بچه‌های مرز؛ کودکانی میان زمین و آسمان/ روایت مدرسه‌ای که با عشق مادرانه بنا شد

مدرسه ای خاص برای بچه های مرز! جمله ای که اولین بار از یکی از دوستانم که در این مدرسه کار می کند شنیدم. برایم جای سوال شد که بچه های لب مرز یعنی چه و چه ویژگیهایی دارند؟ ترغیب شدم  این بچه ها را از نزدیک  ببینم و با نحوه آموزش آنها آشنا شوم. مدرسه روشن مهر در منطقه 3 تهران و در کوچه ای بن بست و در ساختمانی سه طبقه واقع شده است. وارد مدرسه شدم و از پله ها بالا رفتم. اولین چیزی که نظرم را جلب کرد پسر بچه ای بود با شکل و شمایلی خاص اما دوست داشتنی. اسمش محمد حسین بود و 8 سال داشت. او یک بچه مرزی بود! این بچه ها لب مرز هستند اما نه مرز جغرافیایی کشور! امیرحسین و دوستانش اختلالات یادگیری دارند؛ نه در گروه بچه های استثنایی قرار می گیرند و نه جزو بچه های عادی به حساب می آیند. نه می توانند به مدرسه عادی بروند و نه به مدرسه استثنایی! اینها کودکانی خاص هستند با نیازها و آموزشهای خاص و ویژه...

درحالی که با محمد حسین حرف میزدم و درباره علاقه هایش از او سوال میکردم، به یک باره گفت: «من مامان شعله رو خیلی دوست دارم». وقتی جویا شدم فهمیدم، مامان شعله محمد حسین (شعله سیرتی) در واقع موسس و مدیر مدرسه روشن مهر است.

عشق مادرانه؛ انگیزه تاسیس مدرسه

خانم سیرتی درباره انگیزه تاسیس این مدرسه می‌گوید: انگیزه من بعد از خدا، بچه خودم بوده است. فرزندی دارم که مبتلا به سندروم دان است. اگر این بچه را نداشتم شاید از ابتدا به فکر راه اندازی این مدرسه هم نمی افتادم؛ من هم مانند مادران دیگر درد کشیده هستم. در واقع وجود فرزندم من را به نوعی به فکر راه اندازی این مدرسه انداخت و امیدوارم با شرایطی که اداره این مدرسه دارد، شکست نخورم.

مدیر این مدرسه درباره ویژگی های محصلان مدرسه روشن مهر  می‌گوید: اینها بچه هایی هستند که مشکلات یادگیری دارند و در واقع دیرآموز هستند؛ نه در مدارس استثنایی جا می گیرند و نه در گروه دانش آموزان  مدارس عادی قرار دارند. اگر به مدارس عادی بروند، کنار گذاشته می شوند و اگر هم به مدارس استثنایی بروند به نوعی هرز می روند. محصلان این مدرسه بچه های مرزی نام دارند.

محصلان مدرسه؛ بچه های بیش فعال، اوتیسم و...

به گفته خانم سیرتی بچه های مرز بچه هایی هستند که یا توجه و تمرکزشان پایین است یا بیش فعال هستند و یا سندروم دان یا اوتیسم دارند، اما با این وجود در مجموع آموزش پذیرند. در این مدرسه مثلا بچه ای داریم که " سی پی "  است اما هیچ مشکل ذهنی ندارد و تنها از لحاظ راه رفتن مشکل دارد و یا بچه ای داریم که چشم هایش بسیار ضعیف است. بچه هایی با نیازهای ویژه در این مدرسه هستند. بچه هایی که در واقع در مدارس دیگر فراموش شده هستند.

امکانات مدرسه؛ استخر شنا تا باشگاه ورزشی و کلینیک تخصصی  

از خانم سیرتی درباره امکانات مدرسه پرسیدم. او می گوید این مدرسه سه طبقه دارد که یک طبقه آن مختص کلینیک تخصصی بچه ها است. در این کلینیک؛ مشاوره، گفتار درمانی، کار درمانی ذهنی و جسمی، بازی درمانی و نورفیدبک ارائه می شود. سالن  ورزشی و همچنین  استخر سرپوشیده هم برای بچه ها در نظر گرفتیم.آب درمانی و آموزش شنا از جمله امکانات مدرسه است که کمک زیادی به برطرف شدن مشکلات حرکتی بچه ها می کند. در واقع تمام خدماتی که یک کلینیک دارد این مدرسه در خود جای داده است.

هزینه ماهانه مدرسه 30 میلیون تومان

مدیر مدرسه روشن مهر درباره مخارج مدرسه می گوید: هزینه ماهیانه این مدرسه حدودا 30 میلیون تومان است. سال گذشته دریافتی حاصل از شهریه دانش آموزان تنها کفاف هرینه های 2 ماه مدرسه را داد و مابقی از جیب هزینه شد. ما توانستیم آبان ماه سال گذشته مجوز بگیریم. برای اداره مدرسه از آموزش و پرورش کمک خواستیم اما کمکی نشد.

اداره آموزش و پرورش منطقه هم که از همان ابتدا آب پاکی را روی دست ما ریخت و مخالف تاسیس مدرسه بود؛ چرا که اولا نمی دانستند اختلالات یادگیری در بچه ها یعنی چه و در ثانی بارها به ما گفتند که در اداره مدرسه ضرر می کنید و شکست می خوردید. گفتند مدرسه بزرگتر از شما نتوانسته سر پا بماند چطور می خواهید این مدرسه را با این همه هزینه اداره کنید؟

بی توجهی مسئولان آموزش و پرورش 

وقتی مجوز گرفتیم و نمایندگانی از آموزش و پرورش از منطقه برای بازدید آمدند انقدر خوششان آمد که اعلام کردند ما حمایت می کنیم. البته نه حمایت مالی! سال گذشته، اولین سال فعالیت این مدرسه بود و ناشناخته. تنها 17 دانش آموز داشتیم اما امسال تاکنون این تعداد به 30 دانش آموز رسیده است. تنها سه مدرسه در تهران با این ویژگی داریم که شامل 2 مدرسه پسرانه و 1 مدرسه دخترانه می شود. یکی از این مدارس، مدرسه هاتف در  غرب تهران و در خیابان ولیعصر است و ما هم در شمال در خیابان پاسداران هستیم. تفاوتی که مدرسه ما با آن دو مدرسه دارد این است که آنها اجاره نمی دهند و زمین مال شهرداری است. مدرسه روشن مهر کاملا شخصی اداره می شود و سرمایه گذار آن هم خودم هستم. مدرسه اجاره شده و تمامی مخارج توسط خودم پرداخت می شود. امسال امیدوارم شهریه بچه ها بتواند کفاف حداقل هزینه کرد این مدرسه را بدهد. سال گذشته تمامی هزینه ها را از جیب دادم. از 17 دانش آموزی که سال گذشته در این مدرسه ثبت نام کردند، 5 نفر آز آن ها مال خیریه بودند و خانواده های آنها از وضعیت مالی خوبی برخوردار نبودند و از آن ها شهریه ای دریافت نکردیم.

برای پرداخت هزینه های مدرسه آپارتمان فروختم!

یکی از اتفاقات جالب این بود که مالک ساختمان  مدرسه  به یک باره اجاره 6 ماه را یکجا از ما خواست و  مجبور شدم یک آپارتمان بفروشم تا بتوانم این هزینه را پرداخت کنم. تا حالا 30 دانش آموز ثبت نام کردند. ما می خواهیم که مردم بدانند همچین مدرسه ای با چنین شرایطی برای  بچه هایی که لب مرز محسوب می شوند، وجود دارد. این دانش آموزان در این مدرسه هم می تواند درس بخوانند و هم به جای اینکه بعداز ظهرها به کلینیک در سطح شهر بروند، از کلینیک داخل مجموعه استفاده کنند.

بچه های مرز را نمی توان در خانه آموزش داد

بسیاری از والدین این بچه ها به خاطر داشتن چنین فرزندانی با مشکلات عدیده ای روبرو هستند. ما اینجا جلسات مشاوره برای خانواده ها هم داریم که در آن بهترین نحوه رفتار با فرزندشان را یاد می گیرند. خانواده هایی را سراغ دارم که والدین به دلیل داشتن این نوع فرزند دچار افسردگی می شوند.  مثلا سال گذشته دانش آموزی داشتم که یک روز به مدرسه آمد و دستش سوخته بود. وقتی علت را پرسیدم گفت مادرم این کار را کرده. وقتی مادرش به مدرسه آمد دلیلش را جویا شدم  و او گفت فشار مالی و اذیت کردن بچه باعث شد اول با سیخ داغ دست بچه را بسوزانم و بعد دست خودم! برخی از والدین می گویند که ما خودمان به بچه ها آموزش می دهیم؛ در صورتی که بچه باید به مدرسه بیاید و آموزش ببیند. ناهار خوردن با بچه ها و سر کلاس نشستن را یاد بگیرد. آموزش والدین در خانه کافی نیست و تربیت مهم تر از آموزش است. سال گذشته 4 دانش آموز داشتیم که شرایط خوبی نداشتند، یکی از آنها پیش فعال بود اما بعد از گذشت یکسال این بچه ها خیلی بهتر شدند و حتی خانواده ها اعلام رضایت می کردند. هدف ما تنها کمک به بچه های لب مرز است. می خواهیم به آنها آموزش صحیح بدهیم که وقتی وارد جامعه شدند قاتل و جانی و بزهکار نشوند. هدف دیگر ما این است که بچه ها از یادگیری  لذت ببرند. خانواده هایی که تمکن مالی دارند می توانند با تحت پوشش قرار دادن یک بچه مشکل دار که نیاز به توانبخشی دارد، از یک طرف کار خیری در حق این بچه  کنند و از سوی دیگر باعث چرخش چرخ این مدرسه شوند.

سیرتی درباره هزینه ثبت نام در این مدرسه می گوید: شهریه مصوب این مدرسه سه میلیون و 600 هزار میلیون تومان است و برای ارائه خدمات کلینیکی هزینه ای جداگانه دریافت می شود. البته به این صورت نیست که تمام شهریه را یکجا دریافت کنیم؛ خانواده‌ها می توانند شهریه را به صورت قسطی پرداخت کنند.

خیرین پای کار بیایند

به هر صورت بچه های مرزی را باید دید و قبول کرد که هستند. اینکه آموزش و پرورش می گوید تعداد این بچه ها کم است و احداث این گونه مدارس به صرفه نیست چشم پوشی بر یک واقعیت است؛ واقعیتی که روایت شد، اینکه به هیچ بهانه نباید آموزش را از محمد حسین ها که گویا به فراموشی سپرده شده اند، سلب کرد! اینکه آنها همگی حق یادگیری دارند. حداقل کاری که آموزش و پرورش می تواند برای جلوگیری از شکست مالی این مدرسه انجام دهد، در اختیار گذاشتن ساختمان و ملک رایگان است.  در این میان خیرین مدرسه ساز نیز می‌توانند به میدان بیایند. مامان شعله‌های بسیاری در این شهر نیارمند حمایت خیرین هستند. پس باید به جای پلک بر هم گذاشتن و ندیدن، چشم بازکنیم و ببینیم.

.......................

گزارش از مهتاب چابک