هنر مدرن با هستی ارتباط نمی‌گیرد/ هنر سنتی تصویر فطرت است

به گزارش خبرنگار مهر حسن بلخاری پژوهشگر و استاد دانشگاه در مراسم تجلیل از پیشکسوتان و هنرمندان شاخص صنایع دستی استان تهران که امروز یکشنبه، ۲۴ خرداد ماه در محل موزه فرش در حال برگزاری است به دو اصطلاح یونانیان اشاره و بیان کرد: یونانی ها از دو اصطلاح «طبیعت» و «صنعت» استفاده می‌کردند. طبیعت محل و جایگاهی بود که نور خدایان در عالم را متجلی می‌کرد همان چیزی که پیش از انسان وجود داشت و انسان مهمان آن شد اما «صنعت» نقطه مقابل طبیعت بود. آنها هر چیز که ابداع بشر بود را صنعت می‌نامیدند حالا ممکن بود چون شعر و خطابه صنعت نظری باشد یا ابداعات دست بشر را در بر بگیرد.

به گفته این پژوهشگر علوم انسانی صناعت یک ماهیت صددرصدی انسانی داشت و زاییده فکر بشر بود، به این معنی که تا انسان اندیشه نمی‌کرد صنعتی حاصل نمی‌شد. از این رو بسیاری مخالف این نظریه هستند که کار هنر یک فعالیت تکنیکی است.

بلخاری ریشه صنایع دستی را در وحی دانست و افزود: خداوند به حضرت نوح وحی کرد که کشتی بساز نوح در پاسخ گفت من ساختن نمی دانم، خداوند به فرستاده خود جواب داد تو بساز ما بر آنچه می‌سازی نظارت می کنیم. از سوی دیگر در مجادله خدا با شیطان می‌خوانیم که خداوند به شیطان می گوید چه چیز باعث شد به آنچه با دستان خود خلق کرده بودیم سجده نکنیم. پس نخستین هنرمند صنایع دستی، خود خداوند است. ما مفهوم صنایع دستی را در فرهنگ یونان نداریم این معنی به فرهنگ ایرانی تعلق دارد و متاثر از برخی آیات قرآنی است. هنرمند صنایع دستی روح خود را در آثار می‌دمد همان گونه که خداوند از روح خود در بهترین آفریده اش دمید.

این استاد دانشگاه پاسداشت دولتمردان از هنرمندان صنایع دستی را احترام آنها به هویت انسانی دانست و گفت: نقاشی مدرن هنر ما را نشان نمی‌دهد یک اثر هنری مدرن محصول ویژه نگاه یک انسان به هستی است اما هنرمندان صنایع دستی تابع فرهنگی هستند که در سراسر هستی و در ذات انسان‌ها جاری است. هنر سنتی تصویر فطرت است از این رو در همه جای جهان و همه انسان‌ها مردم با صنایع دستی فارغ از اینکه به کدام کشور تعلق دارد ارتباط برقرار می کنند.

این عضو فرهنگستان هنر با اشاره به اینکه هنرمند قائم مقام خدا در خلق است گفت: در اوستا دوبار از کلمه هنر استفاده شده یک بار هنر صفت اهورامزدا و یک بار صفت «وهومن» الهه خرد دانسته شده است. از این رو متولیان فرهنگی و خود ما هر اندازه به هنرمندان احترام بگذاریم کم است.