سیدحسین حسینی‌نژاد، دبیر کانون معلمان انشاء سراسر کشور و مدیرمسئول و سردبیر نشریه «انشاء و نویسندگی» در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به وضعیت فعلی درس انشاء در مقاطع مختلف تحصیلی گفت: وضعیت درس انشاء در دبیرستان زیاد مطلوب نیست؛ به دلیل اینکه با سه درس دیگر مخلوط شده است؛ زبانشناسی، املاء و دستور. البته اگر معلم این درس وقت و تمایل لازم برای پرداختن به درس انشاء را داشته باشد، می‌توان یک سری کارهای حداقلی انجام دهد و این قضیه از زمانی شدت گرفت که درس انشاء حالت آموزشی به خودش گرفت؛ در حالی که حتی همین آموزش هم کامل نیست.
وی افزود: در واقع ما در مقطع دبیرستان آنقدر حجم مطالب حوزه زبان و ادبیات فارسی را بالا برده‌ایم که امکانی برای پرداختن به شکل تخصصی و ویژه به درس انشاء وجود ندارد. زمانی هم که ساعتی به نام ساعت انشاء بود، کتابش نبود و هر بار از یک طرف ضربه خورده‌ایم.
حسینی‌نژاد اضافه کرد: در مقطع راهنمایی کمی وضعیت بهتر بوده است ولی معلمان کمتر وقت خود را صرف انشاء می‌کنند و بیشتر روی مباحث ادبیات و املا تاکید دارند و بدتر از این گاهی این درس را به معلمان غیر ادبیات می‌سپارند و طبیعتاً آنها هم وقت این زنگ را صرف عقب افتادگی‌های درس‌های خودشان می‌کنند. علاوه بر این معدودی از معلمان ادبیات خودشان با کار نوشتن آشنا هستند و کمتر آموزش دیده هستند و در نتیجه وقتی می‌خواهند انشاء درس بدهند، دچار معضل می‌شوند.
دبیر کانون معلمان انشاء گفت: تغییراتی هم که در سال‌های اخیر در کتاب‌های زبان و ادبیات فارسی به وجود آمده، به نفع درس انشاء نبوده است و صفحات ادبیات فارسی و املا و زبان فارسی بر انشاء سنگینی می‌کند.
مدیرمسئول و سردبیر نشریه «انشاء و نویسندگی» سپس درباره وضعیت درس انشاء در مقطع ابتدایی یادآور شد: در این مقطع، وضعیت کمی بهتر است و وقت بیشتری برای بچه‌ها گذاشته می‌شود و به خصوص الان که پایه ششم هم اضافه شده، این وضعیت به مراتب بهبود یافته است منتهی در این زمینه هم دو نظر وجود دارد؛ عده‌ای می‌گویند زنگ انشاء باید مستقل باشد و نمره مستقل داشته باشد و حتی کتابش هم مستقل باشد. دیدگاه دیگری که در حال حاضر بر اساس آن عمل می‌شود، این است که درس انشاء ذیل درس دیگری که همگونی بیشتری با آن دارد، باشد که آن هم طبیعتاً فارسی است. این اتفاق الان در مقاطع ابتدایی و راهنمایی رخ داده و به عنوان مثال در کتاب فارسی اول (مقطع راهنمایی) این شیوه برقرار است.
وی با بیان اینکه شورای عالی آموزش و پرورش به دلیل اینکه در صورت اختصاص ساعت، نمره و کتاب مستقل به انشا، تنوع درس‌های حوزه زبان و ادبیات فارسی زیاد می‌شود، با آن مخالفت کرده است، در ادامه یادآور شد: ما یک مشکل ریشه‌ای داریم و آن این است که معلمان ما در معرض نوشتن قرار نگرفته‌اند و طبیعی است در شرایطی که درس انشاء به حالت اختیاری درآمده، آنها وقت این درس را به دروس دیگر اختصاص می‌دهند.
حسینی‌نژاد از آغاز آنچه «شروع تکاپو در وزارت آموزش و پرورش برای اجرای دستور رئیس جمهور جهت احیا زنگ انشاء در مدارس» نامید، ابراز خشنودی کرد و گفت: هر چه در این زمینه از دیدگاه‌های بیشتری استفاده و موضوع در یک سطح عمومی‌تر بررسی شود، نتیجه بهتر است؛ ولی اگر به صورت فردی در این باره تصمیم گرفته شود و سلیقه‌های محدودتری نظر بدهند و نظر آنها اجرایی شود، این مشکل‌ساز می‌شود. البته باید گفت که خوشبختانه فضایی که اکنون در این زمینه به وجود آمده، دست کم به لحاظ نظری، خوب است و همه بر اهمیت درس انشاء واقف هستند و نیازی به این نیست که این را جا بیندازیم.
دبیر کانون معلمان انشاء همچنین با اشاره به تشکیل کارگروهی به ریاست سرپرست وزارت آموزش و پرورش برای احیا زنگ‌های مطالعه، گفتگو و انشاء، گفت: آقای فانی در آخرین جلسه این کارگروه که هفته گذشته برگزار شد، خواهان این شد که پیشنهادهای مفید برای احیاء زنگ انشاء از سراسر کشور جمع‌آوری و تصمیمات نهایی بر این اساس اتخاذ شود.
بر اساس این گزارش، حجت‌الاسلام والمسلمین، حسن روحانی رئیس جمهور در سخنرانی خود در مراسم آغاز سال تحصیلی، خواهان ایجاد زنگ کتاب، زنگ گفتگو و زنگ انشاء در مدارس کشور شده بود. وی گفته بود: من از آموزش و پرورش و فرهنگیان درخواست دارم که زنگ کتاب را ایجاد کنند و ساعتی را در طول هفته و یا ماه به کتابخوانی دانش‌آموزان و توضیح خلاصه آنچه که دانش آموز خوانده، اختصاص دهند. جامعه ما از کتاب و کتابخوانی فاصله گرفته است. خواندن کتاب باید از کلاس اول شروع شود، در کشورهای پیشرفته، دانش‌آموزان ابتدایی هر هفته چند کتاب می‌خوانند و خلاصه اش را برای همکلاسی‌ها بیان می‌کنند.
درخواست دیگر روحانی از فرهنگیان، تبدیل شدن فرهنگ شفاهی به فرهنگ کتبی بود. او در این زمینه هم تاکید کرده بود: در این مدت مردم بارها حرف‌های خود را به صورت شفاهی می‌زنند، اما نمی‌توانند حق و حقوق خودشان را به صورت کتبی بیان کنند. بنابراین درخواست من از فرهنگیان و آموزش و پرورش آن است که زنگ انشاء را البته نه به معنای سنتی‌اش احیا کنند و به دانش‌آموز اجازه دهند در انشاء خود از رئیس جمهور انتقاد کند و به او پیشنهاد دهد. نواقص و کاستی‌های رئیس جمهور را در کار اداره کشور بنویسند و آموزش و پرورش انشاء‌ها را برای ریاست جمهوری ارسال کند تا پیوند رئیس جمهور با دانش آموز بیشتر و بیشتر شود.
رئیس جمهور همچنین پیشنهاد ایجاد زنگ گفتگو را داده و گفته بود: زنگ گفتگو به ویژه باید در مقطع متوسطه ایجاد شود؛ چرا که دانش‌آموزان باید از مدرسه گفتگو کردن با یکدیگر، نقد مودبانه و انتقاد از یکدیگر را یاد بگیرند. درخواست من آن است که با ایجاد زنگ گفتگو، کرسی‌های آزاداندیشی که مورد توجه مقام معظم رهبری است نیز محقق شود. بنابراین به وزارت آموزش و پرورش و وزارت فرهنگ و ارشاد پیشنهاد دارم که این زنگ را در ساعتی از هفته یا ماه در مدارس بگنجانند و سپس این زنگ به عنوان ماده درسی که دانش آموز به ازایش نمره می‌گیرد، تبدیل شود. قطعا با این اقدام دانش‌آموزان با بحث و مباحثه و تضارب آراء آشنا و آشناتر می‌شوند.
نظر شما