مفاخر استان مرکزی شاکله هویت فرهنگی کشور/ علامه آشتیانی فیلسوفی بزرگ از دیار مفاخر

به گزارش خبرنگار مهر، نزدیک به 90 سال پیش در شهرستان َآشتیان نوزادی به دنیا آمد که سال ها بعد یکی از فیلسوفان بزرگ قرن نام گرفت. کمتر کسی است که با فلسفه و عرفان اسلامی آشنا باشد و نام علامه سید جلال الدین آشتیانی را نشنیده باشد. 

جلال الدین از همان کودکی هوش، ذکاوت و درایت هوش در یادگیری مسائل را به نمایش گذاشته بود، پنج ساله که بود به مکتب خانه مادربزرگ رفت و قرآن آموخت و بعد از ورود به مدرسه خیلی زود توانست پایه های تحصیلی خود را به پایان برساند.

وی سپس در کنار دروس پایه مدرسه به یادگیری دروس سنتی در مکتب هم پرداخت و گلستان سعدی، کلیله و دمنه ، نصاب الصبیان، تاریخ معجم، جامع المقدمات را نیز در همانجا آموخت. میرجلال الدین در ابتدای جوانی به تشویق مادر و روحانی آشتیان راهی قم شد تا در آنجا به تکمیل علمش بپردازد.

در قم در محضر استادانی چون مرحوم صدوقی یزدی، حاج میرزا عبدالجواد جبل عاملی اصفهانی رحوم حاج شیخ مهدی مازندرانی امیرکلاهی فیض برد.

پس از آن استاد آشتیانی مدت هشت سال بر درس خارج فقه و اصول خاتم الفقها آیت الله العظمی بروجردی و مدت یک سال به درس آقا سید محمد تقی خوانساری حاضر شد. و همچنین از محضر درسی سیدمحمد حجت کوه کمره ای و میرزا رضی تبریزی نیز استفاده کرد.

ایشان در حکمت و فلسفه، حدود پنج سال به درس استاد علامه محمد حسین طباطبایی تبریزی حاضر شد و چند سال از درس تفسیر و اصول فقه آن مرحوم استفاده کرد.

همچنین علامه طباطبایی کفایه را به انضمام حواشی استاد خود حاج شیخ محمد حسین اصفهانی برای ایشان و جمعی از دوستانشان تدریس فرمودند. استاد پس از قرائت الهیات و امور عامه اسفار و الهیات شفا به پیشنهاد یکی از دوستان به قزوین سفر کرد و در آنجا با استاد اعظم حاج میرزا ابوالحسن قزوینی آشنا شد و مدتی در خدمت ایشان به مطالعه کتاب اسفار پرداخت.

سپس در سال ۱۳۳۶ هـ ش برای تکمیل علوم نقلی راهی نجف شد و در مدت دو سال اقامت خود در نجف از محضر آیات عظام؛ حکیم و عبدالهادی شیرازی و به ویژه محقق عظیم‏ الشأن میرزا سید‌ حسن بجنوردی بهره‏مند شد. در همین زمان سخت بیمار شد و به ناچار به ایران بازگشت.

پس از مداوا در تهران، حدود یکسال در درس اسفار حکیم محقق میرزا احمد آشتیانی حاضر شده اند. استاد آشتیانی در مهر سال ۱۳۳۸ تدریس خود را در دانشکده علوم معقول و منقول دانشگاه مشهد آغاز کرد و در آذر سال ۱۳۴۸ به احراز رتبه استادی نائل آمد و تا سال ۱۳۷۵ به تدریس در این دانشگاه پرداخت.

انتخاب علامه به عنوان دانشمند برجسته کشور

وی بطور همزمان به تدریس در حوزه علمیه و تحقیق، تالیف و تصحیح کتب مختلف در زمینه فلسفه و عرفان اسلامی پرداخت. در اسفند سال ۱۳۷۶ فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران ایشان را به عنوان دانشمند برجسته کشور انتخاب و معرفی نمود یک سال بعد کتاب شرح قیصری بر فصوص الحکمبه عنوان کتاب سال جمهوری اسلامی ایران انتخاب شد.

همچنین علامه آشتیانی در دومین همایش چهره های ماندگار به عنوان چهره ماندگار علمی کشور برگزیده شدند و نشان درجه یک دانش جمهوری اسلامی ایران از سوی رییس جمهور به استاد اهدا شد.

من از آن جانی ستانم روح بخش

استاد آشتیانی پس از یک دوره بیماری و بر اثر کهولت سن، در سن هشتاد سالگی در سوم فروردین ماه ۱۳۸۴ خورشیدی در مشهد مقدس دار فانی را وداع گفت. در حالی که وصف حال اش همان بود که خود سالها پیش نوشته بود: مرگ اگر مرد است گو پیش من آی / تا بگیرم در کنارش تنگ تنگ/ من از آن جانی ستانم روح بخش / او زمن دلقی ستاند رنگ رنگ.

مشاهیر و مفاخر بعنوان منشاء اثر بسیاری از خدمات بخشی از گنجینه و زیربناهای یک جامعه و شاکله هویت فرهنگی هستند، پس ضرورت معرفی و اگاهی به زندگی این افرادِ برجسته در الگو سازی برای جامعه بسیار مهم و ضروری است.

در دورانی که از هر طرف گمشدگی هویت بر انسان امروز مستولی شده، شناخت و تکریم این مشاهیر برای رسیدن به اعتماد به نفس و خودباوری خصوصا در میان نسل جوان جایگاه ویژه ای پیدا می کند.

برگزاری بزرگداشت مشاهیر و مفاخر استان مرکزی از جمله برنامه هایی است که در سال های اخیر به طور جدی در حال پیگیری است. مفاخری که از صدر اسلام تاکنون مایه مباهات این استان بوده اند از شیخ طبرسی تا امام خمینی (ره) و امیرکبیر.

برگزاری نکوداشت علامه آشتیانی

مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مرکزی در گفتگو با خبرنگار مهر از برگزاری نکوداشت علامه آشتیانی در استان خبر می دهد و می گوید: بزرگداشت این علامه بزرگ که از مفاخر بزرگ کشور است و باحضور شخصیت های علمی و فرهنگی حوزوی و دانشگاهی و جمعی از شاگردان ایشان در نیمه اول امسال برگزار خواهد شد.

حسین شاکری با بیان اینکه مقرر شد کمیته های پشتیبانی و علمی و فرهنگی تشکیل شود تا تمهیدات لازم برای برگزاری بزرگداشت اندیشیده شود افزود: مقالاتی در خصوص شخصیت و موضوعات علمی که ایشان به آن پرداخته فراخوان داده می شود که در هیئت علمی بررسی خواهد شد.

وی با اشاره به اهمیت معرفی مفاخر در تقویت و توسعه فرهنگی گفت: معرفی چهره های ماندگار و تاثیر گذار بعنوان تقویت کننده و توسعه دهنده هویت فرهنگی و معرفی فرهنگ بومی و ملی است.

مفاخر از سرمایه های معنوی و هویت بخشی هستند که باید مسیر معرفی و پاسداشت آنان سریعتر پیموده شود. مفاخر هر کشور مانند شاهراه های حیاتی هستند که شناخت و معرفی هر کشور با این شاخصه امکان پذیر است.

مفاخر ستارگان فروزنده آسمان فرهنگ یک کشورند که هر یک نقاط تاریکی را روشنی می بخشند و اکنون این مائیم و قرن 21 که از شاخصه های اصلی آن بحران هویت در نسل های جدید است. پس باید هویت خودر ا حفظ کنیم تا شکست خورده نباشیم.

...................................

گزارش: سمیه انصاری فر