سعید حمیدیان پژوهشگر و محقق ادبیات فارسی در گفتگو با خبرنگار مهر، در پاسخ به این سوال که چرا اکثر سخنان و آثار منتشرشده درباره مولانا جلال‌الدین محمد بلخی در سال‌های اخیر تکراری هستند، گفت: اگر بخواهم پاسخ شسته و رفته‌ای به این سوال شما بدهم، باید در مقابل این سوال را از شما بپرسم که مگر در مورد دیگر شاعران ادب فارسی حرف تکراری زده نمی‌شود؟ متاسفانه در مملکت ما این‌چنین است و کسانی که مانند من حقیر سعی در زدن حرف جدید و نگاه نو درانداختن هستند، بسیار اندک هستند.
وی افزود: سخنانی که بیان و آثاری که منتشر می‌شود، اغلب تکراری است آن‌هم به شیوه‌های اکثرا غیرعلمی. همیشه گفته‌ام که ایرانشناسانی که در خارج زندگی می‌کنند و حتی ایرانیان مقیم کشورهای خارجی، به دلیل این که در آن جو و فضا قرار گرفته‌اند، هرلحظه به دنبال چیزی نو، افق جدید و شناخت ناشناخته‌ها هستند؛ با این که ممکن است زبان فارسی را به خوبی ما نشناسند اما همان تحقیقی که درباره شعرا و بزرگان ادب ما انجام می‌دهند، در نهایت شستگی و رفتگی صورت می‌گیرد. آن‌ها معمولا به دنبال طرح مسائل جدید هستند و اصلا سعی در تکرار سخنان پیشین ندارند. اما متاسفانه ما روز به روز در حال بدتر شدن هستیم و حرف‌هایی را می‌زنیم که قبلا بارها و بارها گفته شده‌اند.
این حافظ‌پژوه در ادامه گفت: یکی از شخصیت‌هایی که بیشترین برنامه و همایش برایش در این زمینه برگزار شده، حافظ است. اما در مورد همین حافظ چه کار کرده‌ایم؟ 20 تا 30 سال است که حرف جدیدی درباره حافظ زده نشده بود تا این که مجموعه کتاب «شرح شوق» حالا خوب یا بد، منتشر شد. همان‌طور که اشاره کردم قضاوت درباره خوب یا بد بودنش برای مجال دیگری است اما در کل حرفی نو، دیدگاه و روشی جدید داشت. شخصا انتظار زیادی از جامعه علمی و ادبی خودمان ندارم چون شرایط روز به روز بدتر می‌شود و محققان هم عافیت‌گراتر می‌شوند و این‌جاست که همان سوال شما مطرح می‌شود: «چرا همه حرف‌ها تکراری هستند؟» همین است که همه حرف‌ها در این زمینه تکراری و بی‌کاربرد هستند.
حمیدیان درباره راه چاره برون‌رفت از این شرایط گفت: هیچ راه حلی وجود ندارد. شرایط همین‌طور خواهد ماند و حتی بدتر هم خواهد شد. تحقیقات ادبی چیزی نیست که جزیره‌ای جدا از دیگران باشد و از تمام عوامل اجتماعی و فرهنگی تاثیر می‌گیرد. با چنین جامعه‌ای که متاسفانه به سرعت به سمت انحطاط می‌رود، بعضی از رشته‌های علوم انسانی را حذف کرده‌ایم و در پی حذف برخی دیگر از این رشته‌ها هستیم، نمی‌توان انتظار شرایط خوب را داشت.
نظر شما