قصه پرغصه معلوليت در خراسان شمالي/ معلولان استان چشم به راه ياري مردم و مسئولان

به گزارش خبرنگار مهر، بارها برای هر کدام از ما پیش آمده که با معلولان جسمی حرکتی، افراد نابینا، کم بینا، دوستان ناشنوا، کم شنوا، معلولان ذهنی و بسیاری از هم نوعاني که هر یک به شكلي دارای معلولیت هستند، برخورد كرده باشیم و در پي آن احساس ترحم زودتر از همه احساس‌های دیگر به سراغمان آمده باشد؛ این احساس معمولا موجب رنجش معلولان می‌شود، احساسي كه متاسفانه در برخی موارد از سوی خانواده‌های این معلولان هم نمايان مي شود.

زمانی که سخن از معلولان به میان مي آید؛ اکثر افراد جامعه، انسان هاي معلول را می ستایند و قبول دارند که این قشر از جامعه نیز توانایی های بسیاری برای عرضه دارند، اکثر افراد غیرمعلول هنگام برخورد با معلولین بارها و بارها با کلام و حتی عمل مقطعي خویش نشان می دهند که این افراد با وجود مشکلات فراوان، اراده های مستحکمی دارند که توانسته اند تا این برهه از زندگی را با موفقیت پشت سر بگذارند.

اما وقتی پاي عمل واقعي به ميان مي آيد، گویا تمام آن گفته ها و وعده ها رنگ مي بازد، زمان استخدام معلولان که فرا می رسد سخن از آن همه توانایی، کمرنگ جلوه می کند، زمان ازدواج معلولین که می رسد؛ سخن از عشق و زندگی، به عنوان کردن سختی های معلولیت مبدل می شود، زمان تحصیل معلولین که فرا می رسد مدارس و دانشگاهها نداشتن آسانسور، رمپ و سرویس بهداشتی مناسب را به عدم توانایی معلولین نسبت می دهند و به راحتی عنوان می کنند که شرایط موسسه آموزشی ما همین بوده و مشکل مربوط به فرد معلول است.

فاصله میان سخن تا عمل بسیار طولانی است و همین فاصله ها است که معضلات زندگیِ معلولین را  تشدید می کند، تلاش جامعه معلولان برای ارائه توانمندی ها از طرفی و فشار باورهای سطحی افراد جامعه و برخی مسئولین از طرفی دیگر، عرصه را بر فرد معلول تنگ می کند و قصه به جایی می رسد که ممکن است خود فرد معلول نیز در باور داشتن توانایی هایش دچار شک و تردید شود چه برسد به جامعه.

وجود حدود 15 هزار معلول در خراسان شمالي

در حال حاضر در استان 867 هزار نفري خراسان شمالي بهزیستی خراسان شمالی 14 هزار و 500 معلول زیر پوشش خدمات حمایتی اداره كل بهزيستي استان هستند، البته اين تعداد معلولاني است كه تحت پوشش بهزيستي درآمده اند؛ چرا كه شماري از معلولان استان به دلايل مختلف تحت پوشش قرار نگرفته اند.

معاون توانبخشی اداره کل بهزیستی خراسان شمالی در اين زمينه در گفتگو با خبرنگار مهر، مي گويد: از این تعداد 38 درصد معلول جسمی حرکتی، 24 درصد معلول ذهنی، 11 درصد ناشنوا، حدود 9 درصد نابینا، هفت درصد بیمار روانی مزمن، حدود شش درصد چندمعلولیتی، دو درصد سالمند و بقیه معلولان داراي ضایعه نخاعی هستند.

محمد قزی با بيان اين كه در حال حاضر از اين تعداد سه هزار و 600 نفر از حقوق مستمری ماهانه برخوردار هستند، اظهار مي كند: همچنين 32 مرکز به صورت روزانه و یا شبانه روزی معلولان واجد شرایط را زیر پوشش خدمات خود دارند.

به گفته وي اکنون در 16 مرکز شبانه روزی هزار و 246 معلول شامل سالمند، اعصاب و روان، جسمی حرکتی و ذهنی نگهداری مي شود و بهزیستی ماهانه برای هر معلول در مرکز نگهداری شبانه روزی دو میلیون و 400 هزار ریال پرداخت مي كند.

قزي مي افزايد: همچنين در 16 مرکز روزانه نیز به 600 معلول خدمات آموزشی و حرفه آموزی ارایه می شود و بهزيستي برای هر معلول در مرکز نگهداری روزانه یک میلیون و 200 هزار ریال پرداخت می کند.

محدودیت‌هایی که تاوان معلولیت را سنگین‌تر می‌کند

نگاه‌های ترحم‌آمیز مردم، بیکاری، ناتوانی، خیابان‌ها و پیاده‌روهای پر از چاله و چوله شهرهاي خراسان شمالي که تقريبا هیچ راهی برای عبور معلولان ندارد و هزار و یک مشکل دیگر که تا کسی خودش معلولیت نداشته یا با معلولی ارتباط نزدیک نداشته باشد، این مسائل را درک نمی‌کند.

زندگی معلولان می‌تواند پر از دغدغه باشد، دغدغه‌هایی که هیچ کس را به جز آن‌ها نمی‌ترساند، شاید پرداختن به این موضوع که بسیاری از معابر خراسان شمالي برای عبور و مرور معلولان مناسب نیست یا اینکه در آزمون‌های استخدامی، سهمی برای معلولان در نظر گرفته نمی‌شود و يا در بیشتر ادارات استان مسیرهایی برای تردد معلولان مشخص نشده‌ و هراس بالا و پایین رفتن از پله‌های ادارات و نهادها، مسائلي تكراري به نظر بيايد.

اما تا زمانی که این مسائل در جامعه وجود دارد و تا وقتی که برای کمتر کسی مهم است که کوچه و خیابان‌های شهر چقدر برای رفت و آمد معلولان مناسب است؛ تا وقتی بی‌پولی راه توان‌بخشی معلولان را سد می‌کند، تا وقتی هزینه‌های زیاد، روند درمان خانواده‌های کم‌درآمد را مختل می‌کند، تا وقتی اشتغال‌زایی برای معلولان به عنوان حرفی قشنگ روی کاغذ می‌ماند، تا وقتی مردم دست از نگاه‌های آزاردهنده‌شان برنمی‌دارند، تا وقتی برخی آسایشگاه‌های نگهداری از معلولان خیلی راحت از زیر ذره‌بین نظارت خارج می‌شوند و خیالشان از بازخواست شدن راحت است؛ این دغدغه‌ها سر جای خود مي مانند و اوضاع معلولان بهبود نمي يابد.

نگاهی به وضعیت معلولان در مركز و شهرستان هاي تابع خراسان شمالي نیز موید این واقعیت است که جامعه معلولان با مشکلات زیادی روبرو هستند اما در هر صورت نباید حل مشکلات آنها نادیده گرفته شود.

هزينه بالاي درمان مهم ترين دغدغه معلولان

رییس اداره بهزیستی شهرستان شیروان در اين زمينه در گفتگو با خبرنگار مهر، در حال حاضر سه هزار و 20 نفر معلول در شهرستان شیروان شناسایی شده است که از این تعداد هزار و 880 نفر مرد هستند.

به گفته خليل اميري بیشتر معلولیت ها در این شهرستان مربوط به معلوليت جسمی حرکتی با 950 نفر است که اين افراد با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم می کنند اما درد و دل‌هایشان شنیده نمی شود.

اين مسئول اظهار مي كند: مشکلات درمانی و هزینه‌های بالای درمانی یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های معلولان در جامعه است.

اميري مي افزايد: در حال حاضر معلولان برای زندگی در جامعه با مشکلات فراوانی مواجه هستند و بحث درمان به عنوان مهم‌ترین مشکلات معلولان محسوب می‌شود.

وی هزینه‌های درمانی معلولان را بسیار بالا مي داند و اضافه مي كند: هزینه‌های درمانی معلولان روز به روز به صورت تصاعدي افزایش پیدا می‌کند و در حال حاضر بسیاری از معلولان آسیب نخاعی با زخم بستر مواجه هستند.

امیری با اشاره به این که اشتغال به عنوان یکی دیگر از مهم‌ترین مشکلات معلولان در سطح جامعه است، مي گويد: با ایجاد اشتغال برای معلولان، اوقات آنها پر می‌شود و آنها احساس وجود و مثبت بودن براي جامعه می‌کنند.

وي عنوان مي كند: با اشتغال معلولان تأثیر‌گذاری آنها در جامعه نیز با محقق می‌شود و این افراد مي توانند در عرصه‌های مختلف فرهنگی و اجتماعی حضور فعال داشته باشند.

اميري مي افزايد: امروز نگاه  برخی در جامعه این است که معلولیت، محدودیت است و معلولان به دلیل نقص جسمانی خود نمی‌توانند برای جامعه مفید باشند، اما در واقع معلولیت، محدودیت نیست و یک معلول مي تواند قله‌های موفقیت را فتح كند و جامعه خود را با گام‌های بزرگ و استوار خود بسازد.

لزوم مناسب سازي معابر شهري براي معلولان

يكي از اعضاي شوراي اسلامي شهر شيروان نيز در اين زمينه در گفتگو با خبرنگار مهر، بر رفع مشکلات پیشروی معلولان جامعه تاکید مي كند.

سعيد ساعدي با تاکید بر اینکه باید دستگاه‌ها برای مناسب‌سازی معابر شهری و ادارت اقدام کنند، اظهار مي كند: شورای شهر و شهرداری تمام و توان و پتانسیل خود را در جهت رفع مشکلات پیشروی معلولان شیروانی به کار مي گيرد.

او با اشاره به اینکه شورای چهارم به فکر همه اقشار جامعه به ویژه معلولان است، مي افزايد: به طور قطع در جلسات شوراي اسلامي اصول مناسب‌سازی معابر شهری برای این قشر جامعه مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد

همه اين ها در حالي است كه اكنون در شهرهاي خراسان شمالي ساختمان هاي اداري نوساز براي تردد معلولان مناسب سازي مي شود و همزمان با صدور پروانه ساخت، ادارات نوساز ملزم به ایجاد رمپ شده اند.

البته به نظر مي رسد هنوز كار چنداني در خصوص تردد معلولان جسمي حركتي و استفاده آنان از اتوبوس های حمل و نقل عمومي در شهرهاي خراسان شمالي انجام نشده اما پرواضح است كه هر گونه اقدام در اين زمينه نیاز به اعتبار ویژه از سوی استان دارد.

معلولان استان چشم به ياري مردم و مسئولان

فاصله بین معلولیت و سلامت یک ثانیه است و در هر شرایطى امکان دارد فردى دچار معلولیت شود، این وظیفه آحاد جامعه است که افراد معلول را فراموش نکنند و با توجهي انسان دوستانه و منطقى، گام هاى مؤثرى براى رفع مشکلات این افراد بردارند.

درست است كه بهزيستي مسئول رسيدگي و رتق و فتق امور معلولان است اما كيست كه نداند ارایه خدمات مطلوب به معلولان زیر پوشش آن مستلزم اعتبار است و در چنين شرايطي كه كشور با مشكلات بودجه اي دست و پنجه نرم مي كند؛ معلولان بيش از گذشته چشم به راه حمايت مادي و معنوي خيران هستند.