بازگشت محموله تاریخی به کشور/ تشکیل فهرست میراث منقول پس از۸۰ سال

به گزارش خبرنگار مهر، مهمترین خبر این هفته مربوط می شد به بازگشت ۱۰۸ شی تاریخی متعلق به محوطه تاریخی چغامیش استان خوزستان به کشور. این محموله بزرگ از اشیای تاریخی 51 سال قبل  به موسسه مطالعاتی شیکاگو امانت داده شده بود تا اینکه ایران دادگاه حقوقی راه انداخت و این اشیا را با حکم دادگاه به ایران آورد. همراه این اشیا رئیس موسسه شرق شناسی شیکاگو نیز آمده بود و تمام هزینه های مربوط به پرواز این اشیا را همین موسسه متقبل شد.

شب هنگام روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی  از این خبر مطلع شد و تنها برخی رسانه ها را برای رفتن به فرودگاه و تهیه خبر از این اتفاق بزرگ مطلع کرد. فردای آن روز نیز دو ساعت قبل خبر داد که یک نشست خبری در این باره برگزار خواهد شد.

در این نشست خبری صحبت های رئیس موسسه شرق شناسی شیکاگو توسط یکی از پژوهشگران ایرانی این موسسه ترجمه شد کاری که باید روابط عمومی این سازمان انجام می داد!

در این برنامه اعلام شد که مسئولان ایران و حتی شیکاگو علت تاخیر چند ساله برای ورود این اشیا به داخل ایران را نمی دانستند فقط می دانند که مطرح کردن شکایت باعث شد تا بازگشت این اشیا وارد مراحل قانونی شود.

از سوی دیگر قرار است ۱۰۸ شی تاریخی چغامیش به مزوه ملی ایران برود و در فرصتی مناسب به نمایش گذاشته شود. مدیر موزه ملی ایران اعلام کرد که این اشیا برای پژوهش پژوهشگران مورد مطالعه قرار خواهد گرفت. ضمن اینکه تاکنون دو کتاب از اطلاعات راجع به  این اشیا توسط عباس علیزاده پژوهشگر ایرانی موسسه شیکاگو منتشر شده است.

اشیای چغامیش نشان دهنده وجود تکنولوژی و مدیریت شهری ایران در ۶ هزار سال قبل بوده اند و از این لحاظ دارای اهمیت هستند که نشان می دهند تنها ایران و جنوب عراق بوده که در آن دوره شهر نشین بودند.

نمایندگی های ایران در خارج راه را برای ورود گردشگران باز می کنند

این هفته تعدادی از فعالان صنعت گردشگری به دعوت کانون اتومبیلرانی و جهانگردی دور هم جمع شدند تا مجوز نمایندگی ایران برای اطلاع رسانی گردشگری در خارج کشور را بگیرند. آنها نماینده نه کشور بودند که قرار است تبلیغ گردشگری ایران را در کشورهای دیگر انجام دهند.

در قرارداد مربوط به این نمایندگان وظایف آنها در حوزه های اطلاع رسانی، تبیلغات، بازاریابی و سرمایه گذاری به صورت مختصر شرح داده شده بود. در بخش اطلاع رسانی نماینده هایی که صلاحیت آنها برای این کار توسط ارگان هایی مانند وزارت خارجه اطلاعات و غیره تایید شده بود وظایفی از جمله توزیع اقلام اطلاع رسانی گردشگری ایران بین دفاتر خدمات مسافرتی و جهانگردی کشور هدف را برعهده گرفته است.

رئیس سازمان میراث فرهنگی گفت: غیر از ۹ نمایندگی ایجاد شده در کشورهای هدف گردشگری ایران در نظر داریم تا امسال ۱۰ نمایندگی اطلاع رسانی درباره جاذبه های گردشگری ایران را در سایر کشورها نیز ایجاد کنیم.

در این برنامه مسعود سلطانی فر رئیس سازمان میراث فرهنگی گفت: احساس نیاز می کردیم تا بتوانیم شبکه جذب گردشگران خارجی را گسترش داده و آن را با جدیت دنبال کنیم. فکر می کنیم باید با دنیا تعامل کنیم و این رویکرد باعث شده ورود گردشگران خارجی رو به رشد مواجه باشد. تمایل در این زمینه نیز وجود دارد. روزی نیست که بگذرد و چگونگی پیشرفت ساخت هتل های ۴ و ۵ ستاره را ارزیابی نکنم و با بانک ها کلنجار نروم. هفته ای یک یا دو سفر استانی داریم و حتما در این سفرها بازدیدی از پروژه های نیمه کاره انجام می دهم. فشار زیادی می آوریم تا کارهای نیمه تمام را به مرحله ای از اجرا برسانیم. باید به سمتی برویم که سه تا پنج سال آینده تعداد گردشگران ورودی از گردشگران خروجی بیشتر شود.

امضا موافقتنامه همکاری برای برگشت اموال تاریخی بین ایران و ترکیه

با تصویب هیئت وزیران، سازمان میراث فرهنگی مجاز شد نسبت به انجام مذاکره، پیش امضاء (پاراف) و امضای موقت موافقتنامه همکاری دو جانبه برای استرداد، جلوگیری از ورود، صدور و انتقال غیر قانونی اموال فرهنگی – تاریخی بین دولت ایران و ترکیه اقدام کند.

تملک ۵ خانه تاریخی در دستور کار شهرداری

محمدعلی محمدی،  مدیر بافت تاریخی شهرداری منطقه ۱۲ گفت: شهرداری تهران خانه‌هایی که دارای حساسیت بیشتری نسبت به ابنیه تاریخی دیگر هستند را شناسایی کرده تا آنها را تملک کند. یکی از این خانه‌ها متعلق به شیخ‌ فضل‌الله نوری است که اگر مشکل مالکیت نداشته باشد، خریدش را در دستور کار قرار خواهد داد.

وی با اشاره به اینکه خانه تاریخی اتحادیه بیش از ۵۰ ورثه دارد، گفت: قیمت کارشناسی این خانه هنوز مشخص نشده و در صورت شناسایی همه وراث به قیمت خریداری می‌شود.

مدیر بافت تاریخی شهردار منطقه ۱۲ بیان کرد: پیش‌بینی شده که خانه‌های پروین اعتصامی که اکنون در اختیار مالک خصوصی است و خانه بهبهانی خریداری شوند. همچنین اگر خانه معین‌التجار بوشهری نیز مصوبه شورای شهر را بگیرد، این خانه نیز تملک خواهد شد.

خانه تاریخی اتحادیه

محمدی درباره آخرین وضعیت خانه تاریخی مهربان که گفته می‌شد قرار است شهردار تهران در آن ساکن شود نیز گفت: این خانه مرمت شد و آن را تحویل دادیم تا برای آن برنامه‌ریزی کنند.

 بررسی ژنتیک اسکلت ۷هزارساله از زبان رئیس مرکز ژنتیک انسانی

چندی پیش کاوش‌های باستان شناسی در حفاری‌های فاضلاب خیابان مولوی تهران منجر به شناسایی اسکلتی متعلق به هزاره پنجم پیش از میلاد شد. بعد از ادامه تحقیقات روی این اسکلت، بررسی های اولیه متخصصان حوزه‌های انسان شناسی، کالبدشناسی، ژنتیک و باستان شناسی نشان داد که این اسکلت متعلق به یک زن میانسال است. این هفته هم خبر رسید که اسکلت دیگری در کنار اسکلت زن هفت هزار ساله تهران پیدا شده هر چندکه باستان شناسان تخمین می زنند که این اسکلت نیز هفت هزار سال داشته باشد اما بررسی های روی این اسکلت نیز آغاز شد. با این حال خبرنگار مهر گفتگویی را با رئیس مرکز تحقیقات ژنتیک انجام داد که وی بااشاره به آخرین اقدامات و برنامه ریزی ها برای بررسی اسکلت زن ۷هزار ساله وکشف آثار فرهنگی به جا مانده بر ژن های آن ابراز امیدواری کرد که این اسکلت به سرنوشت مرد نمکی دچار نشود.

 چرا که مدتها پیش سازمان میراث فرهنگی و پژوهشگاه آن تفاهمنامه ای با این مرکز بسته بودند و قرار بود که روی مردان نمکی نیز کارهای تحقیقاتی انجام شود ولی پزوهشگاه میراث فرهنگی به وعده های خود عمل نکرد و این کار نا تمام ماند.  

اواخر سال ۹۳ پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با مرکز تحقیقات ژنتیک دانشگاه بقیه‌الله اعظم یک تفاهمنامه با هدف مشارکت در فعالیت‌های پژوهشی و آموزشی و بهره مندی از امکانات و توانایی های دو طرف را امضا کردند که در آن اعلام شد: «مرکز تحقیقات ژنتیک انسانی بر اساس این تفاهم‌نامه نسبت به اعطای بورس تحصیلی در رشته ژنتیک به اعضای پژوهشگاه در صورت ارایه اعلام نیاز پژوهشگاه با این مرکز همکاری می‌کند. پژوهشگاه نیز نسبت به تأمین داده‌های لازم برای پژوهش های ژنتیک باستان شناسی به صورت نمونه‌های زیستی اقدام خواهد کرد. دو طرف همچنین در ایجاد بانک DNA از استخوان‌های یافت شده در کاوش‌ها به منظور انجام مطالعات هر چه بهتر و قیاس در سایر کاوش‌ها، تبیین مدل‌های تغذیه‌ای و زیستی در دوران گذشته از طریق یافته‌های ژنتیکی با یکدیگر و انجام مطالعات علمی در ارتباط با تشخیص جنسیت، سن، بیماری ها و سبک زندگی از طریق یافته های ژنتیکی همکاری خواهند کرد.»

این تفاهمنامه پس از درخواست پژوهشگاه میراث فرهنگی درباره پژوهش ژنتیکی روی نمونه اسکلت کشف شده در خیابان مولوی تهران به امضا رسید چرا که پژوهشگاه میراث فرهنگی استفاده از توانایی‌های این مرکز را فرصت خوبی برای بررسی اسکلت به دست آمده و حتی نمونه های دیگر دانست. از این رو قرار شد تا مطالعات ژنتیکی روی یافته های به دست آمده از کاوش های دیگر نیز انجام شود. در این باره دکتر محمود تولایی، رئیس مرکز تحقیقات ژنتیک دانشگاه بقیه الله اعظم در گفتگو با خبرنگار مهر بیان کرد: طبعا با پیدا شدن اسکلت مربوط به چند هزار سال پیش و ابراز تمایل سازمان میراث فرهنگی به مطالعات ژنتیکی سبب شد که ما نیز نگاه جدی‌تری به حوزه میراث فرهنگی داشته باشیم البته در ۳ تا ۴ سال گذشته مذاکراتی با مسئولان وقت پژوهشگاه میراث فرهنگی انجام داده ایم. گاهی فعالیت هایی نیز انجام می شد ولی ادامه پیدا نمی‌کرد. به عنوان مثال دو سال پیش نمونه های باستانی در اختیار ما قرار دادند که روی آنها نیز کارکرده بودیم ولی هیچ وقت این کارها تبدیل به فعالیت منسجمی نشد.

کارخانه ریسبافت به دولت برمی گردد

معاون میراث فرهنگی کشور از بازگشت کارخانه ریسبافت به دولت و تملک آن توسط وزارت راه و شهرسازی خبر داد و گفت: تدوین پرونده شهر تاریخی یزد نیز برای ثبت جهانی شروع شد.

محمدحسن طالبیان گفت: در نظر داریم تا کارخانه ریسبافت در استان اصفهان به دولت برگردد و در اختیار موزه منطقه‌ای قرار گیرد. همچنین وزارت راه و شهرسازی نیز تملک آن را به عهده بگیرد.

وی گفت: سازمان میراث فرهنگی به این نتیجه رسیده که درباره همکاری‌های فنی هیچ محدودیتی با مراکز علمی و دستگاه های خارج از سازمان نداشته باشیم بنابراین توسعه همکاری های بین المللی نیز در اولویت کار ما قرار دارد.

طالبیان همچنین به استفاده از نیروهای محلی برای حفاظت از بناها و محوطه های تاریخی اشاره کرد و گفت: در نظر داریم تا انجمن‌های میراث فرهنگی فعال تر شده و از توان آنها بیشتر استفاده کنیم. در سال ۸۴، ۱۶ هزار عضو در ان جی اوها حضور داشتند اما اکنون فعالیت آنها کمتر شده است. اکنون حتی افراد بانفوذ محلی و مورد اعتماد نیز می‌توانند عضو افتخاری باشند و هر سال نشست های منطقه ای برگزار شود.

ثبت اموال منقول در فهرست میراث ملی

طالبیان درباره ثبت اموال منقول پس از ۸۰ سال در فهرست میراث ملی گفت: ما ۳۱ هزار و ۲۰۰ اثر ملموس داریم و بیش از ۱۱۶۰ میراث ناملموس. همچنین تعدادی اموال منقول وجود دارد که تاکیدمان بیشتر روی ثبت آن دسته از اموالی است که هنوز ثبت نشده اند و بیم آن می رود که با تهدید روبه رو شوند ما این اموال را به سرعت ثبت می کنیم. در مرحله اول ۱۰ شیء تاریخی در این فهرست قرار گرفت.

طالبیان همچنین از برگزاری کارگاهی از پنجم تا ۱۵ اردیبهشت با موضوع مدیریت میراث جهانی، ظرفیت سازی برای مدیران سایت های جهانی خبر داد و گفت: پرونده بیابان لوت به عنوان اولین اثر طبیعی و قنات ایران که شامل ۱۱ قنات است در دستور کار ثبت جهانی قرار گرفته است. امیدواریم بیابان لوت بدون دردسر امسال ثبت شود در این پرونده ها ما با دستگاه های مختلفی از جمله محیط زیست، وزارت نیرو، جهاد دانشگاه و منابع طبیعی همکاری می کنیم.

ثبت جهانی بافت تاریخی یزد در دستور کار قرار گرفت

معاون میراث فرهنگی کشور گفت: موضوع ثبت بافت تاریخی یزد بسیار پیچیده است. باید این کار شروع شود تا بتوان پرونده یزد را به استاندارد رساند و آن را برای ثبت جهانی به یونسکو فرستاد.