محسن شریفیان، آهنگساز و پژوهشگر موسیقی بوشهر در گفتگو با خبرنگار مهر از چاپ دوم کتاب«اهل ساز» خبر داد و افزود: در این کتاب به«سازشناسی موسیقی بوشهر» پرداخته شده است زیرا شناسايی سازها و موسيقيِ سازی میتواند به درك ارزشهای فرهنگی و ويژگيیها و معيارهای زيبايیشناختی يك جامعه كمكهای شايان توجّهی کند.
به گفته نویسنده کتاب «اهل زمین» که به پژوهش درباره موسیقی زار میپردازد: سازشناسی از مهمترين كليدهاي درك تاريخ موسيقي فرهنگهاي گوناگون است. سازها میتوانند به عنوان وسايلی كه نمايانگر ارتباط فرهنگی مردمان مختلف هستند، مورد مطالعه قرار گيرند. از طرفی، بررسي ساختمان سازها نيز براي درك دانش فنی فرهنگهای سنتی و بدوی لازم و ضروری است.
شریفیان شناخت سازها را راهی برای آشنایی با ور و آیین یک قوم دانست و افزود: نام ساز، نام قطعههای تشكيلدهنده آن، نام آهنگها و اصطلاحات مربوط به تكنيكهای اجرايی میتواند زبانشناس را در بررسی زبان و گويشهای رسمی قومهای گوناگون و نيز نقل و انتقال اين واژهها، از فرهنگي به فرهنگ ديگر ياري رساند. همچنين بررسی و شناسايی سازها، به لحاظ حرمت و تقدّس آنها میتواند به شناخت اعتقادات، باورها، آيينها، نمادها و اسطورههای يك فرهنگ كمك کند. شناسايی سازها در فرهنگهای مختلف دامنه وسيعي دارد. اين شناسايی در ابتدا میتواند سازهای رايجِ هر فرهنگ را در برگيرد و سپس به سازهايی بپردازد كه مورد استفاده قرار نمیگيرند و تنها جنبه تاريخی دارند.
نویسنده کتاب«اهل ساز» به اینکه در اين پژوهش به بررسی پیشینه هر ساز پرداخته نشده، اشاره و بیان کرد: تشخيص لايههای تاريخی، اساس كار گردآورنده نبوده، با اين حال اغلب اين سازها حالت بدوی داشته و میتوان آنها را از سازهای اوّليه موسيقی بوشهر قلمداد کرد. هرچند از سازهای باستانی استان بوشهر ، با توجّه به پيشينه كهن آن، اطّلاعی در دست نيست.
به گفته شریفیان، راويان موسيقی سازی در استان بوشهر با عناوين مختلفی در جامعه حضور داشتهاند؛ از جمله «چنگی»، «لوطی»، «مطرب»، «مطربه»، «اُستا» و «كولی». نسل اغلب آنان منقرض شده و تنها نام و يادي از آنها باقی مانده است. اغلب آنها مهاجر و دائماً در حال مسافرت بودهاند كه هر كدام با زبان و اصطلاحاتی خاص تكلّم میکردهاند.
نویسنده کتاب «اهل ماتم» که به بررسی موسیقی سوگواری در بوشهر توجه میکند معتقد است استان بوشهر به بندری به این نام محدود نمیشود و جغرافیای فرهنگی این سامان فراتر از حدومرزهای جغرافیایی آن است پس تنوع فرهنگی، قومی و سازی در ان طبیعی به نظر میرسد.
شریفیان در کتاب«اهل ساز» که به«سازشناسی موسیقی بوشهر» میپردازد، با توجه به سفرهای گوناگون به شهرها و روستاهای مختلف استان بوشهر به پژوهش و گردآوری اطلاعات درباره هر ساز و وسیلهای پرداخته است که به مفهوم عام، صوت موسیقایی تولید میکند. همه سازهایی که در اين مجموعه به آن اشاره شده، در تاريخ و فرهنگ مردم بوشهر دارد و پیشینه آن حداقل به 100 سال پیش برمیگردد.
چاپ دوم کتاب«اهل ساز» که به«سازشناسی موسیقی بوشهر» توجه میکند را محسن شریفیان، نوشته و انتشارات داستانسرا با حمایت میراث فرهنگی استان بوشهر منتشر میکند.
نظر شما