"همسایه‌داری" فرهنگی که در ارتفاع آپارتمان‌ها گم شد/ رعایت حقوق همسایگی، دالانی به سوی بهشت

به گزارش خبرنگار مهر، باغ، حیاط باصفا، باغچه، در ختان اقاقیا این‌ها برای انسان امروز که در آپارتمان‌های کوچک ولی به ظاهر شیک زندگی می‌کند همه و همه یک رویای شیرین ولی دست نیافتی است.

رویایی که سرشار از آرامش است و در خیال خود با آن در حال لذت بردن هستی که متاسفانه ساعت 2 بعد ازظهر یک دفعه صدای دعوای زن شوهر همسایه بالایی، گریه بچه همسایه کناری و صدای تق‌تق همسایه پایینی شما را با یک غافلگیری ناگهانی از این رویایی شیرین از جا می‌پراند.

سعی می‌کنی با گذاشتن پنبه در گوش، گذاشتن بالشت روی سر، صدا را کم کنی اما لحظه به لحظه شدت صداها بلندتر می‌شود و مجبور می‌شوی با اعصابی خراب آپارتمان را ترک کنی و سرکار بروی و اگر هم شجاعت به خرج دهی و به همسایه ها متذکر شوی اگر دفعه بعد بلند تر سر و صدا نکنند قطعا با غرور به تو خواهند گفت چار دیواری اختیاری است هرکار دلمان بخواهد می کنیم.

غافل از این هستیم که این چار دیواری همان چار دیواری قدیم با حیاط 700 متری نسیت که اختیاری باشد بلکه آپارتمانی است مشا که همه ساکنان در آن به یک اندازه حق دارند که اگر این حق را رعایت نکنند این چار دیواری بلند امروزی نه تنها به فضای برای استحرات بلکه به زندانی برای عذاب روح انسان تبدیل می‌شود.

فرهنگ آپارتمان‌نشینی به دلیل کمبود فضا، افزایش جمعیت، بحران کم آبی، گرانی زمین و هزاران علت دیگر به اجبار در شهرهای مختلف کشور از دهه 40 شروع به رشد کرد و در خراسان جنوبی هم مشکل کم آبی و گرانی زمین موجب شده که از 10 سال قبل فرهنگ آپارتمان نشینی به شدت در استان رشد کند.

متاسفانه همراه رشد آپارتمان نشینی فرهنگ مردم خراسان جنوبی به همان شکل سنتی باقی مانده است و متاسفانه این فرهنگ که با آپارتمان نشینی هیچ سنخیتی ندارد موجب شده همسایگان در یک آپارتمان حقوق یکدیگر را رعایت نکرده و در عذاب و عصبانیت فکری زندگی کنند.

هرچند فرهنگ آپارتمان نشینی و این گونه معماری هیچ سنخیتی با آموزه‌های دین اسلام ندارد ولی با رعایت حقوق همسایگی که طبق رهنمودهای پیامبر اکرم(ص) دالانی به بهشت است و انسان باید با همسایه خود به گونه‌ای رفتار کند که انگار همسایه از او ارث می‌برد می‌توان فرهنگ آپارتمان نشینی را با توجه به نزدیکی و اجتماع خانه ها به محلی برای رشد معنوی و فکری انسان ها تبدیل کنیم.

وجود لوایح قانونی برای برخورد با همسایه آزاران

مدیر دفتر فنی و شهرسازی شهرداری بیرجند از پیگیری حقوقی شهرداری بر ای افراد که حقوق همسایگی را رعایت نمی‌کنند خبرداد.

حسین بهروزیان در گفتگو با مهر، می گوید: قوانین و طرح جامع شهرسازی در هر استان و شهرستان بر مبنای رعایت حقوق و حال همسایگان قرار دارد.

وی گفت: با توجه به گسترش فرهنگ آپارتمان نشینی در کشور و به خصوص خراسان جنوبی برای این که ساختمان های بلند مشرف بر خانه‌های کوچک دید نداشته باشند قانون فنی شهرسازی می گوید باید ارتفاع پنجره‌های آپارتمان‌ها بیشتر از یک و متر 70 سانتی متر تا دو متر باشد تا شخصی که در همسایگی خانه های مسکونی کوچک زندگی می‌کند بر حیاط و داخل این گونه منازل  دید نداشته باشد.

وی افزود: با توجه به این که حقوق همسایگی از نظر اجتماعی و عرفی دارای اهمیت زیادی در سبک زندگی اسلامی و قوانین ایران است برهیمن اساس شهرداری با تعیین مهندس ناظر بر ساخت و سازهای مسکونی و قرار دادن مجوز پایان کار بر ساخت سازها نظارت می کند تا با اصول شرعی و قانونی در تضاد نباشد.

بهروزیان عنوان کرد: اما متاسفانه مالکان ساختمان‌ها پس از دریافت مجوز پایان کار به صورت خود سرانه اقدام به تغییر کاربری و تغییر ارتفاع پنجره‌ها و نمای ساختمان می‌کنند که در صورت شکایت همسایگان مجاور و کشف تغییر کاربری توسط بازرسان شهرداری با این گونه مالکان و اشخاص، شهرداری برخورد قانونی کرده و آنها را مجبور می‌کند ساخت ساز را به شکل اول آن تغییر دهند.

مدیر فنی و شهرسازی شهرداری بیرجند با بیان این که با گسترش شهر امکان نظارت پس از دادن مجوز پایان کار بر تمامی آپارتمان‌ها و پروژه ها ممکن نیست، گفت: در صورتی که همسایگان مجاور آپارتمان‌ها به دلیل تغییر کاربری یا هرگونه فعالیت دیگری در آپارتمان‌ها دچار ضرر شوند می‌توانند از شخص خاطی شکایت کرده و از طریق شهرداری و مراجع قضایی این موضوع را پیگیری کنند.

 بهروزیان ادامه داد: در زندگی آپارتمان‌نشینی شهروندان موظف به رعایت حقوق همسایگان هستند و در صورتی که این حقوق را زیر پا بگذارند می‌توانند به صورت قانونی با اشخاص خاطی قانون برخورد کرد.

وی اضافه کرد: رعایت حقوق شهروندی و همسایگی زمینه افزایش امنیت و آسایش مردم را فراهم می کند.

مدیر فنی و شهرسازی شهرداری بیرجند با بیان اینکه در بعضی از مواقع رعایت نکردن حقوق همسایگی بسیار خطرناک است، گفت: برای مثال مالکی که فضای پارکینگ آپارتمان را به صورت خود سرانه به فضای مسکونی یا تجاری تبدیل می‌کند همسایگان مجبور به پارک ماشین های خود در معابر می‌شوند که باتوجه به کمبود فضای خیابان ها در خراسان جنوبی متاسفانه اگر ساختمانی در این شرایط دچار حریق شود امکان کمک به شهروندان از بین رفته و ممکن است زندگی چندین نفر با این کار از بین برود و یا به کلی نابود شود.

وی یادآوردشد: هرگونه تغییر کاربری در ساختمان ها و یا آپارتمان ها که شاید به نوعی مخل امنیت و آسایش همسایگان در سطح شهر شود باید با اطلاع شهرداری و سایر نهادهای مربوط صورت گیرد در غیر این صورت با افراد مخاطی قانون به شدت برخورد خواهدشد.

رعایت حقوق همسایگی دالانی به بهشت

مدیربنیاد مهدویت خراسان جنوبی و کارشناس مسایل دینی در گفتگو با مهر، با بیان این که اسلام تاکید زیادی برای رعایت حقوق همسایگی دارد، گفت: متاسفانه در فرهنگ آپارتمان نشینی و  فرهنگ مسکونی امروز رعایت حقوق همسایه کم رنگ شده است.

حجت الاسلام محمد رضا خوشخو بیان داشت: متاسفانه برخی  افراد هرکاری دلشان می خواهد از قبیل سرو صدا، حمل زباله با آسانسور، بلند کردن صدای ضبط و تلویزیون در اوقات مختلف شبانه روز، راه رفتن بی موقع در آپارتمان، میهمانی های پر سر و صدای طولانی و شبانه و اشغال راهروها و پلکان ها انجام می دهند به این بهانه که چار دیواری اختیاری است.

وی با بیان اینکه این نوع فرهنگ با آموزه های دین اسلام در تضاد است و در روایات مختلف به صراحت بر رعایت حقوق همسایه تاکید شده است، بیان کرد: دین اسلام دیدار همسایه و رعایت حقوق همسایگان را در ردیف صله رحم قرار داده است و حضرت علی(ع) برای مسلمانان و مردم کوفه بارها از پیامبر اکرم(ص) روایت می خواندند و می فرمودند پیامبر به حدی بر رعایت حقوق همسایه تاکید می کردند که ما تصور می کردیم همسایه از همسایه ارث می برد.

 رعایت حقوق همسایه بخش مهمی از تحقق سبک زندگی اسلامی

کارشناس دینی با بیان این که رعایت حقوق همسایه بخش مهی از سبک زندگی اسلامی را تشکیل می دهد، گفت: رعایت حقوق همسایه موجب افزایش رزق و روزی انسان می شود و بی‌توجهی به حقوق همسایگان انسان را گرفتار بلا و تنگدستی می کند.

حجت الاسلام خوشخو ادامه داد: حضرت زهرا در پاسخ به امام حسین(ع) و امام حسن(ع) که پرسیدند چرا ایشان اول برای خود دعا نمی کنند فرمودند انسان ابتدا باید برای همسایگان دعا کند و به این ترتیب است که خداوند زمینه اجابت دعای انسان را فراهم می‌کند.

وی افزود: آموزه های اسلام به حدی در زمینه همسایه سختگیر است که بیان می کند انسان قبل از این که یک منزل مسکونی در یک محل خریداری کند یا در آن سکونت کند باید همسایه و اطرافیان را بشناسد زیرا همسایه تاثیر مهمی در رشد معنوی همسایگان خود دارد.

کارشناسی دینی با بیان اینکه  تفحص در کار همسایه بشدت مورد منع اسلام است، گفت: اگر شخصی از پنجره یا در بیرون مشغول تفحص خانه همسایه یا نگاه کردن به داخل آن باشد اگر شخص همسایه سوزن یا چیزی نوک تیزی در چشم او فرو کند طبق شرع اسلام و قانون اگر این شخص نابینا شد دیه ای به او تعلق نمی گیرد زیرا حقوق همسایه را رعایت نکرده است.

حجت الاسلام خوشخو یادآور شد: رعایت حقوق همسایه زمینه سعادت انسان را فراهم کند.

بی حرمتی به همسایه زمینه ساز عذاب و سخت گیری الهی است

مدیرگروه فلسفه و معارف اسلامی دانشگاه بیرجند و استاد حوزه علمیه خراسان جنوبی در گفتگو با مهر با اشاره به این که متاسفانه 70 تا 80 درصد از سبک زندگی ما با سبک زندگی غربی آمیخته شده است، گفت: متاسفانه کلیسا در غرب و زندگی غرب انسان را تنها کرده و همین تنهایی زمینه ساز بسیاری از جنایت‌ها و بیماری های روانی در غرب شده است.

حجت الاسلام و المسلمین محمد هادی شهاب افزود: فرهنگ آپارتمان نشینی در کشور ماهم مردم را از حقوق همسایه غافل کرده است و موجب شده که مردم همسایه خوب را همسایه ای بدانند که سال به سال به کار آنها کاری ندارد.

وی می‌‌گوید: امروز حقوق و حرمت همسایگی کمتر رعایت می‌شود و در غیاب همسایه نه تنها از او دفاع نکرده بلکه در زندگی همسایه اش تفحص کرده و پشت سر او بدگویی می‌کند.

این استاد حوزه و دانشگاه بیرجند دعا در حق همسایه را از اولویت های آموزه‌های دینی عنوان کرد و گفت: دعا در حق همسایه موجب اجابت دعای انسان می‌شود و پیامبر اکرم(ص) مردم را تا چهل خانه از اطراف همسایه یکدیگر عنوان می‌کنند و می‌فرمایند اول همسایه پس از آن رسیدگی به امور خانواده خود از اهمیت برخوردار است.

حجت الاسلام شهاب ادامه داد: پیامبر اکرم(ص) می‌فرمایند: "اگر انسانی از احوال همسایه خود بی خبر باشد و همسایه او گرسنه سر به بستر بگذارد از مسلمانان نیست".

وی ادامه داد: متاسفانه یکی از آفت های زندگی امروز که سبک زندگی غربی برای مردم به وجود آروده چشم چرانی است و متاسفانه ساخت آپارتمان های بلند مشرف بر خانه های کوچک این مشکل  را دو چندان کرده است.

وی تصریح کرد: مردم باید آگاه باشند که افرادی که این کار را انجام دهند در دنیا و آخرت عذاب دردناکی برای آن ها به وجود می آید.

حجت الاسلام شهاب ادامه داد: متاسفانه امروز شئون اسلامی در ساخت‌وسازها فراموش شده و تنها به ظاهر اکتفا می شود که مشکلات ایجاد شده در آپارتمان ها و جامعه امروز نشان می دهد این زیبایی موثر نبوده و کارکرد خانه ها را از محلی برای آرامش تنها به یک خوابگاه شبانه بی‌روح تبدیل کرده است.

وی یادآورشد: رعایت حقوق همسایه و رعایت شئون اسلامی در معماری و ساخت سازها زمینه آرامش روحی و فکری انسان را فراهم می‌کند.