به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «قلندرنامه‌ای به نام آداب الطریق» اثر باباحاجی عبدالرحیم با تحقیق، تصحیح و توضیح مهران افشاری به تازگی توسط نشر چشمه منتشر و راهی بازار نشر شده است. جلد روی این کتاب، تصویر یک قلندر در منابع چینی است که از راهنمای کتاب زنده یاد ایرج افشار که در سال ۵۷ چاپ شده، برداشته شده است.
مهران افشاری پس از تصحیح و چاپ ۳ مجموعه از فتوت‌نامه‌ها این بار، کتاب آداب‌الطریق را براساس دو نسخه خطی تصحیح کرده و تعلیقاتی را برای آن نوشته است. قلندری از قرن هفتم هجری به بعد، نام یک جریان و مکتب در تاریخ تصوف بوده که با آیین فتوت یا جوانمردی ارتباط داشته است. کتاب پیش رو، تحقیقات این محقق را درباره فتوت تکمیل می‌کند.
قلندرنامه‌ای که در این کتاب با عنوان آداب‌الطریق عرضه شده، متن تصحیح‌شده‌ای است که نسخه اصلی‌اش نوشته پیر قلندران نقش‌بندی در قرن یازدهم هجری در ماوراءالنهر است. این نویسنده باباحاجی عبدالرحیم عاقبت به خیر نامیده می‌شده است.
این کتاب ۴ بخش اصلی دارد که به ترتیب عبارتند از دیباجه، آداب الطریق، تعلیقات و فهرست‌ها. دیباجه این کتاب، مطلب «پژوهشی نو درباره قلندریه» را به‌عنوان نوشتار ابتدایی در کنار ۴ فصل دارد که به ترتیب عبارت اند از «فصل نخست سرچشمه‌های قلندری گری»، «فصل دوم و ویژگیهای قلندران در میان صوفیان»، «فصل سوم طریقت‌های گوناگون قلندری» و «فصل چهارم قلندرنامه آداب الطریق».
اما بدنه اصلی کتاب که متن کهن و اصلی «آداب الطریق» را شامل می‌شود این باب‌ها را در بر می‌گیرد: باب اول در بیان کلاه، باب دوم در بیان موی سر، باب سیم در بیان دلق و خرقه و اوصاف آن، باب چهارم در بیان کمر، باب پنجم در بیان عصا، باب ششم در بیان کجکول، باب هفتم در بیان کدو مطبخ، باب هشتم در بیان سفره، باب نهم در بیان خادمی، باب دهم در بیان تخت پوست، باب یازدهم در بیان جاورب و باب دوازدهم در بیان اقسام فقر.
در بخش تعلیقات، تعلیقات مربوط به کتاب آداب الطریق درج شده است. عناوین بخش مربوط به فهرست‌ها هم به این ترتیب است: فهرست منابع و مآخذ، فهرست آیه‌های قرآن مجید، فهرست احادیث و اقوال و امثال عربی، فهرست اشعار براساس آغاز بیت‌ها، فهرست نام جایها، سرزمینها و شهرها، فهرست نام کتاب‌ها، فهرست طایفه‌ها، طریقتها، ملل و نحل، فهرست نام کسان، فهرست لغتها، تعبیرها و اصطلاحها.
در قسمتی از این کتاب با عنوان «در بیان دلق و خرقه و اوصاف آن» می‌خوانیم:
بدان ای طالب صادق که دلق اسم کلّ است و آن لباسی است مرقّع که اهل توفیق و تصدیق و تحقیق پوشیده و در راه شریعت و طریقت به استقامت قدم نهاده‌اند و صاحب معرفت گردیده‌اند و این اقسامی می دارد چنانچه خرقه هم می گویند و کفنی هم می گویند و هر کدام نشانه‌ها دارد.
خرقه آن را گویند که آستین و گریبان داشته باشد. کفنی همان که نه آستین و نه گریبان داشته باشد. ژنده همان که کوتاه آستین و مدوّر باشد مثل پیراهن. بزرگان قدیم گفته اند که کُردَقه می‌گویند و اکثر مخادیم بسیار پوشیده‌اند مثل شیخ جنید و بهلول دانا و شیخ معروف کرخی و شیخ منصور حلاج و غیر آن‌ها نیز به توفیق الهی به تفصیل خواهد بیان شد.
ای درویش، این خلعت است فاخره که انبیا و اولیا پوشیده اند و طالبانی که این کسوت را پوشند، به ریاضت پنهانی بکوشند و از نیش ملامت و ندامت نخروشند و شربت سلامت و عافیت بنوشند.
این کتاب با ۳۹۰ صفحه، شمارگان هزار نسخه و قیمت ۳۰۰ هزار ریال منتشر شده است.
نظر شما