مشهدی هایی که شب عید " سور زوارکشی " می گیرند/چیدن "گل زوار" در لحظه سال تحویل

به گزارش خبرنگار مهر، زوارکشان قدیم و حرفه ای مشهدی معتقدند که آنها مانند بنگاه معاملات املاک هستند و نسبت به صاحبخانه و زائر مسئولند و قولنامه سکونت موقت در این میان توسط آنان بسته می شود.

خیابانهای مصلی، نواب، بلوار طبرسی، راسته رضائیه، فلکه طبرسی،چهارراه مقدم، خیابان امام رضا و محدوده ترمینال از مناطق زوارخیز شهر امام رضاست و اغلب زوارکشان در مسیر این خیابانها به چشم می خورند.

البته زوارکشی پدیده ای است که مدیران شهری، هتلداران و نیروهای امنیتی چندان دل خوشی از آن ندارند و معتقدند که باعث لطمه به صنعت هتلداری و گردشگری در مشهد می شود، در حالی که هنوز انجمنی به این نام در مشهد هست و واسطه اسکان زائران در منازل، سوئیت ها و مسافرخانه هاست.

شب عید زوارها دنبال خانه می گردند

زوارکش جوان شهر مشهد در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار می کند: شب عید زوارها به دنبال خانه می گردند و زوارکشان که از قبل خانه هایی را سفارش گرفته اند به اصطلاح زوار را در آنها می خوابانند.

کاظم قدمگاهی در توضیح بیشتر می گوید: زوارکشان با مراجعه به محل های ورودی مانند راه آهن و ترمینال و خیابانهایی عبوری زائران، آنها را دعوت به این خانه ها می کنند و قرادادی با آنها می بندند.

ساماندهی زوارکشان توسط شهرداری

او که معتقد است زوارکشان به زائران امام هشتم خدمت می کنند می افزاید: زوارکشان در مشهد انجمنی دارند و چند سالی است که از طریق شهرداری مشهد ساماندهی شده اند و با پرداخت مبلغی مجوز برای اسکان زائران را دریافت می کنند.

قدمگاهی با لهجه شیرین مشهدی می گوید: از هر خانه ای که زوار بخوابانیم 20 در صد به زوارکش می رسد که به اصطلاح زوارکش ها " سور زوارکشی" گفته می شود.

او در توضیح بیشتر ادامه می دهد: دقیق تر بگویم هر 10 هزار تومان دو هزار تومان به زوارکش تعلق می گیرد و البته ممکن است برخی از زائران شیرینی یا عیدی هم با تمایل قلبی بدهند.

"گل زوار" دم غروب قبل از عید و لحظه تحويل است

جوان زوارکش مشهدی با اطمینان می گوید: زوارکش های حرفه ای قابل اعتمادند و در برابر صاحبخانه و زائر خودشان را مسئول می دادند و اول کار مدرک از زوار می گیرند و بعد از اتمام مهلت خانه را تحویل می دهند.

وی می افزاید: البته شنید ه ام که برای برخی از زائران مشکلاتی پیش آمده و متاسفانه عده ای از ناآگاهی زائران سوء استفاده می کنند اما امثال من خودمان را در برابر امام رضا(ع) و میهمانش مسئول می بینیم و سعی می کنیم رضایت زوار را داشته باشیم.

او با دقت توضیح می دهد: "گل زوار" دم غروب قبل از عید، شب عید و لحظه سال تحویل است و البته در روزهای تولد امام رضا(ع) و نیمه شعبان هم اوج کار زوارکش است.

در آمد زوار کشی "روز تایم" عالی است

قدمگاهی می افزاید: انتخاب تعداد زائر به سفارش صاحبخانه بستگی دارد و قیمت توافقی هم بستگی به این دارد که خانه مورد نظر پارکینگ داشته باشد و مرتب و تمیز باشد.

او خیلی خودمانی می گوید: درآمد زوارکشی در روزهای تایم "عالیه" و در روزهای عادی و غیر تایم زوارکش نصف یا 30 درصد از قیمت تعیین شده را می گیرد.

زوارکش جوان مشهدی تحلیل می کند: حقیقت این است که زائران بوسیله این زوارکشان از سرگردانی نجات پیدا می کنند چون عده ای از زائران که درآمد کافی ندارند و به عشق آقا امام رضا به مشهد می آیند نمی توانند به هتل بروند و اغلب کمپ ها هم گنجایش این همه زوار را ندارد و البته با راهنمایی زوارکش می توانند محل اسکان مناسبی پیدا کنند.

وی قیمت های مصوب زوارکشان را اینگونه اعلام می کند: در شلوغی های اطراف حرم 10 درصد، دورتر باشد 20 درصد، در روزهای خلوت اطراف حرم 20 درصد و خارج از محدوده حرم نصف مبلغ توافقی با زوار است.

"پولی که جلوی پایت افتاده برمی داری"

او لبخندی می زند و می گوید: زوارکشی برای عده ای از مشهدی ها همیشگی نیست و فقط در اعیاد به آن روی می آورند و خب به نظر من هم "پولی که جلوی پایت افتاده چرا بر نداری؟ "

قدمگاهی سفارش دهندگان زوار به زوارکشان را اینگونه بیان می کند: سوئیت دارها، مسافرخانه ها، صاحبان خانه های بزرگ و برخی از خانه های عادی هم در شهر باقیمت کمتر زوار می خوابانند.

وی با تاکید بر لزوم داشتن مجوز برای زوارکشی می گوید: اگر مجوز نداشته باشی و کاور و لباس مخصوص زوارکشان را نداشته باشی ماموران کلانتری بازداشتت می کنند.

وی در معرفی اماکنی که به اصلاح محل استقرار زوارکشان است می گوید: بین نواب و مصلی، بلوار طبرسی، راسته رضائیه و فلکه طبرسی تا چهاراه مقدم، خیابان امام رضا تا ترمینال و فرعی هایش، خیابان عدل خمینی و اطراف باب الرضا ی حرم مطهر و البته زیر گذر حرم منطقه ممنوعه و غیر قانونی است.

ساماندهی زوارکشان

حضور مسافربرهای شخصی در سطح شهر و به ویژه در پایانه های مسافربری و راه آهن بیانگراین است که اعمال قانون در این زمینه کمرنگ بوده است و زوارکشان حرفه ای در همین همسایگی خانه های ما، در کوچه پس کوچه های پایتخت معنوی ایران خوب یا بد هستند و زوارکشی مثل خون در شریانهای اصلی مشهد جاریست.

فرماندار مشهد در این زمینه اظهار می کند: ساماندهی زوارکش ها در مشهد انجام شده و تا عید کسانی که در ورودی های شهر و محدوده های زائر پذیر با لباس و خودروی شخصی زوارکشی کنند، جمع آوری می شوند.

حسن موحديان می گوید: در نوروز با افرادی که در مبادی ورودی شهر و سایر مکانها با لباس شخصی مبادرت به زوارکشی می کنند برخورد می شود.

زوارکشی با نیم قرن قدمت در مشهد

یک کارشناس گردشگری در این زمینه  بیان می کند: قدمت زوارکشی در مشهد به بیش از نیم قرن می رسد و که برای حل این مسئله شهری در کنار مسئولان و مدیران شهری باید به دنبال همکاری بخش خصوصی در ساماندهی آنان باشیم.

محمد حسين زاده تاکید می کند: با برگزاری دوره های آموزشی و فرهنگ سازی در شهروندان و زوارکشان مشهد می توان این معضل را به راحتی چاره کرد.

آسیبی برای کردشگری

وی معتقد است که زوارکشان علاوه بر ایجاد نازیبایی در شهر، بار روانی برای مسافران و زائران دارند و به صنعت گردشگری پایتخت معنوی ایران آسیب می زنند.

وی با اشاره به صدور پروانه برای برخی از منازل برای اسکان زائر تاکید می کند: این مشکل و مسئله ای نیست که در زمانی کوتاه قابل حل باشد بلکه با کمک بخش خصوصی و تدبیر لازم در طی چند سال می توان آن را ساماندهی کرد.

اعمال قانون برای مسافربرهای شخصی

رییس پلیس راهور خراسان رضوی در این خصوص می گوید: در اطراف راه آهن خطوط ویژه برای حضور تاکسیرانان ایجاد شده که فقط محل توقف تاکسی‌های سازمان تاکسیرانی است که هر چند وقت یک بار به صورت متحرک نیروهای پلیس راهور به این مکان اعزام شده و در صورت مشاهده مسافربر شخصی اعمال قانون می شوند.

حميدرضا جعفری جریمه را سی هزار تومان اعلام و تاکید می‌کند: در نوروز 92 همچون سایر تعطیلات پوشش ترافیکی از سوی پلیس راهور پر رنگ تر خواهد شد و با هرکسی که مبادرت به مسافربری شخصی کند برخورد و جریمه می‌شود.

وی بیان می‌کند: پلیس راهور فقط مسوول برخورد با افرادی است که در قالب مسافربر شخصی فعالیت می‌کنند نه زوارکش، چرا که مسئله مسافربرهای شخصی با زوارکش‌ها متفاوت است.

تصویری که باید خوب رقم بخورد

سرپرست شهرداری منطقه 3 مشهد که شامل ورودی راه آهن نیز می شود در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار می کند: در بحث هدایت گردشگران شهرداری به صورت جدی وارد شده است و حوزه معاونت شهرداری مشهد برنامه های را برای زائرانی که از راه آهن به مشهد می رسند درنظر گرفته است.

علی یوسف زاده بیان می کند: افرادی که از مسیرهای مختلف مانند فرودگاه، راه آهن و پایانه ها به مشهد می آیند هرکدام برای اسکان برنامه ریزی خاصی نیاز دارند.

وی با اشاره به طرحی در دست بررسی برای اقامت زائران می افزاید: زائران دو دسته اند عده ای که برای اقامت برنامه دارند و عده ای که بدون در نظر گرفتن مکان و زمان اقامت وارد شهر می شوند واغلب این دسته دوم نصیب زوارکشان می شوند.

وی یادآور می شود: نکته دارای اهمیت این است که برای زائر و گردشگر در بدو ورود به مشهد تصویری خوب رقم بخورد و زوارکشان در ایجاد این خاطره تاثیر گذارند.

ایستگاههایی برای راهنمایی زائران

یوسف زاده تاکید می کند: امسال شهرداری به صورت ویژه دراین زمینه فعالیت داشته است و ایستگاههای استقبال از زائر معرفی مکانهای اقامتی را برای آنان خواهند داشت.

وی می افزاید: کیوسک های نصب شده که زیر نظر شهرداری و با هماهنگی گردشگری است به صورت نسبی عملکرد خوبی داشته اند.

یوسف زاده می گوید: طبق برنامه ریزی که انجام شده در میدان راه آهن امکان توقف برای زوارکش ها نیست و مسیر برایشان باز نیست که بتوانند توقف کنند.

زوارکشی قفلی که گشوده می شود

سرپرست شهرداری منطقه 3 با اشاره به توجه خاص مدیران شهری در یافتن راهکاری برای حل ریشه ای مسئله زوارکشان ابراز امیدواری کرد که قفل این مسئله با ساماندهی اسکان زائران گشوده شود.

وی می افزاید: اماکن و خانه های فاقد مجوز در شان زوار امام رئوف و میزبانی پایتخت معنوی ایران نیست و البته عدم همکاری شهروندان و مسافران زمینه حضور زوارکش ها را در سطح شهر بیشتر کرده است.

اما باید به یاد داشت که هنوز زیرساخت های استاندارد برای اسکان ارزان قیمت زائران وجود ندارد و مسئولان شهر نمی توانند با پاک کردن صورت مسئله آن را حل کنند بلکه تدبیری می طللبد که از این نیروهای فعال، واسطه گر و پرهیاهو بهره ببرند و با ساماندهی و برنامه ریزی از معضلات آنان بکاهند.

...................................

گزارش: زهره رنگ آمیز