کره‌ای‌ها به ایرانی‌ها «بنسان تلچوم» یاد دادند/ اعتراض طبقه فرودست از پشت صورتک‌های رنگی

به گزارش خبرنگار مهر، کارگاه آموزشی «بنسان تلچوم» که نمایش سنتی کشور کره جنوبی به حساب می‌آید از 26 تا 30 دی ماه در پلاتو تئاتر مان برگزار شد. هنرجویان این کارگاه از طریق فراخوانی که قبلا اعلام شده بود انتخاب و طی 5 روز تحت آموزش سو کیانگ جین که مدرس، کارگردان و بازیگر تئاتر سنتی کره است قرار گرفتند.

هنرجویان در آخرین روز این کارگاه، نمایش «بنسان تلچوم» را در حضور تماشاگران اجرا کردند. در آخرین روز از برگزاری این کارگاه آموزشی در پلاتو مان که محل برگزاری این کارگاه است حضور یافتم تا با حال و هوای این کارگاه و چگونگی ارتباط گروه کره ای و ایرانی بیشتر آشنا شوم.

هنرجویان در طول این کارگاه آموزشی از 10 صبح تا ساعت 13 تحت آموزش قرار گرفتند و در روز آخر از ساعت 12 تا 12:40 دقیقه نمایش «بنسان تلچوم» را اجرا کردند که حاصل آموزش هایی بود که آنها در طول این 5 روز دیده بودند.

در طول مدت برگزاری این کارگاه ارتباط خوبی بین گروه کره‌ای به سرپرستی جون جوکیم و هنرجویان ایرانی برقرار شده بود تا جایی که به نظر نمی رسید مسئله تفاوت‌های زبانی مشکل زیادی برای برقراری ارتباط بین این دو گروه به وجود آورده باشد.

تماشاگران این اجرا نیز هنرجویان کارگاه آموزشی قبلی این گروه کره ای بودند که به مدت سه روز از 19 تا 21 دی ماه و با تلاش دو کمپانی cultures & performances از فرانسه و made The world over theatre از کره برگزار شد و حاصل آن قرار است در قالب اجرای نمایش «رویای پروانه» در جشنواره تئاتر فجر به صحنه برود.

با وجودی که یادگیری حرکات موزون کره‌ای و هماهنگ شدن هنرجویان با یکدیگر بسیار سخت است اما سرعت یادگیری در هنرجویان ایرانی باعث تعجب گروه کره ای شده است. به گفته سو کیانگ جین بازیگران ایرانی بسیار با استعداد هستند و آموزش هایی را که وی طی 6 ماه به بازیگران کشورهای دیگر داده تنها در طول 5 روز به هنرجویان ایرانی داده است.

بعد از حدود 2 ساعت تمرین با ماسک، سو کیانگ جین 10 دقیقه به بچه ها استراحت می دهد تا آنها بتوانند خودشان را برای اجرای نمایش آماده کنند. در این مدت فرصتی دست می دهد تا با او درباره حضورش در ایران و تجربه برگزاری یک کارگاه آموزشی گفتگویی انجام دهم.

وی درباره علاقه و استعداد هنرجویان ایرانی می گوید: هنرجویان در این کارگاه خودشان ماسک های خود را طراحی می کردند و ما فقط قالب خام این ماسک ها را در اختیارشان قرار دادیم. تسلط هنرجویان ایرانی به نقاشی و طراحی ماسک های این نمایش برای من شگفت انگیز بود.

این مدرس تئاتر ادامه می دهد: بازیگران ایرانی بسیار با استعداد و مهربان بودند و روابط بسیار گرمی با ما داشتند. ما با وجودی که زبان یکدیگر را نمی دانستیم هیچ مشکلی در برقراری ارتباط با هم نداشتیم. از اینکه به ایران سفر کردم بسیار خوشحالم و علاقمندم که فرهنگ و مردم ایران را بیشتر بشناسم.

سو کیانگ جین درباره تاریخچه شکل گیری این نمایش توضیح می دهد: نمایش «بنسان تلچوم» به معنای رقص ماسکی است که در اصل متعلق به کشور کره شمالی است اما در زمان جنگ دو کره هنرمندانی که در اجرای این حرکات تبحر داشتند به کره جنوبی پناهنده شدند و این نمایش را در این کشور هم رواج دادند.

وی بیان می کند: در حال حاضر دیگر این نمایش در کره شمالی اجرا نمی شود و به عنوان نمایش سنتی کره جنوبی به حساب می آید. در واقع این نمایش را می توان به عنوان نمایش سنتی کره جنوبی معرفی کرد. اما کشور کره نمایش‌های فراوانی دارد که هرکدام نیز ویژگی های متفاوتی دارند.

این هنرمند کره ای متذکر می شود: در این نمایش همه احساساتی که در انسانها وجود دارد از جمله خشم، خوشحالی و ناراحتی به تصویر کشیده می شود. رقص ماسکی داستانهای فراوانی دارد اما داستانی که در ایران اجرا شد روایتگر زندگی یک راهبه است که از دین برگشته و می‌خواهد زندگی دیگری را تجربه کند.

این مدرس تئاتر درباره داستان این نمایش توضیح می دهد: علت استفاده از ماسک در این نمایش نیز به دلیل رفتارهایی است که در گذشته مردم کشور کره وجود داشته است. در گذشته افرادی در جامعه زندگی می کردند که از وضعیت مالی و معیشتی نامناسبی برخوردار بودند و نمی توانستند اعتراض و انتقادات خود را به طبقه بالادستی که وضع مالی خوبی داشتند نشان دهند به همین دلیل این حرکات همراه با ماسک شکل گرفت. چون در این نمایش رفتارهای انسانی مثل خشم و اعتراض از پشت ماسک بیان می‌شود.

وی درباره پیشینه حضورش در تئاتر کره جنوبی عنوان می کند: من به عنوان بازیگر، کارگردان، طراح و اجراگر حرکات سنتی در کره جنوبی فعالیت می کنم و این کارها را از زمانی که بچه بودم انجام می دادم.

سو کیانگ جین در پایان صحبت‌هایش می گوید: بازیگران ایرانی بسیار، بسیار، بسیار با استعداد و مهربان هستند بنابراین امیدوارم بتوانند فرهنگ خودشان را به دیگر کشورها نشان دهند. امیدوارم فرهنگ با ارزش ایرانی را در کشور من هم نشان دهند تا مردم کره هم با ایران آشنا شوند.

بعد از صحبت با این هنرمند تئاتر کره، بچه ها برای اجرا آماده و همگی لباس پوشیده در پشت صحنه پلاتو جمع می شوند. نمایش «بنسان تلچوم» با اجرای موسیقی توسط یک نوازنده کره ای آغاز می شود. این نوازنده قطعه ای را با ساز کایاکوم که ساز سنتی کره است و ظاهری شبیه به چنگ دارد می نوازد و پس از آن حرکات نمایشی «سولو» توسط  بازیگری کره ای اجرا می شود.

نمایش اصلی با حضور سو کیانگ جین کارگردان نمایش در حالی که ماسک بزرگی بر سر و دو پارچه بلند سفیدرنگ در دست دارد شروع می شود و بعد از مدتی هنرجویان کارگاه نیز که به عنوان بازیگر در نمایش حضور دارند وی را در ارائه حرکات فرمی که مخصوص اجرای این نمایش است، همراهی می کنند. بازیگران همگی ماسک به چهره و پارچه های بلند و سفیدی در دست دارند.

جونجوکیم که سرپرستی گروه کره ای را بر عهده دارد بین تماشاگران نشسته و بازیگران را با گفتن کلمه «عالیه، عالیه» که از ایرانی ها یاد گرفته است، تشویق می کند.

بعد از پایان این نمایش یکی از هنرجویان که بوشهری است ترانه‌ای را به زبان بوشهری با همراهی دیگر بچه های گروه اجرا می کند که با استقبال گروه کره ای مواجه می شود.

بعد از پایان کارگاه هنرجویان با گروه کره ای عکس یادگاری می گیرند و کنار یکدیگر ناهار می خورند. گروه کره ای غذاهای کشورشان را که دستپخت خودشان است با بچه های ایرانی تقسیم و چلوکباب و سالاد الویه گروه ایرانی را هم مزمزه می کنند.

کارگاه آموزشی «بنسان تلچوم» از 26 تا 30 دی ماه با همکاری دو کمپانی فرانسوی و کره ای در پلاتو تئاترمان برگزار و در پایان این کارگاه این نمایش سنتی کره ای توسط هنرجویان اجرا شد.

گزارش از آروین موذن‌زاده