اگر می‌خواهیم در حوزه فرهنگ حرفی برای گفتن داشته باشیم باید بنیه اقتصادی را بالا ببریم

به گزارش خبرنگار مهر، در نخستین همایش فعالان صنایع فرهنگی ایرانی- اسلامی که رو زگذشته در مجتمع فرهنگی سرچشمه برگزار شد، حجت الاسلام سیدحسن علوی درباره اقتصاد اسلامی سخن گفت.

او صحبت های خود را با اشاره به اهمیت تجارت حلال آغاز کرد و گفت: در بخش تولید صنایع فرهنگی یک ضلع کار ما اقتصاد و توجه به مباحث مربوط به بازار است. ما نمی توانیم سود و ضرر اقتصادی را نادیده بگیریم. از سوی دیگر وقتی وارد یک فعالیت تجاری می شویم خود را در معرض آسیب های بسیار قرار داده ایم که مهمترین آن مساله حلال و حرام است.

به گفته حجت الاسلام علوی روایات بسیاری وجود دارد که تجارت از طریق کار دینی را نادرست می داند. در آیات متعدد قرآن نیز آمده است « ای پیامبر این ثروت و دارایی تو را دچار تعجب و حسرت نکند. اراده خدا بر این است که بعضی افراد را در دنیا چنان گرفتار مال و ثروت کند تا به وقت رفتن ایمانی در آنها باقی نمانده باشد» اما در شرایط فعلی ما ناگزیر به تولید و توجه به اقتصاد از یک سو و اهمیت دادن به فرهنگ ایرانی- اسلامی خود از سوی دیگر هستیم.

وی توجه به کسب حلال را ضروری دانست و افزود: ما در مسیر کسب درآمد وظایفی داریم  و تکلیفی. وقتی درآمد مورد نظر را به دست آوردیم باز هم تکالیفی بر عهده ما است. یکی از مهمترین مسایلی که باید به آن توجه شود کسب حلال است به همین خاطر حضرت علی(ع) بر ضرورت لقمه حلال تاکید می‌کند و امام صادق(ع) از شاگردان خود می‌خواهد پیش از فراگرفتن امور مربوط به کسب فقه را یاد بگیرند و راه و روش کسب حلال را بیاموزند.

به گفته حجت الاسلام علوی بسیاری از انسان ها قبل از ثروتمند شدن با خود پیمانهایی می بندند که چنین و چنان می‌کنند اما واقعیت این است که درصد کمی از این افراد بر سر پیمان درونی خود پابرجا باقی می مانند و ثروت برایشان مهمتر از خدا و رسولش می‌شود.

وی به نقل داستانی پرداخت و گفت: روزی جبرئیل بر پیامبر(ص) نازل شد و از ایشان علت غمگین بودنشان را پرسید، پیامبر به یکی از یارانش اشاره کرد و فرمود: فقر این شخص مرا آزرده می‌کند. جبرئیل به رسول اکرم(ص) گفت دو درهم به او بدهید، از آن روز به بعد مال و ثروت آن مرد فقیر روز افزون شد و هر روز بیشتر از دیروز از خدا و رسولش فاصله گرفت. بار دیگر جبرئیل به پیامبر(ص) نازل شد و علت اندوهگین شدن ایشان را پرسید این بار پیامبر(ص) فرمود آن مرد فقیر ثروتمند و به همان اندازه از خدا دور شده. جبرئیل از پیامبر(ص) خواست تا دو درهم را بازپس گیرد. مرد ثروتمند دوباره مال و اموال خود را از دست داد و به خدا و رسولش نزدیک شد. در این جا تضادی به وجود می‌آید و آن تضاد این است که بالاخره برای داشتن کسب و کار بهتر و دارایی بیشتر تلاش بکنیم یا نه. بی گمان باید برای داشتن زندگی بهتر کوشید. ما باید در عرصه فرهنگ حرفی برای گفتن داشته باشیم و لازمه این کار داشتن بنیه اقتصادی است اما باید بدانیم از چه راه و چگونه به کسب درآمد بیشتر دست پیدا می کنیم.

حجت الاسلام علوی با اشاره به این که در تجارت هم باید سه مرحله احکام، آداب و اسرار را رعایت کرد، گفت: در تجارت نیز سه محور اساسی را باید در نظر گرفت یکی از این محورها محرمات و واجبات فقه است. در محرمات نیز حرام ذاتی وجود دارد و حرام عارضی. حرام ذاتی این است که خوردن گوشت خوک همواره و در هر شرایطی حرام بوده است. حرام عارضی هم رعایت نکردن حق مال غیر است. در اصول دینی ما به رعایت حق و حقوق دیگران توجه بسیار شده است.

وی آداب تجارت را یکی دیگر  از محورهای سه گانه ای دانست که باید در تجارت رعایت شود و گفت: اگر این آداب را نادیده بگیریم برکت مال از میان می‌رود. یکی از این آداب این است که وقتی خوبی های کالای خود را می بینیم بدی های آن را هم در نظر بگیریم. مساله سوم حقوق است. خداوند حق و حقوقی را منظور کرده. کسانی که خمس و زکات مال خود را پرداخت می‌کنند این حقوق را حرمت نهادند.

حجت الاسلام علوی نه دهم عبادت را به دست آوردن لقمه حلال برشمرد و گفت: شرط اثر دعا لقمه حلال است. تا زمانی که کسب حلال نداشته باشیم نمی توانیم به اجابت دعای خود امیدوار باشیم و این همان مساله ای است که در تجارت اسلامی باید به آن توجه شود.

همایش «نفس عمیق» 15 و 16 شهریورماه در مجتمع فرهنگی سرچشمه برگزار می‌شود.