امتیاز دستیار کارگردانی برای تایید صلاحیت فیلم‌اولی‌ها پایین است

رضا سخایی دستیار کارگردان و عضو کانون برنامه ریزان و دستیاران کارگردان در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به امتیاز پایین دستیار کارگردانی برای تایید صلاحیت کارگردان های فیلم اولی، گفت: در تعیین صلاحیت کارگردانان فیلم اول، ۵۰ امتیاز برای نمونه کار و ۱۵ امتیاز برای دستیاری کارگردانی در نظر گرفته شده است. مساله ما این نیست که چرا امتیاز نمونه کار در قالب فیلم کوتاه ۵۰ در نظر گرفته شده است، بلکه مساله ما این است که چرا برای دستیاری باید چنین امتیاز کمی در نظر گرفته شود. آیا لازمه کارگردانی، ساخت فیلم کوتاه است؟

وی با طرح این پرسش که آیا تنها دانستن اینکه چگونه باید دکوپاژ کرد یعنی فرد می تواند کارگردان شود؟ بیان کرد: من طی سال ها فعالیت خود در سینما با تعدادی از دوستان فیلم اولی کار کرده ام که فیلم کوتاه ساخته بودند اما سابقه دستیاری در سینما نداشتند که همین مساله سبب شد تا از ابتدای کار کل پروژه دچار مشکل شود و گاهی پیش آمده که پروژه مورد نظر به طور کامل متوقف شود، تنها به این دلیل که کارگردان تجربه اجرا و مدیریت در صحنه را نداشته است.

داشتن تجربه دستیاری به افراد شناخت واقعی از سینما می دهد

برنامه ریز فیلم سینمایی «اشباح» به کارگردانی داریوش مهرجویی ادامه داد: اصولا تمام کسانی که می خواهند فیلم اول بسازند و سابقه دستیاری ندارند ناخواسته دچار وهمی می شوند که این وهم بسیار خطرناک است و علت اصلی چنین وهمی نداشتن تجربه دستیاری و حضور در سینما است و این بی تجربگی به پروژه سینمایی و در نهایت به کل سینمای ایران صدمه می زند.

سخایی گفت: اگر یک دستیار بخواهد فیلم بسازد می تواند خود را با شرایط پروژه و شرایط فیلم وفق دهد چرا که تجربه کار در سینما را دارد و بر چیزهایی که نمی توان تغییر داد پافشاری نمی کند. در سینمای ایران به دلیل مشکل اقتصادی باید خود را با مشکلات و شرایط وقف دهیم و باید چنین آمادگی و روحیه ای برای این کار وجود داشته باشد.

وی تاکید کرد: سوال من این است که آیا دستیاری که سال ها دستیاری کرده دکوپاژ بلد نیست و کسی که تنها یک فیلم کوتاه ساخته است دکوپاژ بلد است؟ این درحالی است که افرادی که می خواهند به واسطه فیلم کوتاه پروانه ساخت دریافت کنند معمولا از عوامل درجه یک استفاده می کنند و بسیاری از این فیلم ها توسط عوامل فیلم جمع شده نه توسط شخص.

دستیار علیرضا داودنژاد در «مرهم» توضیح داد: من مخالف اهمیت فیلم کوتاه نیستم و معتقدم فیلم کوتاه از ارزش بسیار بالایی برخوردار است و نباید فراموش کرد که همه اهالی سینما روحیه اهمیت به فیلم کوتاه و کمک به ساخت فیلم کوتاه را دارند، به عنوان مثال خود من سال ها انرژی خود را برای کمک به ساخت فیلم های کوتاه دانشجویی گذاشته ام و در طول سال با یک یا دو فیلم کوتاه را به صورت رایگان همکاری می کنم. در این تجربه ها مشاهده کرده ام، که در ساخت این فیلم های کوتاه ۷۰ درصد انرژی و روحیه گروهی است که منجر به تولید فیلم می شود. پس سازنده چندان تاثیری در تولید فیلم ندارد و نمی توان آن فیلم را ملاک کار قرار داد.

وی ادامه داد: در چنین شرایطی فیلم کوتاه برای داوری به شورای پروانه ساخت می رود و دوستان فکر می کنند فیلم را همان فرد ساخته است و بعد هنگام ساخت فیلم بلند متوجه می شویم که فرد کارهای ابتدایی در سینما هم بلد نیست، البته امیدوارم صحبت های من به دوستان فعال در حوزه فیلم کوتاه بر نخورد، چرا که ما فیلمسازان خوبی در این عرصه داریم که از طریق ساخت فیلم های کوتاه خود به شهرت قابل توجهی رسیده اند، این افراد سال ها است در حوزه فیلم کوتاه فعالیت می کنند و باید هم وارد تولید فیلم اول شود. من درباره افرادی صحبت می کنم که در عرصه فیلم کوتاه هم حرفه ای نیستند.

سخایی گفت: چرا برای دستیاری باید تنها ۱۵ امتیاز در نظر گرفته شود، این درحالی است که دستیار کارگردان تجربه های قابل توجهی در طول سال ها فعالیت خود بدست آورده است. مساله این است که تایید صلاحیت کارگردان برای ورود به سینما باید توسط کانون کارگردانان صورت گیرد نه شورای صدور پروانه ساخت؛ کاری که ۱۰ سال پیش توسط کانون کارگردانان انجام می شد. کانون کارگردانان باید شورایی را متشکل از کارگردانان قوی تشکیل دهد تا آثار و تجربه افرادی که می خواهند وارد سینمای بلند شوند مورد بررسی قرار دهد. در چنین شرایطی است که کانون کارگردانان می توانند تشخیص دهند یک دستیار کارگردان اصلا نیازی به ساخت فیلم کوتاه ندارد و مستقیم می تواند وارد سینما شود.

وی بیان کرد: مگر یک فرد که سال ها به عنوان دستیار فیلمبردار در سینما فعالیت می کند برای اینکه بتواند به عنوان فیلمبردار کار کند باید یک فیلم را جداگانه فیلمبرداری کند و بعد به عنوان فیلمبردار کار کند؟ خیر! چرا که کانون فیلمبرداران خود می تواند تصمیم بگیرد که یک دستیار فیلمبردار می تواند به عنوان فیلمبردار کار کند یا خیر.

دستیار محسن محسنی نسب در فیلم «کریستال» توضیح داد: باید تاکید کنم که در نظر گرفتن امتیاز پایین برای دستیاران کارگردان، جز لطمه زدن به سینما چیزی را به همراه نخواهد داشت. البته نباید فراموش کرد که منظور ما از دستیار کارگردان، کسانی است که توسط کانون دستیاران تایید می شود.

وی بیان کرد: متاسفانه در حال حاضر ما تعدادی تهیه کننده، کارگردان و بازیگر داریم که بی قاعده به سینما وارد شده اند. در واقع بسیاری از افراد وارد سینما می شوند که پول و سرمایه دارند و با استفاده از عوامل درجه یک به سرعت فیلم می سازند.

سخایی در پایان تاکید کرد: در سینمای ایران کارگردانان جوانی مانند بهروز شعیبی، مصطفی احمدی و رضا درمیشیان داریم که سال ها در حوزه سینما به عنوان دستیار کارگردان فعالیت می کردند و امروز آثار قابل توجهی را در سینمای ایران تولید می کنند، چرا هنگام در نظر گرفتن امتیازها به موفقیت فیلمسازانی از این دست نباید توجه کرد.