فلسفه نقش مهمی در کرامت انسانی دارد

به گزارش خبرنگار مهر، مدیرکل یونسکو خانم «ایرینا بوکووا» به مناسبت روز جهانی فلسفه، 21 نوامبر 2013 «جوامع فراگیر، سیاره پایدار» پیامی به شرح زیر صادر کرده است:

امسال، موضوع روز جهانی فلسفه «جوامع فراگیر، سیاره پایدار» است. روز جهانی فلسفه ما را به بازاندیشی در مورد شرایط دستیابی به دو عنصر فراگیری و پایداری در جوامعی دعوت می کند که به شدت متنوع و در عین حال به هم و به محیط زیست شناسان وابسته و پیوسته هستند.

جهانی سازی، فعالیت انسانی، رشد و توسعه سریع فن آوریهای جدید و فن آوریهای زیستی، سبب تیره شدن مرزهای میان نظم طبیعی، انسانی و اجتماعی شده اند. فعالیت انسانی در حال تبدیل شدت به اصلی ترین عوامل تحول در نظام سیاره ای است و نهایتا آغازی است برای آنچه که آن تحت عنوان عصر «آنتروپوسن» یاد شده است.

محیط زیست دیگر کاملا عاملی خارجی از وجود انسان نیست، بلکه فعالیتهای ما آن را شکل می دهد و آسیبهای زیست محیطی نیز به نوبه خود بر تار و پود جوامع ما، الگوهای مهاجرتی و همکاری های انسانی سنگینی می کنند.

در دنیای مملو از پیچیدگی ها، تحقق توسعه پایدار پیش از هر چیز به رفاه و سعادت مشترک میان جوامع و کشورها وابسته است. در دنیایی از تنوع و تفاوت، فراگیری و شمول اجتماعی بیش از هر چیز دیگر حاصل گفتگو و احترام به عدالت، کرامت انسانی و حقوق بشر است.

پیام «سوامی وی وی کاناندا» که ما اکنون صد و پنجاهمین سالروزش را گرامی می داریم این است که «برای پیشرفت خود حقوق دیگری را پایمال کن! من برای این کار به کره زمین آورده نشده ام!» ما به شدت به محیط زیست طبیعی خود وابسته هستیم و می دانیم که محیطهای طبیعی نیز با هم در ارتباط متقابل هستند.

دانستن و پذیرش این مطلب باید الهام بخش سیاستگذار های عمومی جدید، از جمله سیاستهای اجتماعی باشد. پل ریکور که یک قرن پیش متولد شده بود این درون یافت را این گونه بیان کرد که : «اگر در مورد جهان صحبت نمی کردیم، پس در مورد چه چیزی صحبت می کردیم؟»

در پاسخ به ارتباط شدید متقابل میان انسان و محیط زیست و متقابلا میان محیطهای طبیعی، اجلاس Rio+20 خواهان تدوین سیاستهای جامع تری شد که توان رویارویی با جنبه های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی توسعه را دارا باشند.

دستیابی به راه حل این چالشخا تنها در سایه پیشرفتهای فنی و یا تمهیدات اقتصادی و سیاسی امکان پذیر نیست. هر چه مشکلات پیچیده تر شوند نیاز ما به کسب اطمینان از اینکه مدارس و رسانه ها مهارتهای تفکر انتقادی و زندگی جمعی را از اوان کودکی در افراد ایجاد می کنند، بیشتر می شود.

بررسی این چالشها از موضوعهای اولویت دار در مجمع جهانی علم است که قرار است در سال 2013 در Rio برگزار شود، ضمن اینکه این موضوع از مسائل مهم مطرح شده در گزارش جهانی علم یونسکو با عنوان تغییر محیطهای زیست جهانی نیز می باشد.

در دنیایی مملو از شکافهای متعدد، فلسفه نقش مهمی در تفکر در مورد هماهنگی و کرامت انسانی و همچنین حرکت در این راستا دارد.

فلسفه به ما یادآوری می کند که منابع ذهنی تنها منابعی هستند که به واقع تجدیدپذیرند و ما در اختیار داریم. امروز، من از درون و به واسطه شبکه جهانی یونسکو از همه متخصصها، نوسندگان و معلمان در سراسر جهان می خواهم تا این نیرو را آزاد کنند.