نلی محجوب، سردبیر پیشین ویژهنامه «آفتاب مهتاب» در گفتگو با خبرنگار مهر و در پاسخ به این سوال که چرا یک روز، نشریاتی چون «کیهان بچه‌ها» و «سروش نوجوان» بر روند شکل‌گیری شعر نوجوان و تربیت نسلی از نویسندگان و تصویرگران تاثیرگذار بودند و حالا به نظر می‌رسد کارکرد خود را از دست داده‌اند؟ گفت: زمانی که وحید نیکخواه آزاد، سردبیر «کیهان بچه‌ها» و قیصر امین‌پور سردبیر «سروش نوجوان» بودند، نه ماهواره بود و نه اینترنت و نه تبلت. ما بودیم و خلاقیت‌ها و امکانات محدود خودمان. آن زمان روزنامه دیواری داشتیم و دلمان می‌خواست بهترین نشریه مدرسه، از آن ما باشد پس ناچار بودیم اطلاعات عمومی خود را بالا ببریم و «کیهان بچه‌ها» بخوانیم و از داستان‌ها و شعرهایش برای پرکردن و تنوع دادن به مطالب روزنامه‌دیواری‌مان استفاده کنیم.
او به اینکه امروز در مدرسه‌ها، روزنامه دیواری معنا و مفهومی ندارد، اشاره و بیان کرد: امروز نشریه دیواری و رقابت گروهی معنا ندارد و حالا دانش‌آموزان به این فکر می‌کنند که نمره 20 بگیرند و رقابت جمعی برایشان تقریباً بی‌معنی است. نه اینکه امکانات ندارند و نمی‌توانند کتاب و نشریه بخرند یا روزنامه دیواری داشته باشند، اتفاقا همه‌چیز در اختیارشان است اما داشتن یک نشریه برایشان بی‌اهمیت است مثل ما بزرگ‌ترها که ماشین نداریم اما بلد نیستیم به درستی از آن استفاده کنیم.
محجوب معتقد است نشریات امروز کودک و نوجوان، مخاطب محور نیستند. کودکی ما به کودکی گردانندگان نشریاتی چون «کیهان بچه‌ها» و «سروش نوجوان» نزدیک بود. بسیاری از ما جز تلویزیون و دوچرخه، امکان دیگری نداشتیم؛ بازی‌هایمان و فضایی که در آن زندگی می‌کردیم، نزدیک‌تر به فضایی بود که شاعران و نویسندگان کودک، آن را زیسته و تجربه کرده بودند. اما امروز نویسنده‌ای که «ایکس باکس» را نشناسد، تقریباً نمی‌تواند با بچه‌ها ارتباط برقرار کند.
به گفته این روزنامه‌گار «هنوز هم برخی نویسندگان در فضاهای روستایی به‌سر می‌برند و کودکی خود را تصویر می‌کنند معلوم است که بچه‌ها نمی‌توانند با این فضاها ارتباط برقرار کنند. از سوی دیگر سانسورهای بی‌موردی که وجود دارد، سد راه فعالیت و خلاقیت نویسندگان می‌شود، چه در کتاب‌ها و چه در نشریات؛ در صورتی‌که نویسندگان ما متعهد هستند و خود اصول اخلاقی را رعایت می‌کنند.»
محجوب به اهمیت تصویرگری در کار کودک و نوجوان اشاره و بیان کرد: نمی‌دانم چرا سردبیرها و مسئولان نشریات کودک و نوجوان، تصویرگری را یک پدیده لوکس و فانتزی می‌دانند در صورتی که تصویر و متن، مکمل یکدیگرند و تصویر به ارتباط بهتر و بیشتر با مخاطب کمک می‌کند. کیفیت چاپ و کاغذ هم از دیگر مواردی است که موجب جذب مخاطب می‌شود.
سردبیر پیشین «آفتاب مهتاب» با اشاره به اینکه به ادبیات و نشریات کودک و نوجوان، اهمیت داده نمی‌شود بیان کرد: «آفتاب مهتاب» ضمیمه روزنامه اطلاعات بود و روزهای پنج‌شنبه منتشر می‌شد. هر مناسبتی که پیش می‌آمد تنها این ضمیمه را حذف می‌کردند تا برای آن مناسبت، ویژه‌نامه‌ای منتشر کنند. اینها همه نشان‌دهنده این بود که ذائقه مطالعاتی کودک و نوجوان در این جامعه جدی گرفته نمی‌شود و هنوز نشریات و ادبیات کودک و نوجوان را جدی نمی‌گیرند.
محجوب معتقد است هنوز هم در برخی نقاط ایران، بچه‌هایی هستند که تنها دلخوشی‌شان نشریاتی چون «دوچرخه» و «آفتاب مهتاب» است. به گفته او، بیشترین مخاطب ویژهنامه کودک و نوجوان روزنامه اطلاعات را بچه‌های مناطق محروم تشکیل می‌دادند چراکه روزنامه اطلاعات، توزیع خوبی داشت و ارزان هم بود. از سوی دیگر بچه‌های تهران و شهرهای بزرگ چون مشهد و شیراز و اصفهان هستند که به امکاناتی چون اینترنت و ماهواره دسترسی دارند هنوز هم در مناطق محروم، دانش‌آموزانی هستند که تنها دلخوشی‌شان، نشریه‌ای است که هفته به هفته به دستشان می‌رسد.
او در ادامه گفت: زمانی که سردبیر ویژهنامه «آفتاب مهتاب» روزنامه اطلاعات بودم، معلمی از یکی از روستاهای دورافتاده خراسان شمالی با من تماس گرفت و گفت: من هر پنج‌شنبه تنها یک نسخه روزنامه اطلاعات خریداری می‌کنم و با خود به کلاس می‌برم چون بچه‌ها ویژهنامه «آفتاب مهتاب» را دوست دارند. بنابراین بر عهده متولیان فرهنگی است که از انتشار مجلات و حتی روزنامه‌هایی ویژه کودک و نوجوان حمایت کنند.
نظر شما