نشریه ترنم حکمت منتشر شد

به گزارش خبرگزاری مهر، نشریه ترنم حکمت که مجموعه‌ای از دستاوردهای سال ۱۳۹۳ مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران می‌باشد، منتشر شد.

سالنامه ترنم حکمت گزارش تفصیلی عملکرد مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران در یک سال است. این شماره شامل فعالیت‌های علمی مؤسسه در سال ۱۳۹۴ است. آنچه در این شماره می‌خوانید بیش از هفتاد سخنرانی است که در این مدت در قالب همایش‌ها و کارگاه‌های تخصصی از سوی همکاران هیأت علمی مؤسسه و یا استادان خارج از مؤسسه ارائه گردیده و به صورت نوشتاری فراهم شده است. 

آنچه در زیر می‌خوانید یادداشت شهین اعوانی سردبیر نشریه می‌باشد.

بحمدالله؛ آنچه پیش رو دارید پنجمین شماره سالنامه «ترنم حکمت» است که گزارش تفصیلی منتخباتی از فعالیت‌های مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران در سال ۱۳۹۴ هجری است. هدف از انتشار با تیراژ محدود سالنامه مستند کردن این فعالیت‌ها برای فلسفه‌پژوهان و دانشجویان تحصیلات تکمیلی است که می‌خواهند بعدها از میان موضوعاتی که در مؤسسه، در قالب سخنرانی‌ها، همایش‌ها، همکاری‌های بین‌المللی و نیز انتشارات و... صورت گرفته، برای تحقیق، مقاله، یا رساله خود موضوعاتی بیابند و یا به شنیده‌های خود در جلسات علمی- پژوهشی مؤسسه ارجاع بدهند.

در برگزاری همایش‌های ملی، دو همایش به صورت سالانه جزو فعالیت‌های تخصصی و دائمی مؤسسه محسوب می‌شود:

اول؛ همایش روز جهانی فلسفه که مطابق عرف بین‌الملل، معادل تاریخ ما در آخرین هفته ماه آذر برگزار می‌شود و هر سال به یک موضوع خاص اختصاص می‌یابد که در سال ۱۳۹۴ با عنوان «حکمت و معنویت» برگزار شد. و دوم؛  برگزاری همایش ملی بزرگداشت خواجه نصیرالدین طوسی (زادة ۵ اسفند ۵۷۹ در توس) معروف به «استاد البشر»، حکیم، فیلسوف، فقیه، متکلم، ریاضی‌دان و منجم و محی علوم اسلامی- ایرانی در دوران مغول). این همایش فلسفی، علمی و اخلاقی در سطح ملی، هر سال با یک عنوان تخصصی روز پنجم اسفند برگزار  می‌شود. پنجمین همایش خواجه‌نصیر در سال ۱۳۹۴ برگزار شد و به عون و قوه الهی در سال‌های بعد نیز ادامه خواهد یافت.

از دیگر فعالیت‌های مستمر و سالانه مؤسسه، برگزاری سخنرانی‌های اعضای هیأت علمی هر دو هفته یک بار است. معمولاً موضوع این نشست‌های درون مؤسسه‌ای حول محور عنوان طرح‌های پژوهشی موظف هر یک از اعضاست. در عین حال چنانچه در خصوص همان موضوع یا بخشی از آن، یک دانشجوی دکتری مشغول نوشتن رساله باشد یا محققی در همان زمینه کار تحقیقی انجام دهد، از ایشان نیز جهت شرکت در جلسه دعوت می‌شود.

از جمله کارهای مداوم و مستمر مؤسسه، برگزاری کلاس‌های آزاد در سطح کارشناسی ارشد است که در کشور نظیر آن در جایی دیده نمی‌شود. پاره‌ای از این کلاس‌ها (بخشی که روزهای سه شنبه برگزار می‌شود) همکاری انجمن حکمت و فلسفه ایران را نیز به همراه دارد و برای شرکت در آن وجهی دریافت نمی‌شود ولی در هر سال، دو ترم و هر ترم مراحل ثبت‌نام دارد.

ما معتقدیم تحصیلات تکمیلی در واقع همین کلاس‌هاست که مکمل کلاس‌های دانشگاهی در رشته فلسفه اسلامی، فلسفه و سایر رشته‌های مربوط به فلسفه نظیر کلام و فلسفه اخلاق و... محسوب می‌شود. در طول سال تحصیلی ۱۳۹۴ مؤسسه بیش از ۱۷ عنوان کلاس آزاد داشت. برنامه ‌کلاس‌های آزاد در انتهای ترنم حکمت آمده است.

هر عضو هیأت علمی اجرای یک طرح پژوهشی را در قالب کار موظف در دستور کار خود دارد. در صورت انجام کار موظف، می‌تواند در قالب طرح غیرموظف نیز با مؤسسه طبق ضوابط با مؤسسه قرارداد منعقد نماید. همة طرح‌نامه‌های طرح‌ها خواه موظف و یا غیرموظف قبل از اجرا می‌باید در دو مرحله طرح‌نامه اجمالی و تفصیلی در شورای پژوهشی، تصویب شود.

در طول سال هر یک از اعضای هیأت علمی میزبان دانشجویان دکتری فلسفه‌اند که برای موضوع رساله خود نیازمند معرفی منابع طبقه‌بندی شده هستند، یا بدون اینکه استاد راهنما یا استاد مشاور رساله باشند، بهترین راهنمایی‌ها را به دانشجو ارائه می‌دهند و بدین ترتیب در ارتقاء سطح کیفی دانشجویان رشتة فلسفه در دانشگاه‌های کشور تأثیرگذارند.

از ویژگی‌های این شماره از ترنم حکمت، فعالیت‌های بخش بین‌الملل است که نسبت به سال‌های پیش گسترده‌تر بوده است. در پنجم مهرماه ۹۴ با همکاری مؤسسه فرهنگی یونس امره ترکیه «همایش فلسفه معاصر در ایران و ترکیه» برگزار شد که استقبال فلسفه‌پژوهان و دانشجویان دکتری از آن چشمگیر بود و ان‌شاءالله  مقالات ارائه شده در این همایش در سال ۹۵ به دو زبان فارسی و ترکی انتشار خواهد یافت. حضور ریچارد استون دبیر بخش بین‌الملل مجله ساینس در مؤسسه و برگزاری کارگاه سه روزه‌ ژورنالیسم علمی برای حدود پنجاه دانشجوی منتخب، از دیگر فعالیت‌های بین‌المللی مؤسسه است. 

در ترنم حکمت دیدارهایی که متفکران و صاحب‌نظران از مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران داشته‌اند و نیز دیدارهایی که اعضای هیأت علمی مؤسسه از مراکز علمی دنیا و گفتگوهایی که با صاحب‌نظران جهان داشته‌اند،‌ به اجمال گزارش شده است.

بخش دانشجویان دکتری نیز یکی از بخش‌های فعال مؤسسه است. این مؤسسه طبق روال همیشگی نگاهش به دانشجو اصلاً کمّی نیست و همه همّ خود را صرف ارتقاء کیفی دانشجویان خود می‌کند.  در حال حاضر تعداد دانشجویان مؤسسه بدین شرح است: فلسفه و کلام اسلامی (۵ دانشجو)، فلسفه غرب (۵ دانشجو)، فلسفه علم (۵ دانشجو)، کلام (۱ دانشجو)، حکمت متعالیه (۲ دانشجو).

بر خود وظیفه می‌دانم که از جناب دکتر خسروپناه که امکان جمع‌آوری و چاپ فعالیت‌های مؤسسه را به صورت سالانه در یک مجلد به ما داده‌اند، سپاسگزاری کنم. بدیهی است برای تحقق صورت نهایی این مجموعه  که به صورت مجلد  پیش رو دارید، گروهی دست به دست هم داده و تلاش مستمر داشته‌اند. در رأس همه سرکار خانم کاظم‌پور هستند که در کنار سایر کارها، از جمله دفتر نشریه جاویدان‌خرد (نشریه تخصصی حکمت، که یازده سال از فعالیت خود را پشت سر گذاشته است) آن را در برنامة کار خود گذاشتند. از همه کسانی که در به ثمر نشستن این شماره نقش داشته‌اند، ‌صمیمانه تشکر می‌کنم و برای همه آرزوی توفیق افزون دارم. والحمدلله اولاً و آخراً.