به گزارش خبرنگار مهر، استان همدان با دارا بودن ذخاير معدني غني در كشور مستعد سرمايه‌گذاري است،اما با وجود اين معادن و استعداد، در زمينه سرمايه گذاري هنوز شاهد پيشرفت چشمگيري درحوزه معدن نبوده كه اين نشان از وجود مشكلاتي در اين بخش است.
در استان همدان 267 معدن فعال وجود دارد كه معادنی از جمله سيليس، فلدسپات، معادن غني لاشه آهكي، سنگ آهن، پگماتيت، ميكا، آندالوزيت، گارنت، انواع گرانيت‌ها، پوزولان، پوكه معدني، دولوميت، تراورتن و تالك، شن و ماسه و لاشه ساختماني سبب شده تا همدان به عنوان يك استان معدن خيز در كشور مطرح شود.
22 نوع ماده معدني در استان همدان شناسايي شده است
تاكنون بيش از 22 نوع ماده معدني در استان همدان شناسايي شده است كه كشف معادن اندولوزيت، ياقوت آبي و طلا از مواردي است كه استان همدان را در سرمايه گذاري اين بخش مستعد نشان مي‌دهد.
همدان با بیش از يك ميليارد و 600 ميليون تن ذخيره معدني رتبه 18 كشوري را در برداشت مواد معدني به خود اختصاص داده، اما فعالان اين بخش با مشكلات فراواني دست و پنجه نرم مي‌كنند.
خام فروشي ذخاير معدني به مشکلات همدان دامن می زند
حمايت نكردن دولت از معدن داران، خام فروشي ذخاير معدني، نداشتن صنايع معدني و صادرات، نداشتن اعتبار و بودجه براي اكتشاف معدن، نبود امنيت سرمايه گذاري در اين بخش، نبود تناسب فارغ التحصيلان دانشگاهي با صنايع معدن و كمبود صنايع فرآوري محصولات معدني از مشكلات بخش معدن استان همدان است.
با توجه به اين پيگيري جلساتي كه مديران در فرمانداري و استانداري برگزار کردند و در راستاي بررسي، وضعيت معدن استان همدان اين موضوع در دستور كار قرار گرفت و در نگاه نخست به پاي صحبت‌هاي معدنداران و فعالان اين عرصه نشستیم.
كارگروه توسعه معادن استان همدان حل مشکلات را اولویت می داند
نماينده بخش صنعت و معدن در كارگروه توسعه معادن استان همدان در اين خصوص اظهار داشت: اخيراً به دستور دولت اين كارگروه در راستاي رفع مشكلات معدن كشور تشكيل شده است.
عباس بشيري كه حدود 24 سال است در عرصه صنعت و معدن فعاليت دارد توجه به اصل 44 قانون اساسي را مهم دانست و گفت: با توجه به وابستگي اقتصاد كشور به نفت و با وجود تحريم‌هاي اقتصادي باید از صادرات تك محصولي نجات يافته كه تحقق اين امر توجه به سند چشم‌انداز 20 ساله كشور است.
ذخاير معدني به صورت خام صادر مي‌شود
عضو هیئت مديره خانه صنعت و معدن همدان خام فروشي مواد معدني را از مشكلات حوزه معدن استان دانست و افزود: ذخاير معدني به صورت خام توليد و از كشور صادر مي‌شود، اما همين مواد پس از فرآوري با هزينه‌هاي گران‌تر وارد كشور مي‌شود كه مصداق آن صادرات ذخاير فلزي و واردات آهن آلات و فلزات است.
بشيري اظهار اشت: ذخاير معدني بالايي در استان همدان وجود دارد اما به علت نداشتن صنايع معدني، صادرات و ارزش افزوده براي مواد معدني در اين استان وجود ندارد.
تقويت بخش معدن جوابگوي تحريم‌ها است
بشيري اضافه كرد: تقويت بخش معدن تنها راهكاري است كه مي‌تواند جوابگوي تحريم‌ها باشد كه متأسفانه مشكلات اين بخش از جمله عدم تعادل ارگان‌هاي ذيربط با معدنكاران با برگزاري جلسات مكرري كه بين مقامات ارشد استان تشكيل شده هنوز لاينحل مانده است.
وي با اشاره به اكتشافات و ذخاير معدني جديد در استان همدان يادآور شد: همدان با دارا بودن ذخاير غني از جمله داشتن 30 درصد سيليس، 20 درصد فلدسپات كشور و با مواد معدني همچون سنگ آهن گرونا و اكتشافات اخير مثل طلا، تنگستن، روي، سرب و مس مي‌تواند در توسعه اقتصادي و اشتغال كشور نقش بسزايي داشته باشد.
بشيري اضافه كرد: علاوه بر اين وجود ذخاير غني معدني مي‌تواند در افزايش رقابت‌پذيري و گسترش مالكيت مردم اثرات مثبتي را در پي داشته باشد.
264 معدن فلزي و غيرفلزي در استان همدان فعال است
وي با بيان اينكه بخش صنعت به بخش معدن گره خورده است، اظهار داشت: در حال حاضر 264 معدن فلزي و غيرفلزي در استان همدان فعال است كه به دليل مشكلات پيش‌رو از جمله تحريم‌ها و عدم توجه خاص مسئولان به اين بخش احتمال تعطيلي 50 درصد اين واحدهاي توليدي وجود دارد.
.jpg)
وي استفاده از علم روز در فعاليت اقتصادي را ضروري دانست و گفت: به روز نبودن ماشين‌آلات و بالا بودن ميزان سوخت حامل‌هاي انرژي هزينه‌هاي هنگفتي را براي واحدهاي توليدي به همراه دارد كه به دليل تحريم‌ها معدنداران استان همدان قادر به خريد ادوات جديد نبوده و اين مشكل نيز اثري فاحش بر توليدات گذاشته است.
اين معدنكار همداني مبادلات ارزي در امر صادرات را از ديگر مشكلات بخش معدن برشمرد و اظهار داشت: تجار و بازرگانان به دليل عدم اخذ دلار در مبادلات متحمل ضرر و زيان سنگيني مي‌شوند كه اين نيز در كاهش انگيزه سرمايه‌گذاران بسيار مؤثر است.
معدنكاران براي گسترش و توسعه كار انگيزه‌اي ندارند
بشيري با بيان اينكه همدان از نظر پتانسيل ذخاير معدني رتبه هشتم كشور را دارد، گفت: معدنداران متأسفانه به دليل فراواني مشكلات به ويژه در بخش استخراج و مواد معدني انگيزه‌اي براي گسترش و توسعه كار ندارند.
وي با تأكيد بر توجيه روستاييان توسط مسئولان ذيربط در خصوص برداشت ذخاير معدني اظهار داشت: بايد فرهنگ سازي شود كه فعاليت معدنداران در راستاي توسعه اقتصادي و پيشرفت كشور است.
بشيري اضافه كرد: فعاليت مديران واحدهاي توليدي با وجود تمامي مشكلات و تحريم‌ها از اينكه هنوز سر پا ايستاده‌اند بسيار ارزشمند است و مسئولان بايد براي ادامه روند و محاسبه اقتصادي به اين فعالان عرصه توليد و اقتصاد توجه ويژه‌اي داشته باشند.
قانون و آيين‌نامه اجرايي معادن رعايت نمي‌شود
وي با بيان اينكه دولت بايد قانون و آيين‌نامه اجرايي معادن را رعايت كند، گفت: قانون معادن كشور قانون بسيار جامع و عالي است، چرا كه بسياري از مسائل در آن ديده و بر اساس آن دولت متعهد شده نهايت همكاري را با بخش معدن داشته باشد، اما متأسفانه اين قانون رعايت نمي‌شود.
اين معدندار به فرم 19 قانوني كه محمود احمدي نژاد رياست جمهوري براي رفع موانع توليد دستور اكيد داشته اشاره كرد و گفت: متأسفانه اين دستور نيز اجرايي نشده است.
حميد احمدي يكي ديگر از معدنداران استان همدان كه حدود 20 سال است در عرصه معدن فعاليت دارد، اظهار داشت: ساليان طولاني است كه بخش معدن استان همدان با مشكلات فراواني مواجه بوده كه نيازمند توجه و رسيدگي ويژه‌اي است.
مدير واحد توليدي شن و ماسه آفتاب با بيان اينكه بخش توليد كشور با مشكلاتي مواجه است، اظهار داشت: ذخاير معدني مي‌تواند جايگزين خوبي براي نفت باشد تا كشور از وابستگي رهايي يابد.
همدان اولین توليد كننده شن و ماسه كوهي انفجاري است
احمدي كه توليد كننده شن و ماسه كوهي انفجاري در استان همدان است، افزود: همدان اولين استاني است كه متولي توليد اين نوع شن و ماسه در كشور است.
وي افزود: عدم تعامل سازمان‌هاي محيط‌زيست و منابع طبيعي با معدنداران و مسائل محلي روستايي از جمله مشكلات اين بخش است.
احمدي نبود جاذبه و انگيزه در بخش معدن را دليل عدم پيشرفت اين حوزه دانست و گفت: با توجه به اينكه اداره منابع طبيعي به دنبال حفظ مراتع است اين امر فعاليت معدنداران را محدود كرده است.
دولت بايد از نظرات معدن داران براي رفع مشكلات بهره بگيرد
وي تعامل مسئولان و متوليان بخش صنعت و معدن با توليد‌كنندگان را بسيار مهم دانست و افزود: دولت بايد با مشكلات معدن داران به خوبي آشنا شود و از نظرات آنها براي رفع مشكلات بهره بگيرد.
حميد احمدي نرخ‌گذاري كالاهاي توليدي به صورت متمركز را به ضرر توليد كننده دانست و اظهار داشت: به عنوان مثال قيمت‌گذاري شن و ماسه كوهي انفجاري كه استان همدان نخستين توليد كننده اين نوع محصول است به طور معمول از تهران اعلام مي‌شود در صورتي كه توليدات تهران از نوع آبرفتي بوده و هزينه‌هاي اين دو نوع با هم متفاوت است و اين به ضرر توليد كننده استان همدان خواهد بود.
برداشت‌هاي غير مجاز از معادن همدان مشکلات را دوچندان می کند
وي اضافه كرد: همچنين برداشت‌هاي غير مجاز از معادن استان همدان علاوه بر ضرر و آسيب‌هايي كه به محيط زيست وارد مي‌كند بر اقتصاد استان و فعاليت معدن داران داري مجوز نيز بسيار تأثيرگذار بوده و اين اقدام مشكلات اين بخش را دو چندان مي‌كند.
احمدي عدم استفاده از مصالح مرغوب و استاندارد در ساخت و سازها را از ديگر مشكلات توليد‌كنندگان به ويژه معدن داران برشمرد و اظهار داشت: استفاده از مصالح با كيفيت بالا علاوه بر ساخت و ساز‌هاي اصولي و مناسب حمايت توليد كننده و افزايش انگيزه فعاليت آنها را نيز موجب مي‌شود.
وي با اشاره به توليد شن و ماسه استاندارد در استان همدان اضافه كرد: با توجه به اينكه دستگاه‌هاي اجرايي براي مصالح ديگرهمچون آسفالت هزينه‌هايي را متقبل مي‌شوند مي‌طلبد براي بهره‌برداري بهينه از شن و ماسه استاندارد استفاده كنند.
تعامل مديران با توليد‌كنندگان راهكار حل مشكلات فعالان اقتصادي است
وي با برقراري ارتباط و ايجاد تعامل خوب مديران با توليد‌كنندگان را از راهكار‌هاي مهم در حل مشكلات فعالان اقتصادي دانست و گفت: مديران دستگاه‌هاي ذيربط لازم است به صورت مستقيم ارتباط خوبي با بخش خصوصي داشته و در اتاق آنها به روي توليد‌كنندگان باز باشد، چرا كه مسئولان با تعامل مي‌توانند با بسياري از مشكلات آشنا شده و در راستاي حل آنها اقدام كنند.
اين توليدكننده با بيان اينكه استفاده از ظرفيت‌هاي معدني كشور در توسعه اقتصادي بسيار مؤثر است، اظهار داشت: به دليل وجود سنگ آهك در نقاط مختلف كشور و داشتن سوخت گاز طبيعي، ايران مي‌تواند در حواشي مرزي با ايجاد كارخانجات سيمان به بزرگترين توليد كننده سيمان خاورميانه و حتي آمريكا تبديل شود.
معدنداران گنج‌ياب يا غارتگر نيستند
منصور مكاري مدير شركت برفين سنگ كه بهره بردار معدن گرانيت است نيز در اين گفتگو عدم آشنايي معدنداران با فعاليت خود را از مشكلات اين بخش دانست و اظهار داشت: برخي از افراد به دليل نداشتن تخصص و تنها با نگاه درآمدزدايي در صنعت معدن وارد مي‌شوند و بدون در نظر گرفتن عوامل زيست محيطي و نوع برداشت مشكلاتي را به وجود مي‌آورند و اقدام غير كارشناسانه و غير‌استاندارد آنها فعاليت معدنداران ديگر را تحت‌الشعاع قرار مي‌دهد.
مكاري با اشاره به وجود كارشناسان و متخصصين معدني در استان همدان گفت: باید از طرف متوليان، نظارت بيشتري بر برداشت‌هاي ذخاير معدني انجام شود.
روستاييان به معدنداران به عنوان يك گنج‌ياب يا غارتگر مي‌نگرند
وي نوع برخورد و ديد منفي روستاييان محل برداشت معدن با معدنداران را از مهمترين مشكلات اين قشر از فعالان عرصه توليد دانست و افزود: روستاييان متأسفانه به معدنداران به عنوان يك گنج‌ياب يا غارتگر مي‌نگرند كه اين امر باعث كاهش انگيزه سرمايه‌گذار مي‌شود.
اين بهره‌بردار وجود تعامل معدنداران با ارگان‌هاي دولتي و مردم را از راهكار‌هاي رفع مشكلات دانست و يادآور شد: توجه به بخش معدن مي‌تواند درآمدزايي بالا و حل معضلات بيكاري را در پي داشته باشد.
منصور مكاري در ادامه به صادرات ذخاير معدني نيز اشاره كرد و گفت: با توجه به وجود ذخاير معدني غني در همدان باید اين ذخاير به صورت خام از استان صادر نشود و در اين زمينه قرار بود در پروسه‌اي از زمان صادرات مواد معدني خام به صفر برسد كه تا كنون محقق نشده است.
با این تفاسیر پر واضح است که تا زمانی که مشکلات فعالان بخش معدن استان همدان حل نشود برگزاری جلسات برای بهبود وضعیت این بخش نتیجه بخش نخواهد بود چرا که فعالان این حوزه به عنوان اصلی ترین فاکتور در توسعه معادن استان، با مشکل روبرو هستند و یارای همراهی با مجموعه را با وجود این مشکلات نخواهند داشت.
______
گزارش از: طاهره شهابی
نظر شما