دکتر اصغر فلاح در گفتگو با خبرنگار مهر افزود: جنگلهای شمال با مساحتی بالغ بر 1.8 میلیون هکتار جزو جنگلهای تجاری کشور محسوب می شوند که دارای گونه های باارزشی مانند راش، بلوط، توسکا، افرا و ممرز هستند.
جنگلهای شمال جنگلهای تجاری با پتانسیل رویشی بالا هستند
وی با بیان اینکه در جنگلهای شمال بیش از 80 گونه درختی و درختچه ای وجود دارد اظهار داشت: قدمت این جنگل ها به دوران سوم زمین شناسی می رسد و پتانسیل رویشی بسیار بالایی دارد.
عضو هیئت علمی دانشگاه ساری تصریح کرد: اگر جنگل های شمال را با جنگل های اروپای مرکزی که آنها هم از گونه های پهن برگ هستند مقایسه کنیم مشاهده می شود که رویش جنگل های ما بسیار بیشتر از جنگل های اروپای مرکزی است.
ضرورت برداشت از رویش درختان جنگل مانند میوه باغها
فلاح با بیان اینکه میزان رویش در جنگلها را می توان به میوه های یک باغ مرکبات که باید برداشت شود تشبیه کرد گفت: چنانچه بهره برداری به صورت علمی و به اندازه رویش و یا حتی مقداری کمتر از رویش انجام شود هیچ مشکلی برای اکوسیستم جنگل پیش نمی آید.
بیشترین تخریب و قاچاق چوب در مناطق تحت مدیریت سازمان محیط زیست
وی با بیان اینکه 10 درصد جنگل های شمال طبق مصوبه دولت جزو جنگل های حفاظتی تحت نظارت سازمان محیط زیست محسوب می شوند اظهار داشت: دقیقا در همین 10 درصد بیشترین تخریب و قاچاق چوب نسبت به جنگل هایی که براساس طرح های جنگل داری و توسط سازمان جنگل ها مدیریت می شود انجام می شود.
حضور دائم کادر حفاظتی در طرحهای جنگلداری
عضو هیئت علمی دانشگاه ساری یادآور شد: در مناطقی که در قالب طرحهای جنگل داری اداره می شوند کادر حفاظتی حضور دائم دارند و از درآمد حاصل از برداشت ها در آن مناطق تمام هزینه های حفاظتی پرداخت می شود. بنابراین دخالت علمی در جنگلها هیچ مشکلی برای آنها به وجود نمی آورد.
سازمان جنگلها برای کاهش هزینه ها برداشت ها را در جنگل متمرکز می کند
فلاح با بیان اینکه شیوه اجرای بهره برداری در جنگل های شمال شیوه تک گزینی است افزود: اما متاسفانه به دلیل سخت بودن اجرای این شیوه و اینکه باید در سطحی برابر حدود سه هزار هکتار انجام شود سازمان جنگلها معمولا با تغییراتی در این شیوه در سطح کوچکتری این میزان برداشت را انجام داده تا با متمرکز کردن بهره برداری هزینه ها را کاهش دهد که این امر موجب اعمال فشار مضاعف و متمرکز به جنگل ها می شود.
ضرورت افزایش جاده ها برای دسترسی و حفاظت از جنگلها
به گفته وی، چنانچه زیرساختهای لازم برای پخش کردن برداشتها در سطح جنگل انجام شود یعنی با جاده سازی خوب یا استفاده از حمل و نقل های کابلی امکان دسترسی به همه سطوح وجود داشته باشد با اجرای اصولی و علمی این شیوه می توان هم از جنگلها برداشت کرد و هم آسیبی به جنگل نرسد.
میزان جاده ها در جنگلهای شمال بسیار کمتر از استاندارد
فلاح در پاسخ به اینکه اما بسیاری از کارشناسان ساخت و ساز جاده در جنگلها را خود عاملی در تخریب جنگلها عنوان می کنند اظهار داشت: در حال حاضر تراکم جاده در واحد سطح برای جنگلهای شمال زیر 10 متر در هکتار است در حالی که در کشورهایی که مدیریت خوبی در جنگل ها دارند تراکم جاده خیلی بیشتر است به عنوان مثال در آلمان 30 متر در هکتار و در اتریش 45 متر در هکتار در جنگل ها جاده وجود دارد.
رعایت اصول زیست محیطی در احداث جاده های جنگلی
به گفته وی اما مسئله ای که در ساخت جاده بسیار مهم است رعایت نکات زیر محیطی است چراکه منظور از جاده جاده های جنگلی با عرض کم است و نه جاده هایی که این روزها به شکل اتوبان برای دسترسی به روستاهای بالادست جنگل ها زده می شود.
امکان سرعت مهار آتش سوزی با افزایش جاده های جنگلی
به اعتقاد فلاح جاده سازی در جنگل عامل اصلی حفاظت از آن است و نباید تنها به عنوان وسیله ای برای حمل و نقل چوب آن را تصور کرد کمااینکه اگر میزان جاده ها در جنگل های کشور استاندارد بود بسیاری از آتش سوزی هایی که این روزها در سطح جنگلها به وقوع می پیوندند را می توانستیم با سرعت بیشتری مهار و از امکانات پیشرفته تری استفاده کنیم.
سازمان جنگلها آمار دقیقی از میزان رویش در جنگل ندارد
این استاد دانشگاه یادآور شد: متاسفانه هنوز مطالعات دقیقی در زمینه میزان رویش جنگلهای شمال انجام نشده و سازمان جنگلها باید در قالب طرح های تحقیقاتی با کمک دانشگاه ها و مراکز علمی آمار دقیقی از میزان رویش در جنگل های شمال به دست آورد.
برداشت چوب تنها در مناطق با موجودی حجمی بالا مجاز است
فلاح با بیان اینکه جنگلهای شمال کشور به سه دسته جنگلها با موجودی حجمی بالا جنگلها با موجودی حجمی متوسط و جنگلهای تنک تقسیم می شوند اظهار داشت: منظور از بهره برداری اصولی برداشت از مناطقی است که وضعیت مطلوب دارند.
بهبود وضعیت جنگلهای شمال تنها با همکاری مردم و مسئولان
وی با اشاره به حضور یک محقق از کشور آلمان در دانشگاه ساری اظهار داشت: در حال حاضر میزان رویش در جنگلهای آلمان 60 میلیون متر مکعب در سال است که براساس گفته این محقق سالانه 40 میلیون متر مکعب از این میزان برداشت می شود و 20میلیون متر مکعب را برای حفظ اکوسیستم ذخیره می کند.
با روند کنونی استراحت 50 ساله هم دردی از جنگلهای شمال دوا نمی کند
این استاد دانشگاه در پاسخ به اینکه به اعتقاد بسیاری از کارشناسان امکان عملیاتی کردن طرحهای اصولی و علمی وجود ندارد گفت: به هر حال باید روزی تمام مسئولان و مردم دست به دست هم دهند تا این طرح ها به درستی اجرا شود در غیر این صورت تنفس 10 ساله که نه حتی استراحت 50 ساله به جنگلها نیز مشکلی را حل نمی کند و قول می دهم پس از این طرح تخریب کم که نمی شود بیشتر هم نمی شود.
افزایش قاچاق چوب و تخریب با اجرای تنفس در جنگلها
وی افزود: البته در طرح تنفس جنگل ها ممکن است برداشت توسط پیمانکاران دولتی کم شود اما قاچاق چوب به مراتب بیشتر می شود و با مروری به طرح های جنگل داری می توان این مهم را به خوبی دریافت.
نظر شما