به گزارش خبرنگار مهر، صبح امروز یکشنبه ۲۷ تیرماه مراسم تشییع پیکر زنده یاد جمشید ارجمند با حضور اهالی سینما و منتقدان در محل ساختمان شماره ۲ خانه سینما برگزار شد.
در ابتدای این مراسم، جواد طوسی رییس انجمن منتقدان و نویسندگان سینمای ایران گفت: زنده یاد جمشید ارجمند در عین ساحت چند وجهی خود، فردی متواضع و فروتن بود. فصل مشترک میان جمشید ارجمند و عزیز تازه از دست رفته زنده یاد عباس کیارستمی هویت مندی و اینجایی بودن آنها بود. کیارستمی علی رغم اعتبار جهانی که داشت در هر مناسبتی اینجایی فکر می کرد. ارجمند نیز یکی از اولین افراد نسل جدی منتقد سینما در دهه ۴۰ بود. او علی رغم توانایی های علمی که داشت، می توانست از کشور خارج شود اما برخلاف هم نسلان خود در این سرزمین باقی ماند و در ایران زندگی کرد.
وی ادامه داد: آشنایی دیرهنگام من با او در این ۲۵ سال گذشته به من نشان داد که این هنرمند فردی بسیار فروتن بود. او در خانه کوچک خود در دارآباد زندگی می کرد و درب خانه او به روی همه باز بود. اما نکته سوال برانگیز که این روزها وجود دارد این است که چرا ما نسبت به افرادی مانند کیارستمی و ارجمند خواسته یا ناخواسته جفا کردیم. در مورد زنده یاد جمشید ارجمند که این جفا به صنف من هم مربوط می شود. در واقع تنهایی دوران کهنسالی او می توانست رخ ندهد. آیا سیاستگذاران جامعه فرهنگی ما نمی توانستند به بهانه های مختلف جمشید ارجمند را در یک حوزه فرهنگی جذب کنند؟ به عنوان مثال بنیاد سینمایی فارابی که فصل نامه های مختلفی را منتشر می کند، می توانست برای بیرون آمدن از خلوت و تنهایی این منتقد، او را در یکی از این فصل نامه ها به همکاری بطلبد. شاید بخشی از انزوای ناخواسته جمشید ارجمند به کم‌کاری ما مربوط می شود.
در ادامه این مراسم، رضا میرکریمی مدیرعامل سینمای ایران گفت: طی دو هفته گذشته عزادار همکاران خود در حوزه سینما بودیم و از طرف ما این کمترین کاری است که برای آنها چنین مراسم هایی را برگزار کنیم و از این طریق با آنها وداع کنیم. البته جای بسیاری از دوستان مانند عباس کیارستمی هیچگاه پر نمی شود. در مورد جمشید ارجمند نیز باید بگویم که او یک ادیب واقعی بود. یعنی ویژگی ها و مهارت های فراوانی داشت که از آن جمله می توان به ترجمه، ویراستاری، نقد و شعر نویسی اشاره کرد. او فضل و هنر را با هم داشت و به درستی می توان از صفت ادیب برای او استفاده کرد. علاوه بر آن، ارجمند جلوه خوبی از ادب داشت و از فرزانگان با ادب کشور به شمار می رفت.
وی در بخش دیگری از صحبت های خود تصریح کرد: با ادب بودن در مدار اعتدال قدم زدن و با عقل و احترام نسبت به دیگران گفتگو کردن از اهمیت بسیاری برخوردار است. این روزها ما به دنبال پرونده پزشکی عباس کیارستمی هستیم. به همه اهالی سینما می خواهم بگویم که موضع ما نسبت به این موضوع اورژانسی نیست و با تدبیر و درایت می تواند این پرونده پیگیری شود و نیازی به حاشیه سازی و ایجاد فضایی که در آن جامعه سینمایی و جامعه پزشکی مقابل هم قرار بگیرند، وجود ندارد. از همه سینماگران می خواهم که هر حرکت فردی و جمعی در این رابطه با خانه سینما چک شود تا ما از مسیر بزرگان سینما به بهانه نام آنها خارج نشویم.
علی عباسی تهیه کننده سینما در ادامه این مراسم گفت: در دوران جوانی در سن ۱۷ سالگی تلاش داشتم اولین برنامه تلویزیونی درباره سینما را با نام «شما و سینما» اجرا کنم. به همین بهانه به جمشید ارجمند رجوع کردم تا او در این برنامه سنگین سینمایی که در سطح بین المللی بود، من را همراهی کند. هفته ای دو بار به منزل زنده یاد ارجمند در بالای خانقاه می رفتم و مطالب برنامه را می گرفتم و به تلویزیون می رفتم. نقش این دوست ۵۶ ساله من در زندگی ام بسیار بزرگ بود.
در ادامه جهانبخش نورایی نیز صحبت هایی درباره این نویسنده و منتقد بیان کرد.
کامران ملکی نیز توضیح داد: هر سال انجمن منتقدان و نویسندگان سینمای ایران یک مراسم برگزار می کند که در این مراسم سینماگران بسیاری حضور دارند. سال ۸۶ اولین جشن انجمن برگزار شد و اولین تقدیر و تجلیل انجمن از جمشید ارجمند بود. به خاطر دارم که لوح تقدیر او توسط رخشان بنی اعتماد و مسعود کیمیایی اهدا شد.
فریدون جیرانی کارگردان و منتقد سینمایی نیز در ادامه این مراسم با اشاره به اینکه برای صحبت از ارجمند باید از یک تاریخ صحبت کرد، توضیح داد: تاریخی که متاسفانه از کودتای ۲۸ مرداد آغاز می شود. نسلی که با آرزوی پیروزی نهضت زندگی می کردند و بعد از شکست آن، دور یک دکه روزنامه فروشی جمع شدند و به یک مجله سینمایی که بعدها به ستاره سینما معروف شده بود، رفتند تا این شکست را فراموش کنند. بسیاری از این افراد در حال حاضر نیستند و جمشید ارجمند نیز از جمله این افراد است. هرچند این منتقد در حوزه سینما فعالیت می کرد، اما علاقه خود به سیاست را فراموش نکرد و یک فعال سیاسی بود که به زندان هم افتاد. در سال های ۴۰ و اوج نمایش فیلم های خارجی و راه افتادن نقد فیلم، نوشته های ارجمند بسیار متفاوت بود. او با نگاه اجتماعی به سینما، نقد می نوشت.
وی تاکید کرد: در دهه ۵۰ و با شروع نقدهای سیاسی، ارجمند را از روی نقدهای متفاوتش شناختیم. او منتقدی بود که یک دوره روی ما تاثیر گذاشت اما از سال ۵۷ به بعد خاطره ای از او ندارم مگر یک دوره داوری در سال ۸۰. آنچه خاطرات من را از این منتقد بزرگ می سازد، این است که او در دوره ای که نمی شد حرف اجتماعی و سیاسی زد، نقدهای اجتماعی و سیاسی می نوشت و چیزهای زیادی به نسل ما آموخت.
فرزاد رسول اف نیز در بخشی از این مراسم به فعالیت های علمی این منتقد بزرگ سینما از جمله فعالیت در حوزه اقتصاد کشاورزی در ایران و اولین سردبیری نشریات اقتصادی کشاورزی در کشور اشاره کرد.
فخری زاده از ناشران کشور نیز در بخشی از صحبت های خود بیان کرد: زنده یاد جمشید ارجمند تاثیر بزرگی در کارها و کتاب های من داشته است و همیشه توصیه ها و راهنمایی های خوبی به من می کرد. ۳۰ سال از آشنایی من با این منتقد و نویسنده می گذرد و طی این سال ها متوجه شده ام که او از بسیاری از افراد جفا دید. خیلی ها باید این سال ها به ملاقات او می رفتند و کسانی نیز که باید الان اینجا باشند، نیستند. کسانی که جمشید ارجمند برای آنها و به اسم آنها کتاب نوشته بود. او یک دانشمند بود.
لیلی گلستانی نیز در ادامه این مراسم گفت: آشنایی من با زنده یاد ارجمند از سال های ۴۷ و ۴۸ و همکاری من در مجله تماشا آغاز می شود. برای گفتن از او باید از صفاتی چون مهربانی، شرافت، نجابت، ملایمت، با شعوری، هوش و بافرهنگی استفاده کرد. فکر نمی کنم هیچ کس بتواند جای جمشید ارجمند را در حوزه نقد بگیرد. چرا که او هنگام نوشتن نقد هیچ یک از مناسبات را لحاظ نمی کرد. وی بسیار درست و شریف بود و من یکی از بهترین دوستان زندگی خود را از دست دادم. به دلیل فوت جمشید ارجمند برای جامعه منتقدان که عادت دارند به دیگران فحش بدهند و فحش بنویسند، متاسفم.
سیروس علی‌نژاد در ادامه این مراسم گفت: جمشید ارجمند در زمینه های مختلف مانند طنز و مقاله نویسی، ترجمه و شعر، آدم توانایی بود و هر وقت می خواستیم مجله ای را شروع کنیم قبل از هر چیز با او صحبت می کردیم. شاید اگر یک صنف یا سندیکای مطبوعاتی داشتیم چنین مجلسی باید در آن صنف برگزار می شد. شاید اگر انجمن دبیران و سردبیران وجود داشت باید چنین مراسمی را توسط آن انجمن برگزار می کردیم.
طهماسب صلح‌جو نیز از جمله منتقدان سینما گفت: زنده یاد جمشید ارجمند آنقدر جایگاه قدیمی و ارزشمندی در عرصه فرهنگ دارد که نمی توان حرفی که در خور او باشد، بیان کرد. این یک فاجعه فرهنگی است وقتی زیر تابوت یک عزیز فرهنگ‌ساز را می گیریم، می فهمیم که تازه چه کسی را از دست داده ایم. امیدوارم این مسئله هر چه سریعتر برطرف شود. افرادی مانند ارجمند کسانی بودند که برای ما خاطره ساختند و عشق به سینما را برای ما جدی‌تر کردند.
در پایان این مراسم شاهرخ دولکو داماد زنده یاد جمشید ارجمند از حضور هنرمندان در این مراسم تشکر کرد.
قبل از خواندن نماز برای زنده یاد ارجمند، حجت الاسلام مهدی معصوم خانی نسبت به تشویق هایی که حاضران برای سخنرانان می کردند اعتراض کرد و گفت: تشویق برای مراسم عروسی است و در مراسم های تشییع جنازه باید صلوات فرستاد.
نظر شما