انسان زمانی می تواند مراحل کمال را طی کند که محدودیتها را کنار بزند/ علامه طباطبایی به رسالة الولایة می نازد

به گزارش خبرنگار مهر، آئین رونمایی از کتاب تحریر رسالة الولایة علامه طباطبایی نوشته آیت الله جوادی آملی دوشنبه، 23 تیرماه با حضور علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی، حجت الاسلام والمسلمین مرتضی جوادی آملی، رئیس موسسه اسراء، حجت الاسلام احمد احمدی، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، صالحی امیری رئیس کتابخانه ملی و جمعی از اندیشمندان شب گذشته 23 تیرماه در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران برگزار شد.

علی لاریجانی در این مراسم به ارائه سخن پرداخت و گفت: کاری که آیت الله جوادی آملی در خصوص این کتاب انجام دادند، شاید جزء موارد استثنایی است که شاگردی رساله استاد خویش را به گونه ای شرح دهد که فهم آن آسان شود. شبیه این کار را شهید مطهری درباره کتاب اصول فلسفه و روش رئالیسم اثر علامه طباطبایی انجام داد و فهم کتاب را سهل و آسان کرد.

وی افزود: با توجه به اینکه کتاب رسالة الولایة به صورت موجز و مختصر توسط علامه طباطبایی تدوین شده است، لازم بود این اثر برای خوانندگان تشریح، و ابعاد آن تبیین شود که آیت الله جوادی آملی به حق این مهم را به شکلی مناسب و خوب انجام دادند. این کتاب هم دارای جنبه‌های عرفانی است و هم برهانی که برای کشف حقیقت در خدمت قرآن و فقه قرار گرفته است. شاید این جزو موارد نادری است که علامه طباطبایی به نوشتار خود می نازد و آنرا اثری عظیم می شمارد اگرچه همه آثار علامه برجسته است و واقعا جای بالیدن و نازیدن دارد.

لاریجانی در ادامه سخنانش تصریح کرد: برهانی که در این کتاب در خصوص ولایت ذکر شده موهبت الهی است که در نوشتارهای دیگر نیست و این مطلب حکایت از عظمت کتاب دارد و در آن آیت الله جوادی آملی توضیح داده اند که علامه طباطبایی مضامین آنرا از آیت الله قاضی یا مکاشفات عرفانی خود دریافت کرده اند. به نظر می رسد علامه این کتاب را زمانی که در تبریز بوده اند تالیف کردند که نشان از ذهن پربار ایشان دارد و هم جنبه های برهانی قوی دارد و هم به نقل اشاره کرده است به طوری که گویی بیان می کند انسان با مجاهدتی که دارد می‌تواند به مقامی برسد که اختیارات خودش را در فنای خدا ببیند و این یعنی اراده ای از خود نداشتن و فنا شدن در ذات حق.

وی بیان کرد: در این کتاب به پرسش هایی از جمله آن که آیا انسان می تواند مسیر عرفانی را طی کند و حالات او چیست و چگونه خواهد بود یا آیا این مقام اختصاص به اولیا دارد و منحصر در آنهاست یا اکتسابی است، پاسخ داده شد. علامه طباطبایی در این کتاب مراحل سیر و سلوک عرفانی را بیان و به حقایقی که دست پیدا کرده اند، اشاره می کند که بسیاری از افراد نمی توانند حقایقی را که کشف کرده اند بیان کنند.

رئیس مجلس شورای اسلامی در ادامه سخنانش گفت: حرف اصلی کتاب رساله الولایه آن است که اگر پیرو شریعت و اسلام هستیم، این آیین حکایت از باطنی دارد که برای هر فردی کشف آن میسر نیست و از فقه اسلامی می توان به بهشت دست یافت اما کسی که به بواطن شریعت برسد، در این زمان به حقایق بیشتری می رسد. اولین مساله ای که در این رساله است آن که دین ظاهر و باطنی دارد و اولیای خدا به باطن آن واصل می شوند اما استدلال آن نیز این است که انسان موجودی حقیقی است که ابعادی درگذشته، حال و آینده دارد و در هر ساحتی این موجود حرکتی داشته و دارد؛ انسان در این دنیا موجودی است که در اجتماع زندگی می کند و لذا نیاز به قوانین و شریعت دارد که باید ها و نباید های شریعت مربوط به امور اعتباری است که باید به امور حقیقی متکی شود.

وی با اشاره به اینکه آنچه انسان را به سعادت می رساند نمی تواند متکی به وهم باشد بلکه باید بر حقیقت استوار شده باشد، تصریح کرد: در فصل نخست این رساله هم بحث استدلالی است و هم نقلی؛ و دین ظاهری دارد و باطنی و این باطن همان حقایقی است که این ظاهر متکی بر آن است. در فصل دوم نیز اشاره می شود نظام عالم یک نظام صرفا اعتباری نیست و پسِ پرده ای دارد؛ فصل سوم نیز به این موضوع می پردازد که آیا دست یابی به این امور درونی و باطنی به افراد خاص اختصاص دارد یا همه با شرایطی می توانند به آن دست یابند. اجمال استدلال آن هم این است که این عالم طبیعت معلول عالم بالاتری است و همین نسبت این عالم علت به معلول نسبت کمال به نفس یا باطن به ظاهر است.

رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: فصل چهارم راه رسیدن به امور باطنی و حقایق بحث شده که از طریق صورت نفس می توان این مسیر را طی کرد و فصل پنجم نیز بیان می کند اگر انسان این مسیر را طی کند چه کمالاتی دریافت کرده و صاحب چه مقامی می شود و در واقع حرف علامه طباطبایی این است محدودیتهای انسان به دلیل امکانی بودن اوست، لذا انسان زمانی می تواند مراحل کمال را طی کند که این محدودیتها را کنار بگذارد و به هر میزان از این محدودیتها خارج شود می توان فیوضات الهی را درک کند و صاحب آنها شود.

وی در پایان سخنانش اظهارداشت: این رساله، اثر ممتاز علامه طباطبایی است که آیت الله جوادی آملی انصافا با یک وسواس خاص و ادبیات پسندیده آنرا شرح کرده اند و هر بخشی تقسیم بندی روشن دارد و هر فردی راحت می تواند با آن ارتباط برقرار کند. آثار آیت الله جوادی آملی در سالهای اخیر شرایطی را برای کشور فراهم کرده که افراد با مطالعه آنها می توانند فهم مناسبی از دین داشته و به عوالم جدید دست پیدا کنند.