اردشير محصص كاريكاتور نخبه‌گرا را در ايران بنيان نهاد

به گزارش خبرگزاري "مهر"، نمايشگاه 15 اثر كاريكاتور اردشير محصص عصر روز گذشته و زودتر از ساعت مقرر در گالري هما افتتاح شد. حضور مخاطبان و هنردوستان حاضر در گالري نشانگر آن بود كه هنرهاي تجسمي هنوز ارج و قرب گذشته را دارند. در مراسم ساده افتتاحيه نمايشگاه اردشير محصص هنرمنداني چون محمدعلي بني اسدي تصويرگر و نقاش، كريم نصر هنرمند نقاش، باستان نويسنده و پژوهشگر كتاب و جمعي ديگر از هنرمندان عرصه هنرهاي تجسمي حضور داشتند،  هنرمنداني كه از نزديك با محصص آشنا بودند و مشخه هاي بارز هنر وي را مي شناختند.

محمدعلي بني اسدي را در گالري مي بينم و به طرفش مي روم. درباره محصص مي گويد: "من سال هاست اردشير محصص را مي شناسم. شايد به اين دليل كه فعاليت كاريكاتور نيز كرده ام. با دقت در آثار وي مي توان دريافت كه دستمايه سوژه هاي وي همواره آدم ها و شخصيت هاي اجتماعي بوده اند. محصص كار خود را با كتاب هفته آغاز كرد و به تدريج با مجلاتي چون كيهان به فعاليت خود ادامه داد. من تصور مي كنم مهم ترين عامل ماندگاري اين هنرمند در اذهان عمومي به خصوص بعد از اين سال ها اين است كه محصص هميشه خلاف مسير تعريف شده كاريكاتور حركت مي كرد. او جنس كاريكاتور را مي شناخت و در بطن اين جنس به فعاليت كاريكاتور مي پرداخت."

بني اسدي با اشاره به اينكه جنس كاريكاتور محصص نخبه گراست مي افزايد: "سال ها پيش در دهه هاي چهل و پنجاه افرادي چون پرويز شاپور، عمران صلاحي و بعدها خود من گرد هم آمديم و موج نويي را در حيطه كاريكاتور به وجود آورديم. زماني كه اردشير محصص با هوشمندي مجموعه هاي مكتوب خود را منتشر كرد، تمام روشنفكران وقت به آثار وي واكنش نشان دادند. آنها دريافته بودند كه هنرمندي در حيطه هنر پديد آمده كه در نوع خود بي نظير عمل مي كند. در طي سال هاي بعد با شناخته شدن چهره اردشير محصص گرايش مخاطبان به وي و آثارش بيشتر شد. به طوري كه اغلب روشنفكران و افرادي كه در آن زمان دستي بر قلم و هنر داشتند در رديف طرفداران اين هنرمند قرار گرفتند. محصص روابط عمومي خوبي داشت و به واسطه اين رابطه توانست با هنرمندان اروپايي در ساير كشورها ارتباط بگيرد. من تصور مي كنم مجموعه آثار اخير وي جنسي كلاژگونه دارد. همچنين رگه هايي از كار و تلفيق با فوتوشاپ در آثار وي مشهود است."

اين هنرمند در پاسخ به اين پرسش كه فكر مي كنيد اگر اردشير محصص به ايران بازمي گشت و سير كاريكاتور را مشاهده مي كرد، از اين خط سير راضي بود يا نه مي گويد: "محصص سال هاست از وطن دور مانده و به واسطه كسالت و كهولت سن قادر به بازگشت نيست. اما خواهرش ايراندخت محصص سال هاست او را در جريان جديد ترين اتفاقات حوزه كاريكاتور قرار مي دهد. خواهر اردشير هم معقتد است وي ديدن آثار كاريكاتور هنرمندان ايراني را دوست دارد و از اين روند راضي است."

وي در ادامه مي گويد: "عمده فعاليت محصص بر طراحي متمركز شده. او به روايت هاي ساده و كلي در آثارش مي پردازد. بين سال هاي 54 و 55 بود كه بحثي در هنرهاي تجسمي به وجود آمد كه به گونه اي از آثاري مشابه آثار محصص طنز ترسيمي اطلاق شود نه كاريكاتور. بنابراين وقتي نام طنز ترسيمي بر آثاري از اين دست به خصوص آثار محصص مي نهيم، ديگر نمي توان آن را در جرگه كاريكاتور قرار داد. بلكه طنز ترسيمي در رديف هنرهاي زيبا جا مي گيرد."

در كنار آثار اردشير محصص تعدادي از تاليفات اين هنرمند نيز در ويترين كوچكي در كنار گالري به چشم مي خورد. اردشير و هواي طوفاني، تبريكات، وقايع اتفاقيه شامل طراحي هاي محصص با پيشگفتاري از احمد شاملو، شناسنامه، طرح هاي آزاد، ديباچه، طراحان طنزانديش ايران، اردشير و اثر شناختنامه اردشير محصص اثر اسماعيل خوئي از جمله اين آثار هستند. كنار ويترين روي كاغذي نوشته شده: كتاب ها براي فروش نيست."

نمايشگاه آثار اردشير محصص جزو معدود نمايشگاههايي بود كه در ساعات اوليه افتتاح خود با انبوه مخاطبان و هنرمندان و هنردوستان مواجه شد. پانزده اثر از محصص در اين نمايشگاه وجود داشت كه سيزده اثر همان لحظه به مخاطبان علاقمند فروخته شد. از اين ميان تنها دو اثر باقي ماند كه از مجموعه شخصي دو مخاطب به نمايشگاه عرضه شده بود.

اردشير محصص برادر ايراندخت كاريكاتوريست و پسر عموي بهمن نقاش پيشكسوت سال هاست در نيوريوك زندگي مي كند و به دليل كهولت سن و بيماري پاركينسون قادربه بازگشت به ايران نيست. در دو دهه چهل و پنجاه اين سه هنرمند توانستد با فعاليت هاي درخشان خود در عرصه هنرهاي تجسمي ايران خوش بدرخشند.

نمايشگاه آتار اردشير محصص كه عصر روز گذشته جمعه 19 خرداد در گالري هما افتتاح شد، به مدت ده روز ادامه خواهد داشت.