احد امیری، جانشین بسیج مداحان کشور در گفتگو با خبرنگار مهر در مورد نقش مداحان در فضای فرهنگی کشور گفت: همان طور که مستحضر هستید در زمان و عصری که به فضل الهی احیای نام و طریق آئین ناب محمدی(ص) روز به روز بر تجلیات و برکات آن افزوده می شود و این خود، پرتوی از آن نهضت عظیم و انقلاب عالم گیر اسلامی عزیزمان می باشد به نظر اساسی ترین و محوری ترین عنصر حیات و جامعه بشری احیای امر اهل بیت(ع) می باشد که همانا امر به معروف و نهی از منکر است.
وی افزود: بی شک مجالس و محافل اهل بیت(ع) در گذر زمان نیازمند رشد، ارتقا و گسترش در راستای بصیرت افزایی هر چه تمام تر می باشد. آن هم در موقعی که استکبار جهانی با هجمه ناتوی فرهنگی عظیم خود برای انحراف این سفینه نجات از شاهراه اصلی خود از هیچ گونه مکر و ترفند و فتنه ای فروگذار نمی کند. ما که جمعیتی شیعه و محب امیرالمؤمنین(ع) هستیم، وظیفه داریم دوستی همراه با اطاعت و مداحی برآمده از متون غنی و پرمحتوای شیعه یعنی ایجاد ارتباط قلبی و معنوی با مردم و مخاطبین داشته باشیم. همین امر و خصوصیت، مداحی را گوهری ارزنده نشان خواهد داد که به نظر می رسد تشکیل دهنده هویت انسانی در جوانان غیور و پرشور و غیرتمند ماست و مداحی و ستایشگری یعنی همان تبیین حقایق و معارف بلند و عالیه اسلامی و انتشار اخلاق کریمانه اهل بیت(ع) برای آحاد مردم در جای جای میهن اسلامی و خارج از کشور عزیز ما ایران است.
وی در ادامه سخنانش اظهار داشت: همان طور که مستحضر هستید امروز مثل بسیاری از دورانهای تاریخی گذشته، نیاز اصلی جامعه تبیین حقایق خصوصا حقیقت بزرگی بنام ولایت است. در این راستا شعرای آئینی ما با اشعار ولایی برای اهل بیت(ع) اقدام به انتشار ارزشها می کنند و با زبان هنر و نمایش آن به صورت بسیار زیبا در شعر آئینی تلاش می کنند تا مداحان و ذاکران و ستایشگران ولایتمدار را با معنویت ائمه(ع) آشناتر کنند. بالاترین این ستایشگران که ما می توانیم در خلال تاریخ نام ببریم، «دعبل» و «فرزدق» می باشند که مورد توجه و عنایات ائمه(ع) قرار گرفتند.
امیری با اشاره به اینکه به نظر می رسد در این مقال صدای خوش، آهنگ مناسب و شعر موزون سه رکن اصلی کار مداحان و ستایشگران و ذاکران اهل بیت(ع) است، تصریح کرد: صوت و آهنگ را باید مداح تأمین کند که این کار جزو کارهای تخصصی مداحان ماست اما لفظ و معنای صحیح و درست بایستی به وسیله شاعر آئینی تأمین شود. پس بین این دو قشر از جامعه رابطه معقول و منطقی و ظریفی حاکم است که اینها را در کنار هم در جاده سعادت قرار می دهیم و به نظر می رسد امروز وظیفه مداحان ما قبل از شروع به هر مداحی و ستایشگری که ما به دنبال آن هستیم تربیت و آراسته کردن خودشان به اخلاق ناب اسلامی است چون مداح همان اخلاقیاتی را به مخاطب و مستمع منتقل می کند که مد نظر ائمه(ع) است. پس ناقلین زیبایی ها به مردم امروز در حوزه تخصصی مداحان ما هستند.
وی در ادامه سخنانش تأکید کرد: جا دارد اشاره کنیم که مداحان عزیز ما باید از تعابیر نامناسب پرهیز کنند یا ذاکرین، مادحان و ستایشگران بایستی القاب و عناوینی که شأن ائمه(ع) والامقام ما اجل از آنهاست، الفاظ را طوری به کار ببرند در این فضا شأن ائمه به أحسن وجه حفظ شود و شخصیتهای قدسی والای اهل بیت به بهترین وجه و مورد ستایش شوند و مورد مداحی قرار بگیرند.
وی افزود: از طرفی اگر نگاه کنیم اقبال مردم ما به مداحی بسیار زیاد است امروز در هر منزلی، کودکان با الگوگیری از سی دی ها به مداحی تمایل پیدا می کنند و اگر این امر ترویج پیدا کند فرزندان می توانند مشوق والدین باشند برای کشیده شدن آنها به سمت مداحی و حضور در هیئات که دارای جاذبه های خاص خودش هست. جاهای دیگر ممکن است این جاذبه ها را نداشته باشد و یا حداقل به این نوع نداشته باشد، چون مداحی یک حرفه و هنر چند جانبه است.
جانشین بسیج مداحان کشور با اشاره به اینکه مقام عظمای ولایت مقام معظم رهبری دیدگاه های بسیار زیبایی در مورد مداحی دارند، گفت: معظم له اشاره می فرمایند که مداحی شغل بسیار مهمی است. تأکید دارند که بسیار مهم است و در کار مداحی، چند چشمه هنری وجود دارد. هم اشاره می فرمایند شعرشان هنر است. صدایتان هنر است. حتی آهنگی که مداح انتخاب می کند هنر است. پس مداح به کاربرنده و به کار گیرنده مجموعه ای است از هنرها و اگر چند هنر تجمیع شود و خوب به مخاطب ارائه داده شود قطعا آن هنر اثرگذار خواهد بود. اگر این اثرگذاری برای تربیت انسانهای صالح و برگزیده سمت و سو داده شود، شک نخواهیم کرد که این اتفاق و این تربیت جامعه را دچار یک تطهیر خواهد کرد.
وی در مورد اینکه شعر مداح باید دارای چه ویژگیهایی باشد؟، بیان کرد: به نظر می رسد شعر باید بسیار قوی، دارای مضمون بلند و خوش مضمون باشد. بسیار خوب ادا شود و محکم باشد و در ریتمی که در شعر هست، صلابت موج بزند. اگر این پارامترها در شعر ما بود حتما آن شعر قانع کننده است و اگر شعر قلب کسی را قانع و تأثیرکند او را در مسیر تربیت قرار خواهد داد.
مستحضر هستید که گاهی اوقات یک قصیده، یک رباعی، یک شعر اثرگذار به اندازه چند جلسه موعظه اثرگذار خواهد بود. پس شعر مداحی بسیار مهم است. از طرفی به نظر می رسد واقعه خوانی و روضه خوانی هر چه سنتی تر برگزار شود یعنی مداح اشعار را به صورت سنتی ارائه دهد به مراتب اثرگذاری این امر از حالتی که این اشعار را با آهنگهای جدید و به شکل جذاب امروزی ارائه دهند بیشتر است.
وی با اشاره به اینکه نوحه خوانی اصلی ترین کار مداح است، اظهار داشت: مداح می تواند شور فزاینده ای را در مخاطب خود ایجاد کند و به نظر می رسد که می تواند انسانها را در حین اجرا عروج دهد و به افکار بلند اسلامی برساند و سوق دهد. در یک نگاه دیگر می توانیم مداح را تربیت کننده و به فعلیت رساننده عمل به محبت بدانیم. یعنی عملی که مداح انجام می دهد می تواند محبت را ماندگار کند و کار تبدیلی انجام دهد و به شکل زنجیره پیوسته که قبل لمس است باعث رویش سریع خلقیات بسیار زیبای انسانی و تجلی آن در افرادی باشد که حول و حوش آن مداح دارند صدای مداح را می گیرند و از حرکات و سکنات مداح را می بینند این باعث صفای باطن و روح افراد می شود.
وی با اشاره به اینکه اگر مداح بتواند با شاعری که شعرهایش را از او می گیرد هماهنگ شود و مناسبتهای پیش روی را رصد کند یعنی بصیر زمان باشد و تلفیق زیبایی با آنها ایجاد کند شعر به مراتب زیباتر و اثرگذارتر نمود خواهد داشت، افزود: از طرفی شاهد هستید که فهماندن معارف اهل بیت(ع) عمدتا در فضای هیئت و مداحی دارد اتفاق می افتد کافی است که شعری را که برای مخاطب بیان می شود مخاطب را جذب کند یعنی به مذاق او خوش بیاید و هنرمند کسی است که از محل شناخت ذائقه مخاطب بتواند شعرهایش را به صورت ملموس و عینی ارائه دهد و این را ماندگار بکند. اگر شعر ماندگار شود رفتار از او تولید می شود و اگر رفتار صحیح از آن شعر زیبا تولید شد تربیت اسلامی اتفاق می افتد.
وی با تأکید بر اینکه مداح کسی است که آتش محبت اهل بیت(ع) را در دلها فروزان تر می کند و می دانید که ما شیعیان آئین زندگی و محتوای فکرمان عمدتا حول و حوش محبت است و تفسیری که بزرگان دین ما عمدتا به آن توجه داشتند محبت است، گفت: خصوصیت محبت، خصوصیت اسلام است و خصوصیت اسلام در محبت کردن به شیعه و شیعه به همنوعان خود است. اگر مداحان بتوانند چیزهای معقولی را در این فضا ارائه دهند یقینا هم قابل فهم و هضم و قایل دسترسی و هم قابل انتشار است و هم جذب حداکثری را می توانند در این فضا رقم بزنند.
وی تصریح کرد: بر ما پوشیده نیست که ذکر مسائل اخلاقی و ادا کردن خوب آنها پیوند عاطفی بین مردم و مداح ایجاد می کند که اینها با هم گره می خورند و از محل بروز عواطف و احساسات ساعات زیبا و قابل بهره برداری و به دور از هر گونه زشتی را برای ما به وجود خواهد آورد. ائمه هدی(ع) توجه و اهتمام ویژه به امر مداحی داشتند. در خلال تاریخ هم اسناد این مطلب وجود دارد. سلاله پاک ائمه حضرت امام(ره) هم توجه ویژه ای به امر مداحی داشتند و در این زمان هم مقام عظمای ولایت به مداحی بسیار تأمل برانگیز نگاه می کنند و مسائلی را مطرح می کنند که عمدتا نوع نگاه معظم له را به این حوزه مشخص می کند. نگاه ویژه ای که مقام معظم رهبری به مداحی دارند مسئولیت ما را خطیر می کند امیدواریم بتوانیم ادامه دهنده شایسته ای برای خواسته های مقام معظم رهبری و انتشار خوبی ها در جامعه باشیم.
نظر شما