کای میلر؛ نقشه‌کشی که بهشت موعود را در صهیون نمی‌یابد

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از ووردپرس، این مجموعه ظاهرا داستان دو شخصیت شدیدا تمثیلی است؛ نقشه‌کشی که نامش را به عنوان داستان قرض می‌دهد و رقیبش راستامان یا مرد کوهستانی. دیالوگ ستون فقرات موضوعی مجموعه را تشکیل می‌دهد و می‌توان آن را به عنوان نزاع میلر با خود برای تلاش در درک و یا شاید بهتر توضیح دادن خانه‌اش و خاستگاه‌اش توصیف کرد؛ تجربه‌گرایی طراح نقشه در مقابل باور و اعتقاد راستامان. با این وجود کتاب به سرعت از این حالت دو قطبی آغازین خود خارج می‌شود و با مشخص شدن مدرک آکادمیک راستامان (پی‌اچ‌دی از گلاسگو) و ورود نقشه‌کش به جامعه محلی معنوی و در نهایت آغاز سفر محکوم‌شده عنوان کتاب، همه چیز پیچیده‌تر می‌شود. داستان آن‌ها حکایت‌ها، تاریخ‌ها، داستان‌های محلی و بینش‌های گوناگون کتاب را به هم متصل می‌کند ولی نسبت به نگرانی‌های گسترده‌تر کتاب در درجه دوم اهمیت قرار دارد.

اخیرا، میلر با قدرت و روشن‌گری تمام درباره واقعیت شاعری سیاه‌پوست در بریتانیا بودن نوشت و همچنین به مساله تاریخ تبعیض نژادی و جنسیتی در جاماییکا پرداخت که خواندنشان به درک کتاب کمک بسیاری می‌کنند. با توجه به این نوشته‌ها، کتاب «نقشه‌کش...» دیگر به نظر تنها تلاشی از سوی میلر برای بیان گرایش‌هایش نسبت به جامعه‌ای عمیقا پیچیده نمی‌رسد، بلکه به نظر می‌رسد می‌خواهد حداقل از نقطه‌ نظر تاریخی این مشکلات را با مشکلات خود بریتانیا تنظیم کند. اگر لحن صحبت سومین شخصیت داستان که روایت‌گری است که در داستان شرکت مستقیم نمی‌کند، به نظر مانند یک راهنمای تور باشد، پس ممکن است اینطور باشد که «نقشه‌کش...» می‌خواهد مسایل آغازنشده را نیز معرفی کند.

اینکه او این هدفش را با شوخ‌طبعی و صبر بسیار پیش می‌برد بسیار جالب است؛ با خواندن نوشته‌های قبلی او متوجه می‌شویم که این مجموعه تا چه حد آرام و مخالف خشم است و اینکه نداهای تبرک قلب‌ها که در ابتدا و انتهای مجموعه ظاهر می‌شوند در نگاهی گسترده‌تر چقدر قدرتمند هستند.

جاماییکا ممکن است هنوز هم از سختی‌های اجتماعی و اقتصادی که به خاطر حکمرانی مستعمراتی‌ها به وجود آمد رنج ببرد، اما همچنین افرادی مانند لورنا گودیسون، لویز بنت، آلیو سینیور و دنیس اسکات را به جامعه تحویل داده است. این کتاب هم می‌خواهد دیدی پیچیده از کشوری را عرضه کند که مدت‌های مدیدی است از نگرش‌های ساده‌گرایانه در داخل و خارج رنج می‌برد.

این انگیزه در محتوا نشان‌گر بسیاری از بهترین قطعه‌های این مجموعه است و شعرهایی را نمایان می‌کند که با تمرکز روی عجیب بودن یا فروتنی خاستگاه‌هایشان روایت‌های غالب را زیر سوال می‌برند. با وجود اینکه شعرهای میلر روی پایه تقلید قهرمانانه شدیدا انسانی قرار دارند، رنج و خشونت موجود در ریشه‌هایشان کاملا واضح است. بر این میراث‌های مستعمراتی تمرکز زیادی می‌شود و پافشاری برای به یاد داشتن خاستگاه‌ها و نحوه تاثیرگذاری این خاستگاه‌ها روی حقیقت‌های امروزی نیز در کنار آن به چشم می خورد.

برخی از دیگر اشعار این مجموعه، پیروزی‌های کوچک و سخت ولی در عین حال گران‌بها را توصیف می‌کنند و تمرکز را بدون از دست دادن ارزش‌های باطنی، از مسایل تاریخی به مسایل داخلی منتقل می‌کنند. برای نقشه‌کش، زندگی‌های شخصی زنان هم به اندازه نقشه‌های مردان قدرتمند ارزش دارد.

تمام این خصوصیات خود را به قابلیت سرود و تجمید سازی میلر وام می‌دهند. با وجود اینکه بازسازی‌های پسااستعماری او بعضی از خشمگین‌ترین و تکان‌دهنده‌ترین قسمت‌های کتاب را تشکیل می‌دهند، این غریزه بازپس‌گیری زیرساخت‌های شاعری نیز خود را در طبیعت‌گرایی خلاقانه مجموعه نشان می‌دهد؛ همانطور که اشعار او درباره زندگی وحشی طبیعی و ساکنانش می‌توانند شهادت دهند. این اشعار با اصرار روی وقار بزهای پیر و احساسات مارمولک‌ها و با تمرکز روی خستگی‌ناپذیری زندگی غیرانسانی، بدون اینکه سلسله مراتب سیاسی را مستقیما در مرکز توجه قرار دهد راهی برای انتقاد از آن پیدا می‌کند.

تماشای اجراهای زنده میلر و یا ویدیوهای او در یوتیوب از اشعارش به درک آنها کمک می کند. اشعار او را باید بلند خواند، و خواندن «نقشه‌کش...» با صدای او در ذهن لذتی حقیقی دارد. این اشعار بیش از هر کتاب دیگری که وارد فهرست نهایی جایزه معتبر فوروارد بریتانیا شد، از نظر اجراهای لفظی منحصر به فرد هستند و بهتر است کتاب را یک‌سره خواند و آن را به عنوان نهادی متحد و یک‌پارچه دید تا مجموعه‌ای از قطعه‌های جداگانه که سر هم شده‌اند. کمان‌های دراماتیک کتاب به خوبی و با هنرمندی تمام ساخته شده‌اند و با وجود اینکه ممکن است بتوان گفت کتابی که می‌توان آن را در یک بعد از ظهر خواند بار هنری چندانی ندارد، «نقشه‌کش...» از آن دسته کتاب‌هایی است که با خواندن نزدیک و چندباره آن می‌توان به بینش‌های جدید دست یافت.

عنوان کتاب « نقشه‌کش سعی می‌کند نقشه راه به صهیون را بکشد» برگرفته از یکی از اشعار این مجموعه است که شاعر در آن سعی دارد نشان دهد شهرها تنها نقاطی جغرافیایی هستند که تاریخ به آنها باری معنایی داده و آنهایی که در جستجوی بهشت موعود در صهیون بودند، امروز نمی‌توانند مدعی باشند که موفق شده‌اند.

میلر 35 ساله متولد کینگستون در جاماییکاست و در دانشگاه منچستر تحصیل کرده و استاد نویسندگی در دانشگاه لندن است.  او هفته پیش با این مجموعه شعر موفق به کسب جایزه معتبر شعر فوروارد شد.