دين آزاديهاي انساني را گسترش مي دهد/ مصلحت فرد و جامعه حدود آزادي را تعيين مي كنند

دكتر علي مطهري مدير انتشارات صدرا و فرزند شهيد استاد مرتضي مطهري در گفتگو با خبرنگار مهر در مورد اينكه دين تا چه اندازه با عقل و آزادي اراده و اختيار انسان هماهنگ است، گفت:  اسلام كاملا با عقل هماهنگ است زيرا يكي از منابع چهارگانه دين اسلام عقل است و اسلام اصول عقايد را از يك مسلمان مكلف جز از طريق برهان و استدلال نمي پذيرد و در باب احكام نيز مي گويد هر آنچه كه عقل به آن حكم مي كند دين نيز به آن حكم مي كند و برعكس.

وي افزود: از نظر اسلام، انسان تنها موجود مختار و داراي اداره است و خداوند قلم ترسيم سرنوشت انسان را به دست وي داده است. موجودات ديگر آن چيزي هستند كه به دنيا مي آيند و تغيير ماهيت براي آنها ممكن نيست، اما انسان آن چيزي است كه بخواهد. البته اراده و اختيار انسان را برخي امور مانند وراثت و محيط اجتماعي محدود مي كند.

مطهري با اشاره به اينكه دين آزاديهاي حيواني انسان را محدود مي كند، گفت: در مقابل دين آزاديهاي انساني را گسترش مي دهد، انسان موجودي است مركب هم جنبه حيواني و خاكي دارد و هم جنبه انساني و ملكوتي، دين آمده است كه جنبه حيواني انسان را تحت تسلط جنبه انساني او قرار داده و انسان را بر خود مسلط كند.

وي با تأكيد بر اينكه اگر آزادي معنوي وجود نداشته باشد آزادي اجتماعي نيز دركار نخواهد بود، يادآور شد: به تعبير شهيد آيت الله مطهري آزادي اجتماعي بدون آزادي معنوي ممكن و ميسر نيست، زيرا آنچه كه آزادي اجتماعي انسانها را محدود مي كند خودخواهي ها و زياده طلبي هاي انسانهاي ديگر است.

مطهري افزود: اگر دين برخي آزاديها را محدود مي كند آنها آزاديهاي حيواني هستند كه در واقع آزادي نيستند. آزادي واقعي آزادي قوا و استعدادهاي انساني است كه ما از آن به آزادي انساني تعبير مي كنيم.

وي با اشاره به اينكه برخلاف نظر برخي غربيها آزادي افراد را فقط آزادي ديگران محدود نمي كند، گفت: مصالح فرد و مصالح جامعه نيز از مواردي است كه آزادي افراد را محدود مي كند.