یک گفتگوی ورزشی با علیرضا افتخاری/ کاش هنر هم اندازه فوتبال مهم بود

علیرضا افتخاری در گفتگو با خبرنگار مهر با انتقاد دوباره از شرایط این سالهای موسیقی کشورمان گفت: متاسفانه موضوعی که عینیت دارد نیاز به دلیل هم ندارد به همین دلیل باید دوباره بگویم که طی این مدت فضای آشفته ای در حوزه موسیقی پدید آمده که متاسفانه شکل درست آن استمرار پیدا نکرد و فضای موسیقی را تبدیل به فضای نابسامانی کرد. به هر حال ما در خانه نشسته ایم و انگار هیچ اتفاقی هم قرار نیست بیفتد.

منتظر یک نابغه برای کمک به موسیقی هستم

وی افزود: من به سهم خودم کارم را در موسیقی انجام دادم ولی متاسفانه مدتی است که موسیقی شرایط خوبی ندارد به طوریکه این هنرمندان نوپا هستند که گوی سبقت را از پیشکسوتان و نام آوران این حوزه ربوده اند. البته من این را می پذیرم که فضای موسیقی باید طوری برنامه ریزی شود که همه بتوانند در هر سلیقه ای کار کنند اما وقتی پیشکسوتان مجالی برای کار کردن نداریم بنابراین باید از این فضا نا امید بود. اگر فضای موسیقی فضای سنجیده و درستی بود به طور حتم از تجربیات ما استفاده می شد و باعث نمی شد که بسیاری از هم نسلان من در لاک خود فرو بروند.

این خواننده موسیقی ایرانی ادامه داد: امیدوارم یک نابغه ای پیدا شود و این مسائل را در قالب یک دایره المعارف به دیگران تعریف کند تا دیگران نگویند: «این نیز بگذرد». متاسفانه ما در شرایطی هستیم که انگار این فوتبال و جام جهانی برزیل است که مهم ترین مساله شده است. موضوعی که اهمیت آن بر هیچ اهل منطقی پوشیده نیست اما آنچنان تاثیرات سویی بر جریانات فرهنگی هنری کشورمان داشته که نبوغ و هنر و هنرمند گویی انکارپذیر شده اند.

ای کاش خلوت شدن خیابان ها فقط به خاطر فوتبال نباشد

خواننده آلبوم «نیلوفرانه» با اشاره به ایام برگزاری جام جهانی فوتبال برزیل تصریح کرد: باور کنید این صحبتهای من به هیچ عنوان منکر جذابیت های فوتبال نیست بلکه نشات گرفته از یک دغدغه ای است که برآیند سالها فعالیت در عرصه موسیقی است چرا که همه ما می دانیم که در تمام دوران جام جهانی فوتبال همه مردم مخاطب این مسابقات هستند اما حرف من این است که چرا در کشوری که منبع سرشاری از هنر و فرهنگ در تمامی گونه هایش است از اتفاقات فرهنگی چنین استقبالی نداریم و اتفاقا می توانیم در همین ایام متناسب با جام جهانی کارهای فراوان فرهنگی انجام دهیم. و ای کاش روزی برسد که خلوت شدن خیابان ها دیگر فقط به خاطر فوتبال نباشد و این فرهنگ و هنر این سرزمین باشد که بتواند خیابان ها را خلوت کند.

افتخاری تصریح کرد: فعلا در شرایطی هستیم که تب فوتبال سراسر جامعه را فراگرفته و گوش هیچ کس هم بدهکار این موضوع نیست که فرهنگ و هنر ایرانی در حال نابودی است ولی ما به خانه هایمان می رویم و مستقیم رو به روی تلویزیون می نشینیم و فوتبال تماشا می کنیم. ای کاش زمان آن فرا می رسید که بدانیم می خواهیم چه چیزی را به دست بیاوریم؟ ما باید به این هدف دست پیدا کنیم که ارزش هایمان چه هستند و کجا قرار دارند؟

به جام جهانی فوتبال جور دیگری نگاه می کنم

وی ادامه داد: من یک خواننده موسیقی ایرانی هستم و به طور طبیعی به عنوان یک انسان جور دیگری به فوتبال و جام جهانی نگاه می کنم. من بر این باورم این رویداد جهانی که تمام دنیا را تحت تاثیر قرار می دهد یکی از بهترین موقعیت ها برای بررسی پدیده روانشناسانه این رویداد در جامعه است که می تواند در حوزه فرهنگ و هنر نیز به کار آید به این معنی که می توانیم با استفاده از این فضای بین المللی به کاستی های موجود در عرصه فرهنگ و هنر نیز بپردازیم و ببنیم چرا فوتبال تا این میزان در کشور ما از محبوبیت بیشتری نسبت به فرهنگ و هنر برخوردار است که اینچنین حتی در بازی هایی که مربوط به تیم ملی فوتبال کشورمان نیست هم خیابان ها خلوت می شود.

خواننده آلبوم «یاد استاد» تصریح کرد: آیا برگزاری هر رویداد بین المللی که جام جهانی فوتبال هم از آن قاعده مستثنی نیست در همه جای دنیا باعث تعطیلی رویدادهای دیگر به ویژه در عرصه فرهنگ و هنر می شود؟ قصد من به هیچ عنوان بی توجهی به این رویداد جهانی نیست، مهم تر اینکه تیم ملی فوتبال کشورمان هم در این مسابقات حضور دارد و باید همگی برای موفقیت بازیکنان و مسوولان تیم در این آوردگاه دعا کنیم. اما بحث من این است که جام جهانی فوتبال بهترین فرصت برای بازشناسی توجه افراد جامعه به مقوله فرهنگ و هنر است که می توانیم به وسیله آن خلاءهای موجود را بشناسیم و از این فقر فرهنگی بیرون بیاییم.

قصد شکایت ندارم اما ...

افتخاری در ادامه صحبتهای خود با تاکید بر اینکه همه ملت ایران باید برای موفقیت تیم ملی فوتبال کشورمان به سهم خود تلاش کنند، توضیح داد: من در این موقعیت قصد شکایت ندارم چرا که مردم بهتر به ماجرا واقف هستند که فرهنگ و هنر این سرزمین در چه جایگاهی قرار دارد و همه ما می دانیم دستمزد فوتبالیست های لیگ برتری ما میلیاردی است و هیچ کس هم از آنها نمی  پرسد به اندازه این چند میلیاردی که می گیرند به همان اندازه هم کارایی داشته اند؟ اما وقتی نوبت به اهالی فرهنگ و هنر می رسد دستمزدها و نحوه صرف بودجه آنچنان تنزل پیدا می کند که همه هنرمندان را شاکی می کند. که البته در این فضا هم جای شکایتی وجود ندارد.

وی افزود: در تمام دنیا ماجرای دستمزدهای نجومی فوتبالیست ها همواره محل بحث و جدل بوده به طوریکه در دهه ها اخیر این آژانس های بین المللی و دلال ها هستند که در این فضا تصمیم گیری می کنند. اما آیا در فرهنگ و هنر هم ماجرا تا این حد اهمیت دارد؟ آیا دکترینی در کشور ما وجود دارد که بیاید و چالش های اقتصادی موجود در فرهنگ و هنر را مانند فوتبال مورد بررسی قرار داده و برای رفع نقطه ضعف‌ها چاره اندیشی کند؟ اینها سوالاتی هستند که به اعتقاد من می تواند در ایام جام جهانی فوتبال توسط کارشناسان و صاحب نظران مورد بررسی قرار گیرد.

حکایت کهنه نحوه انتخاب سرود تیم ملی فوتبال در جام جهانی

این خواننده موسیقی ایرانی به حکایت تکراری نحوه انتخاب سرود یا ملودی تیم ملی فوتبال کشورمان در جام جهانی فوتبال اشاره کرد و گفت: به طور حتم کارشناسان و عزیزان زیادی هستند که برای انتخاب خواننده و ملودی تیم ملی فوتبال در جام جهانی اظهار نظر کنند اما به اعتقاد من اگر به جای چنین ملودی هایی که طی سالهای اخیر به عنوان سرود تیم ملی فوتبال ایران در رویدادهای بین المللی تولید شدند از یک تصنیف حماسی و زیبا برگرفته از موسیقی ناب ایرانی استفاده می شد تردید ندارم آن اثر یکی از بهترین آثار موسیقایی بین دیگر کشورهای شرکت کننده می شد.

افتخاری بیان کرد: ما به دور از هرگونه شعار و هیاهوی رسانه ای باید به گونه ای رفتار کنیم که کاری در جام جهانی ارائه دهیم که بیانگر اصالت هنری این مملکت و معرف شان و شخصیت یک ایرانی باشد. این در حالی است قطعاتی که تاکنون به عنوان موسیقی تیم ملی ایران در جام جهانی تولید شده اغلب حتی یک درصد هم ایرانی نبوده و برگرفته از موسیقی سرزمین های دیگر بوده است. ما باید آگاه باشیم که موسیقی غرب فقط یک ماژور و یک مینور دارند اما ما در ردیف موسیقی ایرانی بیش از 500 گوشه داریم که می تواند منبعی سرشار برای تولید یک قطعه حماسی متناسب با جام جهانی باشد.

موسیقی پاپ خارجی را به نام سرود تیم ملی معرفی نکنیم

خواننده آلبوم «هنگامه» تصریح کرد: این جام جهانی که گذشت اما بیاییم در دوره های بعدی جام جهانی را سطحی نبینیم و بدانیم که این رویداد بهترین فرصت برای برجسته کردن فرهنگ و هنر سرزمین ماست. بیایید تصمیم بگیریم که دیگر موسیقی پاپ خارجی را به جای سرود تیم ملی اجرا نکنیم. من به همه خوانندگان موسیقی پاپ با تمام وجودم احترام می گذارم اما من بر این باورم همه ما ایرانی هستیم که نباید مسوولیت ها را به گردن هم بیندازیم. ما باید آنچنان در عرصه موسیقی ایرانی خوب باشیم که با استفاده از این گونه موسیقایی فضا را شاداب نگه داریم. من هم باز تکرار می کنم که دیگر نگوییم «این نیز بگذرد».

وی گفت: من از افرادی که متولی انتخاب قطعه موسیقایی تیم ملی فوتبال بودند، می خواهم بیایند با پیران موسیقی وارد مشورت شوند و از آنها برای انتخاب شعر و ترانه و موسیقی کمک بگیرند. ما در موسیقی ایرانی دستگاه چهارگاه داریم که در هر جنگ، نبرد، رزم و حتی رویداد ورزشی می تواند آنچنان رجزخوانی بکند که یک ملت را به پرواز در آورد. اما چون این موسیقی را نمی شناسیم به سراغ سبک هایی می رویم که معرف شایسته ای از موسیقی ایرانی نیست و حتی در شان یک ایرانی نیست.

با موهای ژولیده و جیغ و دست زدن های هیجانی هنر ایرانی معرفی نمی شود

افتخاری با بیان اینکه آن چیزی که از امروز به دست هنرمندان سپرده می شود، منبع لایزال الهام نسل های بعد را فراهم می آورد، توضیح داد: ما می توانیم با موسیقی خودمان در جام جهانی فخر بفروشیم. کشور ما در همه جهت زیباست و این زیبایی همه جانبه هم با رنج کشیدن بوده که زیبا شده است. بنا براین ما وظیفه داریم که به بهترین شکل دین خود را به این سرزمین ادا کنیم.

این خواننده در بخش پایانی صحبتهای خود تصریح کرد: من معتقدم اگر موزیک در فوتبال سهمی دارد ما خیلی ضعیف عمل کردیم و به خاطر دست های فراوانی که برای ما در کنسرت ها زدند هنر را از دست دادیم. من بر این باورم نباید با موهای ژولیده، جیغ و دست زدن های فراوان و اینکه مردم برای یک برنامه جمع می شوند دلخوش باشیم که کارمان درست است. به اعتقاد من اینها هنر نیست.