رحمتِ خداوند کائنات را فراگرفت/ دوری از گناه؛ بهترین عمل در ماه رمضان

به گزارش خبرنگار مهر، وقتی پیامبر(ص) سراسیمه خود را به منبر مسجدالنبی رساند، شاید خیلی‌ها گمان می‌کردند جنگ جدیدی درگرفته یا اتفاق مهم دیگری برای حکومت اسلامی افتاده است اما جمله‌ای که پیامبر(ص) بر زبان راند، به حقیقتی متفاوت دلالت داشت: « أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّهُ قَدْ أَقْبَلَ إِلَیْکُمْ شَهْرُ اللَّهِ بِالْبَرَکَةِ وَ الرَّحْمَةِ وَ الْمَغْفِرَةِ ...»

حکایت در راه بودن یک ماه بود؛ ماهی که در آن خواب روزه‌دار عبادت، خاموشی او تسبیح، عمل پذیرفته شده و دعای او مستجاب است.

فرصتی برای شست‌وشوی جان از غبارهایی که گذشت روزها و غفلت از یاد معبود هستی به جان و دل می‌نشاند. فرصتی که ائمه اطهار(ع) که پیام‌آوران رحمت بوده‌اند از دست دهنده آن را «شقی» شمرده‌اند.

آنطور که عرفا می‌گویند این عالم تنها سایه‌ای از یک حقیقت بزرگ‌تر است. حقیقتی که عمق و ژرفایش مرزهای خیال را در نوردیده و چشم هیچ بشری به انتهای معنایش نرسیده است. به همین خاطر در این عالم هر چیزی نماد و نشانه‌ای از آن حقیقت بزرگ است.

ثانیه‌ها، دقایق، روزها و ماه‌ها همه مثل هم نیستند. برخی نشانی از عالم باطن و حقیقتی زیبا دارند. ماه رمضان چنین است. ماهی که تنها 30 روز از زندگی انسان‌ها نیست بلکه نشانه‌ای است از درهای باز رحمت الهی برای تمام کسانی که می‌خواهند زیر سایه لطف و مهربانی یگانه معبود خویش جان تشنه را سیراب کنند.

شب قدر هم که در این ماه قرار دارد و برتر از هزار ماه است، نشان‌دهنده همین برتری برخی زمان‌ها بر دیگر روزها و ساعات است.

آنطور که در حدیثی از امام صادق(ع) نقل شده تورات در ششم ماه رمضان، انجیل در دوازدهم ماه رمضان، زبور داوود در هجدهم ماه رمضان و قرآن در شب قدر نازل شده است. همه اینها نشان می‌دهد ماه رمضان یک ماه عادی نیست و برای بهره‌برداری از این ماه نباید عادی رفتار کرد. این ماهی است که نه تنها خوردن و آشامیدن که نیت، فکر، زبان و عمل انسان باید کنترل شده و رنگ و بوی الهی بگیرد.

بربند دهان و دیده بگشا

در این ماه روزه به مسلمانان واجب شده است. عبادتی که در ادیان گذشته هم وجود داشته و وسیله‌ای برای قرب و توکل به خداوند بوده است.

روزه گرفتن در میان ادیان الهی، تاریخی بس طولانی دارد و از جمله عبادات دیرینی است كه پیدایش آن را می‌توان با رانده شدن حضرت آدم و حوا از بهشت مقارن دانست.

بعضی مفسران می‌گویند كه خداوند روزه روزهای سیزدهم، چهاردهم و پانزدهم هر ماه را بر آدم واجب كرد. هنگامی كه آدم به زمین آمد از گرمی و تابش آفتاب سوخت و سیاه شد ولی پس از روزه بدنش سفید شد و به این جهت آن سه روز را ایام البیض خواندند.

حضرت موسی هم هنگامی که برای تقرب به خداوند از مردم فاصله گرفت و به کوه طور رفت، 40 روز روزه گرفت.

هرچند در ادیان مختلف جزئیات و كیفیت روزه تفاوت دارد اما اصل حكم وجود دارد و هدف آن بطور كلی تهذیب نفس و ایجاد طهارت و پاكی معنوی است.

این حقیقت نشان می‌دهد روزه در فطرت بشر است و همین فطری بودن موجب شده در مناسک تمام ادیان دیده شود. بشر در ذات خود تمایل دارد از سطح خواهش‌های حیوانی عبور کرده و به آینه‌ای برای انعکاس جمال و جلال الهی تبدیل شود و روزه این فرصت را در اختیار او قرار می‌دهد.

فصل چیدن علف‌های هرز

هر چند ماه رمضان در حقیقت خود شرافتی دارد که تمام کائنات از آن بهره‌مند می‌شوند اما بهره‌مندی مؤمن سالک در این ماه متفاوت بوده و شرایطی دارد.

حجت‌الاسلام محمود نجاریان‌زاده، معاون فرهنگی اداره‌کل تبلیغات اسلامی استان قم در گفتگو با خبرنگار مهر، ماه رمضان را به بذری تشبیه می‌کند که اگر در مزرعه جان انسان کاشته شود، بهترین محصول را خواهد داد اما این کشت خود شرایطی دارد. اگر پیش از شروع کشت علف‌های هرز از بین نروند، محصول به خوبی به بار نمی‌نشیند.

وی با اشاره به مقدمات آغاز این ماه از سوی مؤمنان افزود: برای بهره‌برداری بهتر از ماه مبارک رمضان ابتدا باید صفات رذیله را از وجود دور کرد و جان خود را از غبار گناهان شست. همانطور که اگر کشاورزی زمین خود را آماده نکرده باشد نمی‌تواند محصول به دست بیاورد، بدون زمینه‌چینی هم نمی‌توان به ماه رمضان وارد شد و از این ماه بهره خوبی برد.

تصور کنید یکی از شخصیت‌های مهم کشوری شما را به یک مهمانی بزرگ دعوت کرده؛ چطور خود را برای این مهمانی آماده می‌کنید؟ ماه رمضان مهمانی خداوند برای بندگان است که بندگان خاص او در این ماه طور دیگری آماده می‌شوند.

حجت الاسلام نجاریان‌زاده با اشاره به اینکه آماده شدن برای مهمانی خداوند کار سختی نیست ادامه داد: کافی است همان شب‌های نخست دو رکعت نماز شب خوانده و با تضرع به درگاه خداوند توبه کنیم و از او بخواهیم که ما را در مسیر بهتر بندگی کردن یاری کند.

این کارشناس مذهبی اظهار داشت: کسانی که حقی از مردم به گردنشان است، در آغاز این ماه باید این حق را ادعا کرده و مسئولیت را از دوش خویش بردارند. ماه رمضان فرصتی است تا حساب خود را با خلق خدا تسویه کرده و برای پاک شدن آماده شویم.

وی با اشاره به اعمال ماه مبارک رمضان خاطرنشان کرد: هنگامی که حضرت علی(ع) از پیامبر بزرگوار اسلام درباره بهترین اعمال در این ماه سؤال کرد، پیامبر(ص) بر یک کلمه تاکید فرمود و آن ورع بود. بنابراین بهترین عمل در ماه مبارک رمضان در نزد خداوند دوری از حرام است. اگر کسی بتواند در این ماه خود را از زنجیر گناهان و محرمات رها کند، شایسته عنایت ویژه خداوند روزه بندگان خاص او خواهد بود.