تلاش روسها برای ناکامی گاز ایران در ارمنستان/ انتقاد از دیپلماسی انرژی وزارت نفت

محمود خاقانی امروز در گفتگو با مهر درباره ادعای امروز دولت ارمنستان مبنی بر گران بودن قیمت گاز وارداتی و احتمال توقف واردات گاز از ایران، گفت: مهمترین سیاست ایران برای صادرات گاز به ارمنستان و سوآپ گاز بین جمهوری نخجوان و آذربایجان ایجاد یک صلح منطقه ای است.

این کارشناس اقتصاد انرژی با اعلام اینکه ایران یک دهه قبل برای توسعه تجارت گاز طبیعی در این کشورها سیاست گذاری‌های کلانی را در دستور کار قرار داده بود، تصریح کرد: بر این اساس با ساخت یک خط لوله گاز به طول 130 کیلومتر گاز ایران به ارمنستان صادر شد.

وی با اعلام اینکه پس از ورود گاز ایران به ارمنستان، شرکت گازپروم روسیه تلاش های گسترده ای را برای حفظ این بازار گاز خود آغاز کرده است، اظهار داشت: بر این اساس ابتدا اکثر نیروگاه های برق ارمنستان را بابت بدهی های معوق گازی و اخیرا هم سهام شرکت توزیع گاز آرگ ارمنستان را خریداری کرده است.

خاقانی با یادآوری اینکه هدف گازپروم روسیه از خرید شبکه انتقال گاز و نیروگاه های برق ارمنستان تسلط بیشتر بر بازار گاز این کشور است، بیان کرد: گران بودن گاز صادراتی ایران به ارمنستان یک بهانه سیاسی است تا اقتصادی و روسها تلاش می کنند به هر شکل ممکن از ورود گاز ایران به ارمنستان جلوگیری کنند.

این کارشناس اقتصاد انرژی با انتقاد از دیپلماسی ضعیف امور بین الملل وزارت نفت در توسعه همکاری های نفت و گاز با کشورهای حوزه قفقاز، اظهارداشت: قرار بود پس از ارمنستان گاز ایران به گرجستان هم صادر شود که مذاکرات گازی با این کشور هم اکنون متوقف است.

وی، مهمترین راهکار برای توسعه تجارت گاز ایران در کشورهای منطقه قفقاز، آسیای میانه و مرکزی را استفاده از پتانسیل همکاری‌های نفتی و گازی با کشورهای عضو سازمان اکو عنوان کرد و افزود: در شرایط فعلی ایران مهمترین رقیب برای گازپروم روسیه به منظور صادرات گاز از مسیر خطوط لوله است.

خاقانی با تاکید بر اینکه روسها نمی خواهند صنعت گاز ایران پیشرفت کند، خاطرنشان کرد: بر این اساس، کارشکنی های مختلف و متعددی را برای کاهش حضور ایران در بازار گاز کشورهای آسیای میانه، مرکزی، حوزه قفقاز و حاشیه دریای خزر را در دستور کار قرار داده اند.

به گزارش مهر، ايران و ارمنستان سال 1383 قراردادي به منظور تهاتر گاز و برق امضا کردند که مطابق با اين توافق، قرار بود حجم صادرات گاز ايران تا سال 2010 ميلادي به يک ميليارد متر مکعب در سال افزايش يابد.
 
مطابق با این قرارداد به‌طور متوسط روزانه باید بيش از يک ميليون متر مکعب گاز طبيعي از طريق تاسيسات مرزي نوردوز به اين کشور همسايه صادر شود که براي انتقال گاز طبيعي به ارمنستان خط لوله اي به قطر 30 اينچ و به طول 113 کيلومتر حدفاصل تبريز تا مرز ارمنستان ساخته شده است.

مدت قرارداد تهاتر گاز ايران و برق ارمنستان را 20 ساله بوده که قرارداد صادرات گاز ايران به ارمنستان يک قرارداد چهار جانبه ميان شرکت ملي صادرات گاز ايران، شرکت توانير، شرکت ايروان تي پي پي و شرکت برق ارمنستان است. در همین حال هفته گذشته شرکت توزیع گاز آرگ ارمنستان که عمده سهام آن در اختیار شرکت گازپروم روسیه، خط لوله گاز وارداتی ارمنستان از ایران را خریداری می کند.

همزمان با این تغییر و تحولات گازی، برخی از نمایندگان پارلمان ارمنستان اعلام کرده اند: دولت این کشور تحت فشار مسکو مالکیت خط لوله انتقال گاز ایران به ارمنستان را به گاز پروم روسیه واگذار کرده است.

به اعتقاد نمایندگان پارلمان ارمنستان، گازپروم به منظور توقف واردات گاز طبیعی ارمنستان از ایران و یکه تازی روسها در بازار گاز ارمنستان، اقدام به خرید این خط لوله کرده اند.

در این بین، وارتان عیوضیان رئیس یکی از کمیته‌های پارلمان ارمنستان در امور اقتصادی گفته است: زمانی که این خط لوله در حال ساخت بود، طرف روس با آن مشکل داشت و آنها اشتیاقی نسبت به این خط لوله نداشتند. در همه جای جهان در بازار کالاهای مختلف فشار وجود دارد.

تیگران سرگیسیان نخست وزیر ارمنستان هم امروز با ادعای گران بودن گاز ایران در مقایسه با گاز وارداتی روسیه اعلام کرد: کشورش واردات گاز از ایران را متوقف کرده است.