتش و دود جان می سپارند و یا در زیر چرخ های توسعه کشاورزی غیراصولی جان می دهند، این روایت تلخ زاگرس است که جز زیبایی و نعمت به ما نبخشید و جز بی مهری و خسارت چیزی ندید.

وقتی سخن از زاگرس است، سخن از زیباییست که هم آب این سرزمین را می دهد و هم نانش را! اما دریغ که برخی سودجویان جز نمک خوردن و نمکدان شکستن برایش چیزی به ارمغان نبردند و همین است که این روزها اینقدر بی رمق ایستاده می میرد!

ذغال بلوط موجود است!

تخریب جنگلهای بلوط لرستان برای تبدیل به ذغال چالشی است که هر روز عمق آن بیشتر می شود به طوریکه به راحتی در برخی مناطق شهر می توان تابلوهایی را دید که روی آن نوشته شده است: "ذغال بلوط موجود است"!

بارها این موضوع در رسانه های مختلف مطرح شده و خبرگزاری مهر نیز در گزارشهای متعددی به تبعات این اقدام و بی توجهی برخی از افراد ناآگاه پرداخته است ولی چه سود که گویا این مسیر تخریب را پایانی نیست.

در شش ماه نخست سالجاری مسئولان منابع طبیعی استان به سخن آمدند تا از ذغالگیری از جنگلهای بلوط نیز در آمارهای خود یادی کنند. مطابق آمارهای اعلام شده از سوی منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان در شش ماه نخست سالجاری میزان 1300 کیلوگرم ذغال و 700 کیلوگرم سایر محصولات فرعی جنگل و مرتع از متخلفین کشف و ضبط شده بود.

و اما ماه هفتم سال یعنی مهرماه آمار دیگری از سوی متولیان اعلام شد تا این بار فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان در این رابطه بگوید که گروههای گشت و مراقبت این یگان در مهر ماه سال جاری از سوداگران جنگل میزان 5 هزار و 490 کیلوگرم ذغال را کشف و ضبط کنند.

در همین آبان ماه سالجاری نیز رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان خرم آباد اعلام کرده است که تعداد 600 کیسه ذغال از سودجویان کشف و ضبط کرده است.

و اما این آمارها تنها رقم محموله های ذغالی است که توسط متولیان امر و در پی گشت های کنترل و نظارت کشف شده و شاید برآورد دقیقی از تخریب جنگلهای بلوط و تبدیل آنها به ذغال را نتوان به دست آورد.

سالانه 10 هزار درخت بلوط تبدیل به ذغال می شود

و اما در این میان مدیر کل محیط زیست استان لرستان به ارائه آماری پرداخت و از روند موجود به شدت ابراز نگرانی کرد.

محمد حسین بازگیر می گوید: با احتساب جمعیت یک میلیون و 700 هزار نفری در قالب 400 هزار خانوار در لرستان اگر هر نفر دو کیلو در ماه زغال استفاده کند سالانه 10 هزار درخت جنگلی لرستان از بین می رود که با این اوصاف این میزان درخت معادل 500 هکتار جنگل و مرتع با عمر بالای 100 سال است که به راحتی مردم آنها را نابود می کنند.

وی معتقد است که بخش عمده ای از این تخریب ها و تبدیل درختان به ذغال توسط رستورانها، مجتمع های بین راهی ها و همچنین در مراسم ها و مناسبتها صورت می گیرد، و عنوان می کند که این روند موجب شده که برخی سودجویان با استفاده از این فضا دست به تجارت ذغال بزنند در حالیکه تهیه، حمل و نقل و استفاده از درختان برای درست کردن ذغال بر اساس قانون ممنوع است.

این مسئول چاره کار را فرهنگ سازی می داند و معتقد است که باید با متخلفان و سودجویان در این زمینه برخوردهای جدی صورت گیرد.

و اما از منتقدان وضعیت موجود فعالان زیست محیطی لرستان هستند، آنها نیز با استناد به متن قانون معتقدند که باید دستگاههای متولی امر از جمله منابع طبیعی از ظرفیتهای قانونی برای برخورد با سودجویان استفاده کنند.

مسئولان از ظرفیت های قانونی برای برخورد با متخلفان استفاده کنند

یک فعال و کارشناس محیط زیست در این رابطه با یادآوری اینکه در سال 54 هزار هکتار جنگل در محدوده زاگرس نابود می شود می گوید: در استان لرستان یک میلیون و 200 هزار هکتار جنگل وجود دارد که با احتساب یک درصد نابودی، سالانه 12 هزار هکتار از جنگلهای لرستان به دست مردم از بین می رود.

محمد قاسمی معتقد است که در سالهای اخیر بخش زیادی از جنگلهای بلوط بر اثر تبدیل شدن به ذغال از بین رفته اند، و خواستار استفاده از ظرفیت های در نظر گرفته شده در قانون برای برخورد با متخلفان است.

وی می گوید که بر اساس مواد 42 و 48 قانون حفاظت از جنگلها و مراتع تهیه، حمل و نقل و استفاده از درختان برای ساخت ذغال ممنوع بوده و باید بر اساس قانون با متخلفان برخورد لازم صورت گیرد.

این فعال محیط زیست در مورد استفاده از ذغال در رستورانها و مجتمع های بین راهی نیز خواستار تبدیل سوخت آنها به گاز است و ادامه می دهد: جلوگیری از تهیه و استفاده از درختان به عنوان ذغال ابتدا باید از رستورانهای استان آغاز و سپس در مراحل بعدی بین اقشار مختلف مردم فرهنگسازی شود.

محمد محسن پویان دیگر فعال محیط زیست لرستان نیز با یادآوری اینکه فروش محصولات درختان جنگلی دارای منع قانونی است، این سوال را مطرح می کند که آیا موردی سراغ دارید که متولیان امر از مغازه های سطح شهر بازدید و اقدام به پلمپ واحدهای متخلف در این زمینه کرده باشند؟!

وی معتقد است که فروش ذغال بلوط در برخی واحدهای سطح شهر از جرایم مشهود است که دستگاه قضایی و متولیان امر باید با آن برخورد کنند.

دادگستری لرستان پای کار است

و اما محمد جعفر بدری رئیس کل دادگستری استان لرستان در طول دوره مسئولیت خود بارها و در پرونده های مختلف نشان داده که منابع طبیعی و محیط زیست و پرونده های مرتبط با این موضوع از دغدغه های وی است.

بدری می گوید: متأسفانه در سالهای اخیر سودجویان به منظور استفاده از چوب درختان بلوط که عمری طولانی حدود 500 سال و حتی گاهی حتی تا 2000 سال دارند اقدام به قطع درختان جنگلی می کنند به طوریکه روز به روز از وسعت جنگلهای بلوط کاسته می شود.

وی از ابلاغ بخشنامه های مرتبط با این موضوع به شعب دادگاههای عمومی لرستان نیز خبر داده و ادامه می دهد: به منظور جلوگیری از استمرار این قبیل تجاوزات و حفاظت از منابع طبیعی جنگلی شعب ویژه ای در دادسرا و دادگاههای عمومی و انقلاب برای رسیدگی به این جرایم اختصاص و از ارجاع پرونده ها به شعب مختلف خودداری شود.

رئیس کل دادگستری استان لرستان همچنین از شعب دادگاههای عمومی لرستان خواسته است که پرونده های مذکور به سرعت و خارج از نوبت رسیدگی شوند و یادآور می شود که محاکم در رسیدگی به پرونده های قطع درختان جنگلی و تجاوز به منابع ملی با توجه به اهمیت جرم ارتکابی مجازاتهای بازدارنده ای را برای مرتکبان در نظر بگیرند.

بدری می گوید که همچنین در این راستا دادستانها به مراجع انتظامی ابلاغ کرده اند که با مأمورین حفاظت جنگلها و محیط زیست همکاری لازم را برای شناسایی عاملان ارتکاب جرم و دستگیری به موقع آنها داشته باشند.

این سخنان رئیس کل دادگستری استان لرستان در حالیست که پیش از این نیز معاون سیاسی امنیتی استانداری لرستان در جلسه شورای سلامت خواستار تشکیل کمیته ای برای بررسی معضل ذغالگیری از جنگلهای لرستان شده بود؛ حال باید منتظر ماند و دید با توجه به همراهی دستگاه قضایی و همچنین مسئولان استانداری لرستان شاهد روند کاهشی "دود شدن" بلوط ها در جریان تجارت سیاه ذغال خواهیم بود یا خیر؟

گزارش: زهرا حسینی