به گزارش مهر، محور روز جهانی فلسفه امسال جوامع شمول گرا؛ سیاره پایدار است. جوامع شمول گرا یعنی جوامعی که هویت های مختلف در کنار هم زندگی می کنند و هویت های متکثر را به رسمیت می شناسند و هویت خاصی را اصالت نمی دهند و هویت خاصی را حذف نمی کنند.
دکتر محمد بقایی ماکان در مورد اینکه فلسفه چگونه می تواند به تشکیل چنین جوامعی کمک کند به خبرنگار مهر گفت: اصطلاح فلسفه به رغم آنکه دارای معنای خاصی است، ولی مفهوم نهایی آن تفکر در آنچه هست می باشد. بر این اساس چیستی و کیستی حیات و موجودات را مورد چون و چرا و تعمق قرار می دهد.
وی افزود: بر این اساس فلسفه در محدوده خاصی جای نمی گیرد همانطور که فیلسوفی به لحاظ فکری در دایره معینی نمی گنجد. درواقع انسان آزاد اندیشی است که به هنگام تأملات فلسفی تحت تأثیر هیچ دیدگاه و تفکر از پیش بنیاد شده ای نیست.
این نویسنده و مترجم ادامه داد: از اینرو فلسفه مانند همتای دیرین خود، شعر به سرزمین خاصی تعلق ندارد و وقتی دستگاهی فلسفی پدید می آید متعلق به همه آدمیان می باشد و هر جامعه ای مناسب فرهنگ خود از آن بهره می گیرد.
این محقق و پژوهشگر مسائل فرهنگی در مورد اینکه چه بسترهای فکری ای باعث می شوند تا هویتی خود را اصیل و درست بداند و سایر هویت ها را حذف کند هم اظهار داشت: جوامعی که از اقوام مختلف با فرهنگ های مختلف شکل گرفته اند در واقع با دیدگاه های فلسفی انسجام فکری و هویتی می یابند. از اینرو می توان گفت که فلسفه در چنین جوامعی مانند رشته ای است که دانه های فرهنگ های مختلف را به هم پیوند می دهد.
این نویسنده و محقق تصریح کرد: گرچه ظاهراً به نظر می رسد که هویت های فردی و جمعی از میان می روند ولی حقیقت این است که هیچ هویتی از میان رفتنی نیست، زیرا مانند عناصر تاریخی در حافظه فرهنگ بشری ماندگار می شوند. برای مثال هویت جامعه باستان یونان یا مصر اکنون برای اهل تحقیق مشخص است.
بقایی درپایان یادآورشد: گرچه در کشاکش های سیاسی و اجتماعی این احتمال وجود دارد که سرپوشی بر هویت های فردی و جمعی به اجبار گذاشته شود ولی این بدان معنی نیست که حقیقت آن هویت بدین ترتیب از میان می رود زیرا هویت پدیده ای است مانند همه پدیده های دیگر که وقتی موجود شد به بقای خود ادامه می دهد.
نظر شما