هفتمین شماره فصلنامه مطالعات معنوی منتشر شد/ بررسی جامعه‌شناسی و جنبش‌های نوپدید معنوی

به گزارش خبرگزاری مهر، مقاله نخست «پدیدارشناسی دین و نقش آن در شناخت دین» نوشته اسفندیار غفاری­ نسب و مجید موحد است. در این مقاله می‌خوانیم: پديدارشناسي رهيافتي است كه در حوزه دين ­پژوهي از اهميت فراواني برخوردار است. پديدارشناسي دين، ميان نگرش خشك و غيرهمدلانه پوزيتيويسم به دين و رهيافت الهياتي ارتباط برقرار مي­ كند و به شيوه­اي غيرتحويل ­گرايانه به بررسي پديده هاي ديني مي­ پردازد.

در مقاله «بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با میزان گرایش به عرفان­های نوظهور در بین جوانان» اثر محمد اسماعیل ریاحی آمده است: پژوهش حاضر به دنبال کشف میزان گرایش جوانان به عضویت در عرفان­های نوظهور بوده و درصدد است تا برخی از عوامل اجتماعی مرتبط با این گرایش را توضیح دهد. با استفاده از روش پيمايش و   به­کارگیری پرسش­نامه­هاي خود جهت ایفاء گردآوری داده­ها، تعداد 400 نفر از جوانان دانشجو از طریق شیوه­ی نمونه ­گیری تصادفی دو مرحله ­ای به عنوان پاسخگویان تحقیق انتخاب شدند.

جنبشهاي نوپديد ديني(NRMs) عنوانی برای هر گروه و حرکت اجتماعی است که بعد از دهه 1800 میلادی مبتنی بر پاره‌ای تعالیم و آموزه‌های معنوی، داعیه‌دار ایده معنوی جدید و آسانی در به سعادت رساندن انسان معاصر است. نگارنده در مقاله «خاستگاه «جنبشهاي نوپديد ديني از نگاه جامعه‌شناختي» کوشیده تا نشان دهد که چگونه تأملات جامعه‌شناسانه در باب دین، منجر به پیدایش و گسترش جنبشهای معنوی معاصر شده است.

در مقاله «ارتباط بین هوش­ معنوی، آگاهی و گرایش‌های عرفانی» به تألیف زهره لطیفی، عظیمه عبداللهی، حمیدرضا صادقی و نسیم استکی آزاد آمده است: هدف پژوهش حاضر بررسی ارتباط بین هوش معنوی؛ بررسی سطح آگاهی و گرایش به عرفان اسلامی و عرفان­های کاذب در دانشجویان بوده است. روش این پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی است.

در «شبه ­جنبش‌های معنوی» تألیف حمیدرضا مظاهری­ سیف می خوانیم: معنویت­های نوظهور پیش از این به عنوان فرقه شناخته می­شد و در سال­های اخیر با عنوان جنبش مورد بررسی قرار می­گیرد. اما جنبش نماینده جامعه مدنی و نیرویی در برابر حاکمیت است. آنچه در جامعه به شکل یک جنبش در می­ آید، اما فشاری بر حکومت ندارد و افکار و خواسته ­های عمومی یا بخش واقعی از مردم را نمایندگی نمی کند، نمی­ تواند یک جنبش واقعی باشد.

فهم درست پدیده جنبش­های نوین دینی منوط به درک ارتباط دقیق آن با دیگر پدیده ­های فرهنگی نظیر رسانه و مدرنیته است. بررسی ارتباط سه مقوله معنویت­های نوظهور، رسانه و مدرنیته ویژگی­های مشترک بسیاری را در آنها آشکار کرده و بیشتر پیوندهای خانوادگی آنها را با یکدیگر روشن می­ کند.

مقاله «مدرنیته، رسانه و جنبش­های نوین دینی» اثر علی کیادربندسری و نسرین خانی اوشانی در نظر دارد تا با بررسی رسانه و جنبش­های نوین دینی به مثابه دو مورد از محصولات و پیامدهای مدرنیته، رابطه آنها را با یکدیگر و با مدرنیته بررسی کند تا پیوند علی و معلولی میان مدرنیته با رسانه و جنبش­های نوین دینی از سویی و هم­سنخی رسانه و جنبش­های نوین دینی از سویی دیگر آشکار شود.

در آخرین مقاله تحت عنوان «زمینه­ های معرفتی ورود و گسترش عرفان­های نوظهور (با تأکید بر آثار پائولو کوئلیو)» اثر محمد رضا انواری آمده است: پدیده «عرفان‌های نوظهور» بیش از دو دهه است که وارد کشور شده و امروزه به عنوان یک مسأله اجتماعی دلمشغولی‌هایی را متوجه کارشناسان این عرصه کرده است. منظور از عرفان‌های نوظهور، دسته‌ای از آیین‌ها و جریان‌هایی است كه با نام عرفان و با علامت معنویت به كشور ما وارد شده‌اند و ندای حقیقت طلبی سر می‌دهند.

علاقه مندان می‌توانند برای دریافت این شماره از فصلنامه با قم، بلوار نیایش، جنب مصلی قدس، پژوهشکده باقرالعلوم(ع)، دفتر فصلنامه «مطالعات معنوی» شماره 37831667-025، 09364119048 تماس بگیرند.