توفیق سبحانی مولوی‌پژوه در گفتگو با خبرنگار مهر، از بازخوانی یک نسخه منحصر به فرد از کتاب «مقالات» برهان‌االدین محقق ترمذی خبر داد و با یادآوری کتابی که مرحوم بدیع‌الزمان فروزانفر از وی چاپ کرده است، گفت: کتاب مرحوم فروزانفر که در سال 1333 چاپ شد، «معارف» بود و کتاب اخیر (مقالات) نسخه دیگری است که من در قونیه به آن دسترسی پیدا کردم و آنجا «مقالات» خوانده شده است. تعداد صفحات این کتاب تقریباً 5 برابر کتاب «معارف» است که تعداد صفحاتش 73 صفحه بود.
وی افزود: این کتاب یک نسخه منحصر به فرد است و شامل 7 رساله درباره مولویه یعنی مولانا و پسرش و پدرش و شمس تبریزی است که من فقط آن را بازخوانی کرده‌ام و برای بعضی جاهای آن که شامل آیه و حدیث و شعر است، از منابع مختلف استفاده و چنانچه اشکالاتی داشته باشد، آنها را رفع کرده‌ام.
این مولوی‌پژوه پیشکسوت با بیان اینکه برهان‌الدین زمانی که در بلخ بوده، «مربی» و به اصطلاح قدیمی «لـَلِه» مولانا بوده است، اضافه کرد: برهان‌الدین در سال 628 هجری در بلخ بوده که می‌شنود بهاءالدین پدر مولانا فوت کرده است و بعد از شنیدن این خبر به قونیه می‌آید و از آن تاریخ حدود 8 ـ 9 سال می‌شود مرشد و مربی مولانا و او را به دمشق یا حلب می‌فرستد و 10 سال بعد یعنی 638 در قیصریه و نزدیک قونیه فوت می‌کند.
سبحانی گفت: برهان‌الدین دو سوره نسبتاً کوتاه قرآن یعنی «فتح» و «محمد» را هم تفسیر کرده که مرحوم فروزانفر این تفسیرها را هم به کتاب «معارف» اضافه کرده است. البته آن مقداری که در کتاب «معارف» هست، در کتاب «مقالات» هم هست ولی بقیه‌ای ندارد و این بقیه همانطور که گفتم تنها در این نسخه‌ای که من بازخوانی کرده‌ام، موجود است. مقدار زیادی از آنها را کاتب از روی دستخط برهان‌الدین نوشته است.
وی تاکید کرد: اعتبار کتاب اخیر یعنی مقالات هم از این جهت است که نسخه مربوط به آن نسخه منحصر به فرد است و همچنین نسخه‌ای است که از روی نسخه مولف یعنی برهان‌الدین نقل شده است. این نسخه الان در آرامگاه مولانا نگهداری می‌شود.
توفیق سبحانی سپس گفت: تمام کارهای مربوط به بازخوانی و حروف‌نگاری این کتاب انجام شده و من مشغول تعلیقات آن هستم و ان‌شاءالله تا آخر شهریور تمام و آماه چاپ می‌شود. این کتاب را انتشارات بنیاد شمس و مولانا چاپ خواهد کرد.
نظر شما