احیاء دریاچه ارومیه می تواند به عنوان مدلی در دنیا مطرح شود

به گزارش خبرگزاری مهر، گری لوئیس شامگاه چهارشنبه در جریان دیدار با مسئولان جهاد کشاورزی و محیط زیست با بيان اهميت تالاب‏ها و نقش ارزنده آنها در زندگي جوامع بشري و تنوع زيستي، بر ارتقاي سطح آگاهي و مديريت اعضاي تشكل هاي زيست محيطي در خصوص احيا و حفاظت از تالاب ها و نيز استفاده از توانمندي و پتانسيل تشكل ها به عنوان تسهيل گر جوامع محلي تاكيد كرد.

وی همچنين از اقدامات اداره كل حفاظت محيط زيست آذربايجان غربي كه با همياري تشكلهاي زيست محيطي و جوامع محلي در احياي تالابهاي كاني برازان، حسنلو، درگه سنگي و سلدوز به عمل آورده اند قدرداني كرد.

نماینده مقیم برنامه توسعه سازمان ملل متحد ضمن اظهار نگراني از وضعيت پيش آمده براي پارك ملي درياچه اروميه، با اشاره به اینکه موضوع درياچه اروميه بايد در اولويت برنامه هاي سازمان حفاظت محيط زيست قرار گرفته و به روند پايداري برگردد، ادامه داد: برای دومین بار به این منطقه از ایران سفر می کنم و به نظر می رسد که ایران با چالشهای زیست محیطی متعددی روبه رو است.

لوییس با بیان اینکه ایرانیان همه منتظر چگونگی حل چالش دریاچه ارومیه  بوده تا شاخصی از همکاری های بین المللی برایشان ترسیم شود، ادامه داد: هدف از این اقدامات احیای دریاچه ارومیه بوده ولی با توجه به اینکه مردم از آب این حوضه بهره مند می شوند و منفعت می برند فقط مشارکت خود آنان می تواند راهگشای این مساله باشد.

وی ضمن تاکید بر اینکه تنها راهی که می تواند این سیستم را پایدار کند و و برای همیشه تداوم بخشد درگیر کردن سطوح محلی و جوامع محلی با این مساله است، ادامه داد: مشاهده مشارکت جوامع محلی و تعاونی ها در این زمینه به وسیله یک توافقنامه یک برگی برای من بسیار خوشحال کننده بوده و امیدوارم این گونه اقدامات را بتوان به سطح وسیعی تعمیم داد.

وی اضافه کرد: رئیس جمهوری ایران، رئیس حفاظت محیط زیست کشور و وزیر نیرو کارهای خوب و شایسته ای در راستای حفاظت از محیط زیست و احیاء دریاچه ارومیه در حال اقدام دارند و حمایتهای خوبی را از آنها در این زمینه شاهد بودم.

لوییس گفت: کاری که ما برای احیای دریاچه ارومیه خواهیم کرد می تواند به عنوان مدلی در دنیا مطرح باشد و توجه همه مردم هم اکنون معطوف به ماست و باید کارها را با دقت و سرعت پیش ببریم.

مدیر طرح ملی طرح حفاظت از تالابهای ایران نیز در این نشست گفت: تلاش کردیم در یک دوره کاری سطح حساسیتها و ظرفیتها را نسبت به موضوع افزایش دهیم که نتیجه آن تدوین یک برنامه مدیریت جامع برای احیای دریاچه ارومیه بود.

محسن سلیمانی افزود: اجرا، پایش و برنامه ریزی، بخشهایی از برنامه های مختلف اجرایی هستند و ما بخشی از پازل بزرگی هستیم که در این زمینه وجود دارد و هم اکنون با حضور و جدیت دولت در این زمینه اقدامات احیای دریاچه سرعت گرفته اند.

مدیر فنی و اجرائی برنامه ملی استقرار کشاورزی پایدار با راهبرد IPCM در حوضه آبریز دریاچه ارومیه نیز در این نشست گفت: منظور از راهبرد IPCM استقرار سیستم مدیریت جامع تولید با تاکید بر کشاورزی مشارکتی و اصلاح یا تغییر روشهای مدیریت تولید با تاکید بر تولیدات بیشتر با کاهش هزینه ها و بهبود کیفیت محصولات از طریق افزایش دانش و آگاهی بهره برداران است.

محمد شریفی مقدم اظهار داشت: بکارگیری روشهای مبارزه تلفیقی آفات در این زمینه دارای اهمیت بوده و نتیجه مورد انتظار از این عملیات تغییر رفتار در آب مصرفی و مدیریت فرایند تولید توسط کشاورزان در داخل مزرعه است.

وی ادامه داد: اهدافی که از اجرای این طرح دنبال می شود شامل مدیریت پسماند ضایعات و زایدات کشاورزی، کاهش حداقل 40 درصدی مصرف مواد شیمیایی صنعتی در مزارع، ارتقاء حداقل 20 درصد شاخص بهره وری اقتصادی مزرعه، ارتقاء راندمان آبیاری، استانداردسازی فرایند تولید محصولات کشاورزی و گسترش همکاری تشکلها و بهره برداران و در سایتهای انتخاب شده و جوامع محلی در مدیریت مشارکتی آب است.

با توجه به وضعیت بحرانی دریاچه ارومیه استقرار کشاورزی پایدار در دشتهای محدوده حوضه آبریز دریاچه ارومیه و خارج از حوضه ضروری است که استفاده از روشهای نوین انتقال آب به مزارع و جلوگیری از هدررفت آب، اصلاح روشهای کشت در مزارع و توسعه شبکه های آبیاری مدرن، استفاده از کشت های جایگزین و انتقال کشت های آب بر به شمال استان، آیش نگهداشتن اراضی و آگاه سازی بهره برداران و کشاورزان از جمله برنامه های مصوب هستند.

هاولینگ شو معاون عمرانی دبیرکل سازمان ملل متحد و مدیر دفتر منطقه ای آسیا و اقیانوسیه برنامه توسعه سازمان ملل متحد (UNDP) و گری لوییس نماینده مقیم سازمان ملل متحد در ایران همچنین از دریاچه ارومیه بازدید میدانی کرده و از نزدیک وضعیت این زیست بوم با ارزش بین المللی را مشاهده کردند.

گری لوییس در این بازدید با بیان اینکه  برای حل این بحران ابتدا باید به عمق بحران در این منطقه واقف و به عنوان جامعه انسانی در وارد کردن این آسیب به دریاچه ارومیه نقشی داشته باشیم، ادامه داد: من و همکارانمان در راستای آگاه سازی و اطلاع رسانی و در راستای جلب توجهات به موضوع اقدامات بسیاری کردیم ولی الان می بینیم که مردم روی این مساله دقت و حساسیت خاصی دارند.

حسن عباس نژاد مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی نیز در این دیدار گفت: عمق فاجعه در این مکان بالاست و اگر اقدامات سریعی در بهبود وضعیت دریاچه انجام نشود شاهد مشکلات فراوانی برای مردم منطقه خواهیم بود.

معاون محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی نیز در این دیدار با ارائه اطلاعاتی از دریاچه ارومیه گفت: مساحت این دریاچه پنج هزار و 700 کیلومتر بوده که الان بسیاری از پهنه آبی خود را از دست داده است.

ازسال آبی 75 – 74 تا کنون رقوم ارتفاعی سطح تراز آب دریاچه ارومیه سیر نزولی پیدا کرده و در طول سالهای اخیر آب دریاچه بالاتر از شش متر کاهش داشته است که نیاز به یک عزم ملی و منطقه‌ای برای نجات این اکوسیستم با ارزش و بحران زده است.

بنا بر تحقیقات انجام شده از 18 سال پیش تا کنون نمودار تراز آب پارک ملی دریاچه ارومیه رو به پایین است و مطالعات مدیریت زیست بوم حوضه آبریز دریاچه ارومیه که با همکاری بانک جهانی به اتمام رسیده، نشان می‌دهد دریاچه ارومیه به عنوان دومین دریاچه شور جهان تا کمتر از 5 سال آینده با بحران شدیدی مواجه خواهد شد.

پارک ملی دریاچه ارومیه با ویژگی های خاص خود بعد از دریاچه شور بحر المیت در دنیا به عنوان دومین دریاچه شور و بزرگ در جهان به شمار می رود، این دریاچه به عنوان بزرگترین تالاب دایمی با دارا بودن 102 جزیره بزرگ و کوچک در استان قابلیت های زیادی را در دل خود جای داده است.

مساحت این دریاچه بیش از 570هزار هکتار است. با به خطر افتادن وضعیت این دریاچه علاوه بر تهدیدات زیست محیطی استان، حیات گونه های با ارزش و نادر کشور از جمله گوزن زرد ایرانی و... نیز به خطر خواهد افتاد.

بر اساس آمار تا 16 خردادماه امسال تراز سطح آب دریاچه ارومیه به 1270.61 متر کاهش یافته است، این در حالی است که تراز سطح آب دریاچه ارومیه در زمان مشابه سال گذشته 1271.04 متر بوده که تراز اکولوژیک سطح آب دریاچه ارومیه 1274.10 متر است.

تراز حداکثر مشاهده شده سطح آب دریاچه ارومیه 1278.41 متر است که از ابتدای مهرماه سال گذشته تا کنون در حوضه آبریز دریاچه ارومیه 274.1 میلیمتر بارندگی ثبت شده که این میزان در مدت مشابه سال قبل 368.2 میلیمتر و در دراز مدت مشابه 339.7 میلیمتر بود.