به گزارش خبرنگار مهر، آیین رونمایی از طرح حمایت از ترجمه کتاب‌های فارسی به زبان‌های دیگر (TOP) صبح امروز در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی برگزار شد.
در این مراسم، حسام‌الدین آشنا مشاور فرهنگی رئیس جمهور با اشاره به اینکه در تحلیل سیاست فرهنگی هر کشور باید سیاست‌های معطوف به موضوع هویت فرهنگی، حیات فرهنگی و امنیت فرهنگی را متمایز از هم مورد توجه قرار داد، گفت: در حوزه امنیت فرهنگی دو موضوع ثبات و تغییر به صورت جداگانه مورد توجه قرار می‌گیرد، در این میان تغییر ناشی از تعامل و نوآوری در تماس میان فرهنگ‌هاست. یک فرهنگ در حیات خود تغییر نمی‌کند، مگر اینکه با مشکلاتی مواجه شود که نیاز به پاسخ دارند. اگر توانست برایش پاسخی پیدا کند، شکوفا می‌شود و گرنه امنیت آن فرهنگ به خطر می‌افتد.
آشنا، ترجمه را از مظاهر تماس میان فرهنگ‌ها دانست و گفت: نگرانی از نفوذ فرهنگی بخشی از سیاستی است که ما در حوزه امنیت فرهنگی مورد توجه قرار می‌دهیم و ترجمه نیز در این نفوذ موثر است، هر چند که متاسفانه در کشور ما این روزها انبارهای رایزنی‌های فرهنگی ما آکنده از کتاب‌های ترجمه شده‌ای هستند که بیشتر برایمان صورت حساب تولید کرده تا فرهنگی پایدار.
مشاور فرهنگی رئیس جمهور در ادامه با اشاره به موسسه انتشارات فرانکلین گفت: این انتشارات در سالهای قبل از انقلاب با حمایت وزارت امور خارجه آمریکا در ایران و دیگر کشورها تاسیس شد تا کار ترجمه متون آمریکایی را انجام دهد و امروزه مشخص شده که نقش مهمی در تربیت روشنفکران، مترجمان و... داشته است، اما آنچه که درباره این موسسه در ایران گفته نشده این است که توانست از کنار ترجمه این آثار به عنوان مهمترین ناشر کتاب‌های درسی در ایران مطرح شود و این همان قدرت نفوذ فرهنگی آنهاست.
وی افزود: ما در ایران موسسه انتشارات الهدی را بر مبنای تجربه فرانکلین تاسیس کردیم، اما اگر نگاهی انتقادی به این موسسه و فعالیتش از ابتدا تا امروز داشته باشیم، متوجه خواهیم شد که اگر بدون توجه به تحولات مسیری را ادامه دهیم، جواب نخواهیم گرفت؛ این اتفاقی است که در بنیاد اندیشه نیز رخ داد و کارآمدی آن از بین رفت.
آشنا گفت: در یک دوره تاریخی طولانی در ایران ترجمه بدون حمایت بود و ساماندهی نمی‌‌خواست، البته ما در موضوع حضور دولت و دستور دادنش برای امر ترجمه، سابقه درخشانی هم داریم. به جرات می‌گویم که هیچ جریان ترجمه موثری در تاریخ بدون حمایت دولت‌های مبدا و مقصد به نتیجه نرسیده است که در این زمینه تجربه موفق حضور ما در لبنان و نیز تجربه حضور ما در ترکیه که در مقطعی دچار انقطاع شده است، قابل توجه است.
مشاور فرهنگی رئیس جمهور در ادامه با اشاره به اینکه بدون آموزش فراگیر و تخصصی زبان‌های خارجی نمی‌توان انتظار تقویت ترجمه در کشور را داشت، گفت: گسترش نفوذ آموزش زبان در ایران تنها منجر به گسترش نفوذ بیگانه در کشور ما شده است. ما توقع داریم تنها با این روش امر ترجمه معکوس شکوفا شود. به باور من اگر جریان عمومی آموزش زبان خارجی در کشور وجود نداشته باشد، نمی‌توان توقع داشت که از بستر آموزش فعلی، مترجم برجسته تربیت شود.
وی در پایان گفت: حمایت دولتی از ترجمه آثار اگر معطوف به حمایت از ناشر خارجی شود، یک اتفاق خاص را رقم می‌زند. اگر ناشر داخلی را از این چرخه حمایتی حذف کنیم، تنها ضعف‌های بروکراتیک داخل را به خارج منتقل کرده‌ایم. من از مسئولان امر تقاضا دارم که در این پروسه از ناشر داخلی هم حمایت کنند. به عنوان مثال عنوان شود که اگر ناشر داخلی بتواند بدون حمایت دولت آثارش را ترجمه کرده و در پروسه انتشار خارج از کشور قرار دهد، از او حمایت شکل خواهد گرفت و این یعنی شکل‌گیری چرخه بین‌المللی نشر و ترجمه در سیستم غیردولتی.
نظر شما