خبرگزاری مهر- گروه هنر: در یک دهه اخیر در عرصه تئاتر حرفه‌ای ایران در کنار مشکلات و معضلاتی چون کمبود بودجه، نبود امکانات مناسب برای تولید و اجرای تئاتر، نبود حمایت و امنیت شغلی و ... مشکل بازسازی مجموعه تئاتر شهر هم به وجود آمده است؛ مشکلی که با گذشت زمان دیگر تبدیل به معضل شده است.
مجموعه تئاتر شهر به عنوان اصلی‌ترین بنای تئاتری کشور که در فهرست میراث فرهنگی ایران به ثبت رسیده، طی یک دهه اخیر ۲ بار مورد بازسازی قرار گرفت. بازسازی اول که در سال ۸۶ انجام شد، باعث ۹ ماه تعطیلی مجموعه به طور کامل شد. بازسازی دوم در مهرماه سال ۹۳ و در سالن‌های سایه، قشقایی و کارگاه نمایش انجام شد و قرار بر این بود که تا پایان سال گذشته به پایان برسد. حال نه تنها این بازسازی وارد یکسالگی خود می‌شود، بلکه هنوز هم به پایان نرسیده و به تازگی نیز پیمانکار این بازسازی، کار خود را به بهانه تمام شدن مهلت قرارداد، ترک کرده است.
با مسعود معمار سرپرست دفتر طرح‌های عمرانی وزارت ارشاد در خصوص وضعیت پیش‌آمده و همچنین بودجه صرف شده تا این مرحله از بازسازی و در نهایت زمان پایان آن گفتگویی انجام شد که در ذیل آمده است:
* وضعیت پیش‌آمده به دلیل پایان قرارداد با پیمانکار بازسازی که در واقع شرکت «پیکرنهاد» است، چرا اتفاق افتاد؟
معمار: با شرکت «پیکرنهاد» چند قرارداد داشتیم که پر شده‌اند و حالا مشاور در حال انجام برآورد هزینه باقیمانده کار بازسازی است تا طی یک مناقصه، قرارداد کلی با یک شرکت پیمانکار جدید بسته شود.
* منظور مشاور دفتر طرح‌های عمرانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است؟
- خیر؛ مشاور وزیر ارشاد که از مشاوران بخش خصوصی است. او باید برآورد مالی بازسازی را انجام دهد تا مابقی کار را به صورت قراردادی کلی ببندیم تا دیگر درگیر قراردادهای خرد نشویم.
الان قرارداد ما با شرکت «پیکرنهاد» پر شده و ما باید این قراردادها را تسویه کنیم تا بتوانیم قرارداد بعدی را منعقد کنیم که این روند باعث ایجاد وقفه در روند بازسازی می‌شود. به همین خاطر در حال انجام برآوردی کلی هستیم تا بتوانیم مابقی کار را انجام دهیم.
* یعنی الآن با شرایطی که به وجود آمده، وقفه‌ای در بازسازی ایجاد نشده است؟ اینکه بازسازی متوقف شده و برآورد کلی انجام شود و بعد طرح ادامه بازسازی به مناقصه گذاشته شود، وقفه نیست؟
- خیر، ۳ سالن تکمیل شده و ما تحویل گرفتیم. صورت وضعیت‌های قبلی باید تسویه و بسته شود تا ذی‌حسابی اجازه دهد قرارداد جدید را ببندیم. برآوردها در دست انجام است تا قرارداد جدید بسته شود.
* وقتی برنامه‌‌های عمرانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی زیر نظر دفتر طرح‌های عمرانی انجام می‌شوند، آیا این دفتر از ابتدا چنین وضعیتی را در پروژه بازسازی تئاتر شهر مبنی بر پر شدن قراردادهای به قول شما «خُرد» پیمانکار، پیش‌بینی نمی‌کرد؟ در اولین نشست رسانه‌ای پروژه بازسازی تئاتر شهر مطرح شد که عملکرد شرکت «پیکرنهاد» در بازسازی تئاتر شهر مثبت نیست ولی شما از عملکرد این پیمانکار حمایت کردید.
- الآن هم حمایت می‌کنم چون در کارش مشکلی وجود ندارد و تنها قرارداد ما با این شرکت پر شده است.
* اما سالن سایه هنوز تکمیل نشده و نواقصی به عنوان مثال در بخش نور دارد.
- تمام نورهای تخصصی و امکانات صوتی تخصصی به طور کامل نصب شده است.
* آن‌ها که تجهیزات خارجی است که خریداری شده و ربطی به پیمانکار ندارد.
- از طریق پیمانکار خریداری شده است.
* منظور نورهای عمومی است که هیچکدام نصب نشده است.
- بله، چون قراردادمان با پیمانکار پر شده بود و دیگر نمی‌توانستیم خرید امکانات نور عمومی را به شرکت مدنظر ابلاغ کنیم. در قرارداد جدید این امکانات هم خریداری و نصب خواهند شد.
* شما می‌فرمایید که ۳ سالن تحویل داده شده و این در حالی است که تنها سالن سایه تحویل داده شده و ۲ فضای دیگر، پلاتوهای تمرین هستند. کار بازسازی سالن قشقایی نیز همچنان باقیمانده است. اصل بازسازی مربوط به سالن‌های سایه و قشقایی بوده است.
- پلاتوها هم جزو اصل بازسازی بوده‌اند. یعنی منظور شما این است که پلاتوها مهم نیستند؟
* منظور از اصل بازسازی این است که سالن قشقایی و سالن سایه میزبان اجراهای نمایشی هستند. شما می‌فرمایید ۳ سالن تحویل داده شده ولی در اصل یک سالن اجرا تحویل داده شده است.
- خیر، در یکی از پلاتوها هم نمایش اجرا می‌شود. سالن قشقایی هم به علت اینکه قرارداد پر شده است، نیمه کاره ماند و ما در حال انجام برآورد بازسازی این سالن هستیم تا آن را هم انجام دهیم. البته ممکن است بازسازی سالن قشقایی را به صورت یک قرارداد خُرد جمع کنیم و مابقی کار را در یک قرارداد کلی انجام دهیم.
اینکه شما می‌گویید مگر از قبل چنین وضعیتی پیش‌بینی نمی‌شد، باید بگویم که اعتبارات هر ساله ما آنقدر زیاد نبود که یک قرارداد کلی ببندیم و همین امر منجر به این شده بود که کار را با قراردادهایی به عنوان مثال مانند قراردادهایی که برای بخش تشریفات می‌توان بست، ببندیم. حالا سازمان بازرسی ورود کرده و به ما اجازه نمی‌دهد که قرارداد خرد ببندیم و می‌گوید این کار خلاف قانون است و باید قراردادی کلی ببندیم. ما پیش‌بینی کرده بودیم که با چند قرارداد خرد، کار بازسازی را انجام دهیم ولی سازمان بازرسی کل کشور روند را تغییر داد.
*شما در همان نشست رسانه‌ای اشاره کردید که ۱۲ میلیارد تومان برای بازسازی سالن‌های قشقایی، سایه و کارگاه نمایش مجموعه تئاتر شهر پیش‌بینی شده و مشکل بودجه وجود ندارد.
- بله، اعلام کردم که ۱۲ میلیارد تومان برای ۲ سال بازسازی تئاتر شهر پیش‌بینی شده است.
* یعنی این ۱۲ میلیارد تومان جوابگوی بازسازی ۲ سال سایه و قشقایی و ۲ پلاتوی تمرین نبوده است؟
- ۱۲ میلیارد تومان برای ۲ سال پیش‌بینی شده بود. ما تاکنون ۴ میلیارد تومان را برای بازسازی پلاتوها، سالن سایه و سالن قشقایی و لابی آن در حد کاری که تا به حال انجام شده به اضافه نور و صوت تخصصی و صندلی‌های تلسکوپی سالن‌های سایه و قشقایی و نور تخصصی سالن اصلی تئاتر شهر، هزینه کرده‌ایم.
* همه این‌ها ۴ میلیارد تومان هزینه داشته‌اند؟
- بله، ۴ میلیارد تومان.
* یعنی ۸ میلیارد تومان باقیمانده جوابگوی کارهای جزیی باقیمانده نیست؟
- خیر اینگونه نیست، از اعتبارات امسال هنوز سازمان مدیریت، ریالی به ما پرداخت نکرده است.
* ۱۲ میلیارد تومان پیش‌بینی شده برای بازسازی مجموعه تئاتر شهر که در سال گذشته بود؟
- هزینه شد.
* شما ۴ میلیارد تومان هزینه کرده‌اید و ۸ میلیارد تومان باقیمانده است.
- خیر، ۴ میلیارد تومان برای سال گذشته بود که هزینه شد و ۶ تا ۷ میلیارد تومان هم برای امسال پیش‌بینی کرده بودیم که هنوز به ما پرداخت نشده است.
* ولی باز هم لازم است یادآوری کنم که شما در نشست خبری پروژه بازسازی تئاتر شهر گفتید که مشکل بودجه برای بازسازی تئاتر شهر نخواهید داشت؟
- ۱۲ میلیارد تومان را برای ۲ سال بازسازی تئاتر شهر پیش‌بینی کرده بودیم و گفتیم که مشکل بودجه هم نخواهیم داشت و الآن هم مشکل بودجه نداریم.
* از همان ابتدا بازسازی ۲ سالن سایه و قشقایی را دوساله پیش‌بینی کرده بودید؟ شما در همان نشست رسانه‌ای که در مهرماه بود اعلام کردید که بازسازی تا پیش از برگزاری جشنواره تئاتر فجر انجام می‌شود.
- منظور این بود که اعتبارش را ۲ ساله پیش‌بینی کرده بودیم. یعنی کار باید در همان بازه زمانی و به سرعت انجام می‌شد و مطالبات پیمانکار می‌ماند و مشکلی نبود. الآن هم مشکل پیمانکار ما این است که قراردادمان پر شده است. البته نباید قراردادمان پر می‌شد که دلیل این امر هم این است که برخی برآوردهای تخصصی، قوی‌تر و فراتر از چیزی که ما پیش‌بینی کرده بودیم، شد که این امر با هماهنگی ریاست تئاتر شهر و مدیرکل هنرهای نمایشی انجام شد. به همین خاطر ما بیشتر از آن مبلغی که باید برای بخش‌های تخصصی هزینه می‌کردیم، هزینه کردیم. این روند باعث شد تا قرارداد ما زودتر پر شود. به عنوان مثال تعداد امکانات نور تخصصی بیشتر و بهتر شد.
* این مبالغ که از همان برآورد اولیه شما که ۱۲ میلیارد بوده، هزینه شده و مبلغ بیشتری نشده است.
- اینگونه نیست، در برآورد اولیه ما هزینه‌ها اینگونه نبوده است. به عنوان مثال ما ۲۰ پروژکتور در نظر گرفته بودیم ولی گروه تخصصی به ما گفت که ۴۰ پروژکتور نصب شود تا مدام ۲۰ پروژکتور را باز و بسته نکنند.
* شما فرمودید که کل هزینه تجهیزات تخصصی نور و صدای این سالن‌ها به اضافه نور سالن اصلی، ۴ میلیارد تومان شده است، یعنی ۸ میلیارد تومان هم از برآورد شما باقیمانده است که معلوم نیست برای کجا قرار است هزینه شود.
- من به شما گفتم که از ۴ میلیارد تومان پولی که از سال گذشته داشتیم، نور تخصصی و امکانات صوتی و صندلی سالن اصلی را هم تهیه می‌کنیم.
* پس با ۴ میلیارد تومان تجهیزات سالن اصلی هم تأمین شده است؟
- ما تجهیزات سالن اصلی را از پول سال گذشته تهیه می‌کنیم و با اعتبارات سال جاری هم باقی کار بازسازی سالن اصلی را انجام خواهیم داد.
* شما می‌گویید قرارداد پر شده است و ما بیشتر از برآوردی که کرده بودیم، هزینه کردیم. این در حالی است که شما بیشتر از ۱۲ میلیارد تومانی که برآورد شده بود، هزینه نکرده‌اید.
- شما چیزی را می‌گویید که خودتان می‌خواهید. به توضیحات من گوش کنید، قرار بود طی قراردادی که ما با شرکت «پیکرنهاد» داشتیم، بازسازی ۲ پلاتوی تمرین و ۲ سالن قشقایی و سایه را انجام دهیم.
* قرارداد با شرکت «پیکرنهاد» به چه مبلغی بود؟
- حدود ۵ میلیارد تومان بوده تا کار را انجام دهیم. در بخش همین بودجه در سالن سایه و قشقایی و پلاتوها در خرید تجهیزات نوری و صوتی، با توجه به اینکه می‌خواستیم نظر هنرمندان و پیشکسوتان تئاتر را لحاظ کرده باشیم و همچنین بر طبق نظر گروه تخصصی، تعداد تجهیزات نور و کیفیت آن‌ها بیشتر و بالاتر رفت.
* این کار که باعث بالاتر رفتن مبلغ هزینه شده از مبلغ قرارداد نشده است.
- چرا نشده، شده است. ما ۵ میلیارد قرارداد داریم و ۴ میلیارد پول داده‌ایم و مابقی را بدهکاریم و هنوز به پیمانکار پرداخت نکرده‌ایم. به همین دلیل قرارداد ما با پیمانکار پر شده است.
* از شما سؤال شد که بودجه کلی صرف شده در بازسازی تئاتر شهر تا این لحظه چه مبلغی بوده است؟ شما مبلغی را که بدهکار هستید هم اعلام کنید.
- ۴ میلیارد تومان پرداخت کرده‌ایم و یک میلیارد تومان هم بدهکاریم.
* چقدر برای تجهیزات هزینه شده است؟
- تجهیزات تخصصی حدود ۲ میلیارد تومان.
* ۳ میلیارد تومان باقیمانده برای چه کارهایی هزینه شده است؟
- برای کارهای دکوراتیو و ساختمانی، چیلر و تأسیسات برق و غیره.
* یعنی کل تجهیزات نور سالن‌های قشقایی، سایه، اصلی و پلاتوهای تمرین ۲ میلیارد تومان هزینه داشته‌اند و ...
- بهتر است اینگونه بگویم که کل تجهیزات تخصصی سالن سایه، قشقایی و پلاتوها خریداری شده و صندلی‌های تلسکوپی هم خریدشان در دست انجام است که پول خرید صندلی‌ها را هم کنار گذاشته‌ایم.
* هزینه تجهیزات تخصصی خریداری شده برای همین ۴ سالن چه مبلغی است؟
- ۲ میلیارد تومان، البته بدون نور عمومی.
* می‌فرمایید که ۲ میلیارد تومان بابت خرید تجهیزات تخصصی خارجی هزینه شده و ۳ میلیارد تومان برای کارهای دکوراتیو دو پلاتوی تمرین و سالن‌های سایه و قشقایی هزینه شده است؟
- و کارهایی که در لابی قشقایی انجام شده و همچنین تخریب و بازسازی رختکن‌ها، سرویس‌های بهداشتی و تجهیز اکسسوآر.
* آقای معمار، به نظر شما آیا تناسبی بین هزینه تجهیزات تخصصی خریداری شده از کشور فرانسه و هزینه کارهای دکوراتیو و غیره در فضاهای مدنظر وجود دارد؟
- بله، تجهیزات خارجی گران‌تر هستند.
* منظور همین است که با توجه به اینکه تجهیزات خارجی گران‌تر هستند، چگونه در مجموع ۲ میلیارد تومان خرید این تجهیزات هزینه داشته ولی کارهای دکوراتیو که هنوز در سالن قشقایی هم انجام نشده، ۳ میلیارد تومان هزینه داشته است؟
- به خاطر اینکه کار ساختمانی و مصالح هزینه‌بر است. ضمن اینکه ۲ چیلر هم برای کل مجموعه خریداری شده است.
* هزینه خرید چیلرها چقدر بوده است؟
- یک میلیارد تومان که از آن ۳ میلیارد تومان باید کسر شود.
* طبق گفته شما، در کل شما ۴ میلیارد تومان به پیمانکار پرداخت کرده‌اید و یک میلیارد تومان هم بدهکارید. ۷ میلیارد تومان باقیمانده قرار است چه زمانی به شما پرداخت شود؟
- حدود یک ماه و نیم پیش بودجه به ما تخصیص داده شد و به خزانه رفت ولی مطلقا تبدیل به پول نشد و به ما پرداخت نشد، یعنی متأسفانه خزانه پولی نداشت. مبلغی را برای خرید تجهیزات سالن اصلی داریم تا این کار را انجام دهیم. امید داریم با پولی که امسال به ما پرداخت می‌شود کل بازسازی سالن اصلی را هم انجام دهیم. نورهای تخصصی و امکانات صوتی در دست خرید است و پول این خرید را هم داریم.
* حدود یک ماه پیش اعلام شد که صندلی‌های تلسکوپی که می‌فرمایید خریدشان در دست انجام است و پولش قرار است پرداخت شود، خریدشان انجام شده و یک ماهه تحویل داده می‌شوند.
- بله، قراردادش بسته شده و پولش از ذی‌حسابی پرداخت نشده است. تأخیر اداری داشته ولی قراردادش بسته شده است.
* آقای معمار، وقتی پول پرداخت نشده، خریدی انجام نشده است.
- چرا خرید انجام شده است.
* وقتی پول را نپردازید که کمپانی خارجی به شما محصولی ارائه نمی‌دهد.
- قرارداد را بسته‌ایم و وقتی پول را پرداخت کنیم، ۴۵ روز بعد صندلی‌ها را تحویل می‌گیریم.
* هنوز که پرداختی انجام نشده است.
- همان موقعی که ما قرارداد خرید صندلی‌های تلسکوپی را بستیم، بلافاصله مکاتبات لازم را با ذی‌حسابی انجام دادیم. ذی‌حسابی با سازمان بازرسی هم به اشکال برخورده که برطرف می‌شود. بالاخره این روند در سیستم اداری طبیعی است.
* این روند هم همیشه برای بازسازی تئاتر شهر رخ می‌دهد؟
- چرا می‌گویید برای مجموعه تئاتر شهر؟ یعنی در هیچ پروژه دیگری چنین وضعیتی وجود ندارد؟
* ملاک ما تئاتر شهر است. بازسازی ۲ سالن سایه و قشقایی و ۲ پلاتوی تمرین قرار بود که از مهرماه تا پایان سال گذشته به پایان برسد ولی یک سال به طول انجامیده و تخمین و برآورد زمان پایان بازسازی و بودجه بر عهده دفتر طرح‌های عمرانی وزارت ارشاد است نه بر عهده خانواده تئاتر. شما باید پیش‌بینی‌های پر شدن قرارداد با پیمانکار و راهکارهای مطول نشدن بازسازی مجموعه را انجام می‌دادید.
- ما پیش‌بینی کرده بودیم. ما طبق سنوات گذشته با قراردادهایی که می‌بستیم، کار را انجام می‌دادیم و کسی هم با آن قراردادها کاری نداشت. کارمان را انجام می‌دادیم و به سرعت هم کارها انجام می‌شد. حالا تقریبا چند ماهی است که بازرسی کل کشور وارد قضیه شده و می‌گوید که ما نباید اینگونه قرارداد می‌بستیم.
* چرا؟
- می‌گویند کاری را که بزرگ بوده، خرد کرده‌ایم و قراردادهای خرد بسته‌ایم، یعنی قرارداد باید کلی بسته می‌شد ولی ما به عنوان مثال قرارداد برق، ساختمان و تأسیسات را جدا بسته‌ایم. من می‌گویم که می‌توانم برای هر کدام از این کارها با چند پیمانکار قرارداد ببندم ولی سازمان بازرسی چنین روندی را قبول ندارد.
* شما مگر تنها با شرکت «پیکرنهاد» قرارداد نبسته بودید؟ پیمانکار دیگری وجود دارد؟
- بله تنها با شرکت «پیکردنهاد» قرارداد بسته بودیم، ولی قراردادهای مجزا بسته بودیم زیرا هر قراردادی در بخش تشریفات سقفی دارد و ما مجبور بودیم چند قرارداد ببندیم که سازمان بازرسی می‌گوید نباید این کار را انجام می‌دادیم.
* هزینه صندلی‌هایی که قراردادشان بسته شده، چه مبلغی است؟
- صندلی‌ها به اضافه نور تخصصی سالن اصلی و صندلی‌های تلسکوپی سالن سایه و قشقایی، در مجموع ۲ میلیارد تومان هزینه دارد.
* نور تخصصی سالن اصلی هزینه‌ای برابر با سالن‌های سایه و قشقایی و پلاتوها دارد؟
- آنجا تجهیزات برای ۴ سالن خریداری شد که فکر کنم تجهیزات نور سالن چهارسو نیز، خریداری شده و به همین خاطر هزینه بالاتر است.
* بخشی از بودجه در نظر گرفته شده به هزینه صندلی‌ها اختصاص دارد و با کسر هزینه صندلی‌ها، مبلغ زیادی برای تجهیزات نور تخصصی سالن اصلی باقی نمی‌ماند.
- خرید صندلی‌ها هزینه زیادی ندارد.
* آقای معمار، با در نظر گرفتن تمام موارد و اتفاقات، فکر می‌کنید چه مدت برآورد کلی باقیمانده کار بازسازی و برگزاری مناقصه و شروع به کار پیمانکار جدید برای ادامه بازسازی، زمان می‌برد؟
- مشاور خیلی به نامی انتخاب کردیم که کار برآورد را انجام دهد اما اگر همین حالا مشاور برآورد را ارائه دهد و مناقصه ما هم آماده باشد، پولی که ما در اختیار داریم همان پولی است که برای خرید تجهیزات نوری سالن اصلی و صندلی‌ها در اختیار داریم. خزانه ریالی از پول ۵ تا ۶ میلیارد تومانی برآورد شده برای بازسازی تئاتر شهر در سال جاری را به ما پرداخت نکرده است، یعنی خزانه هم پولی نداشته که به ما پرداخت کند. به هر میزان که این پول به ما پرداخت شود، عمده‌اش را برای تئاتر شهر هزینه خواهیم کرد البته این پول کلی برای مکان‌های دیگر نظیر نیاوران، تئاتر شهر، سنگلج و موزه هنرهای معاصر نیز هست.
* پس باقیمانده ۱۲ میلیارد تومانی که برای بازسازی تئاتر شهر در نظر گرفته شده بود، چه می‌شود؟
- یک میلیارد به پیمانکار بدهکاریم و ۲ میلیارد تومان هم برای خرید فعلی در اختیار داریم.
* این مبالغ با در نظر گرفته شدن ۴ میلیارد تومان پرداختی، می‌شود ۷ میلیارد تومان. ۵ میلیارد تومان باقی چگونه پرداخت می‌شود؟
- در مجموعه ۱۰ میلیارد تومان بودجه برای تمامی فضاها در سال جاری در نظر گرفته شده است که از این ۱۰ میلیارد تومان، ۵ میلیارد تومان برای تئاتر شهر است. چون احتمال دارد صد در صد بودجه بازسازی تئاتر شهر به ما اختصاص داده نشود، از بودجه کلی در نظر گرفته شده برای فضاهای دیگر، در تئاتر شهر هزینه می‌کنیم.
* پس در نهایت اگر به شما بودجه‌ای پرداخت نشود، نمی‌توانید بازسازی را ادامه دهید.
- سعی می‌کنیم تحت هر شرایطی سالن قشقایی را با قرارداد کلی یا جزیی، یا بودجه از هر محل دیگری انجام دهیم. منتظریم سکوی متحرک سالن قشقایی که کارش گیر داشته، آماده شود تا کار سالن قشقایی را تمام می‌کنیم. فقط نیاز به ۶۰۰ تا ۷۰۰ میلیون تومان پول برای خرید نورهای عمومی داریم که خریداری شود تا کار قشقایی را به پایان برسانیم.
* به امید اینکه با ۵ تا ۶ میلیارد تومان باقیمانده بازسازی سالن قشقایی و امور باقیمانده بازسازی سالن سایه و پلاتوها انجام شود و با ۶۰۰ تا ۷۰۰ میلیون تومان، کار بازسازی بسته نشود.
- نه اینگونه نخواهد بود. هدف ما این بود که قراردادی کلی داشته باشیم و با توجه به قرارداد کلی، پیمانکار با مقداری پول کار را انجام داده و به پایان خواهد رساند.
نظر شما