مجله مهر: دود و فولاد و سیمان آفت بزرگ شهرهای بزرگ است. شهرهایی که آبی آسمان و سبزی درخت‌هایش جای خودشان را به ساختمان‌های بلند داده‌اند. تهران یکی از شهرهای آلوده دنیاست. تعداد روزهای پاک در پایتخت به تعداد انگشت‌های یک دست هم نمی‌رسد. برای همین درختان سبز شهر برای ریه‌های دودگرفته رهگذرهای تهرانی حکم سرمایه‌ای را دارد که بتوانند با آن کمی راحت‌تر نفس بکشند و با سبزی رنگشان بین دود و دم خیابان‌های پرترافیک به چشمانشان رنگ و رو ببخشند؛ اما نکته‌ای که باید به آن توجه کرد این است که در طول همه این مهر و موم‌ها بی‌آبی، آلودگی شدید هوا و کم‌توجهی به این سرمایه‌های خیابانی باعث شده تا روز به روز به تعداد درخت‌های خشک شهر اضافه شود؛ برای همین امسال سازمان زیباسازی شهرداری تهران تصمیم تازه‌ای گرفت، آن هم اینکه به همت جمعی از هنرمندان مجسمه‌ساز درختان خشکیده خیابان ولیعصر به اثر هنری تبدیل شوند. اتفاقی که شاید باعث شود با نگاه کردن به یک اثر هنری کمی از تلخی خشک شدن درخت‌های شهر کم کند.
برای این کار ۳۵مجسمه‌ساز دست‌به‌کار شدند
خیابان ولیعصر طولانی‌ترین خیابان خاورمیانه به‌حساب می‌آید. خیابانی که شمال تا جنوب پایتخت را به هم دیگر وصل می‌کند. یکی از ویژگی‌هایی که این خیابان بلند و طولانی را برای ما خواستنی‌تر می‌کند درخت‌های چناری است که عمری به یکی از المان‌های اصلی ولیعصر تبدیل‌شده است انقدر که همیشه قطع کردن و یا خشک شدن آنها همیشه جزو موضوعات حساس و جنجال‌برانگیز در حوزه شهری بوده است. روز درختکاری برای ما در نیمه اسفند ماه همیشه نماد کاشت درخت بوده است اما امسال با اجرایی شدن طرح درختستان به جای کاشت درخت نگاه‌ها به سمت خشکی درختانی رفته است که شاید بسیاری از توجه به آنها غافل بوده‌ایم. در طرح درختستان امسال سازمان زیباسازی شهر تهران همزمان با نوروز از ۳۵هنرمند دعوت کرده است تا برای بهبود فضای شهری بر روی درختان خشکیده خیابان ولیعصر آثار هنری خلق کنند. طرحی که عملیاتی شدن آن شاید بیش از پیش به چشمان و نگاه‌های ما کمک کند که به بهانه تماشای ِ اثر هنری به یاد خشک شدن و از دست رفتن محیط‌زیستمان هم باشیم.
به ازای هر مجسمه‌ساز یک درخت خشکیده
آغاز برگزاری این طرح در محدوده خیابان ولیعصر از پانزدهم تا بیست و دوم اسفندماه است. طرحی که به واسطه آن درخت‌های خشک خیابان از بالای تجریش تا چهارراه ولیعصر شناسایی و بعد از آن هر درخت به یک هنرمند داده می‌شود تا در یک مدت مشخص طرح هنری خودش را روی هر درخت پیاده کند. یکی از این محدوده‌ها محدوده باغ فردوس است تا جایی که اگر سری به خیابان ولیعصر بزنید احتمالاً تک‌وتوک با درخت‌هایی رو به رو خواهید شد که هنرمندان کارشان را روی آنها تمام کرده‌اند. «سهیل بسطامی » یکی از مجسمه‌سازهایی است که کارش را روی درختی در محدوده باغ فردوس به پایان رسانده است. او می‌گوید در کارهایی که انجام داده همیشه طرفدار محیط زیست بوده«من کار و سازه‌ام را روی دو درخت انجام دادم به شکلی که دو نفر روی تنه‌های درخت قرار دارند و دست یکدیگر را گرفته‌اند. طرحی که خودم اسم آن را وابستگی گذاشته‌ام.»
مردم نگران این بودند که درختان زنده نباشند
«سمیرا تفرج» یکی دیگر از هنرمندانی است که می‌گوید کار درختش در خیابان ولیعصر را به پایان رسانده است. او در طرحی که برای درختش در نظر گرفته است از میخ استفاده کرده است. میخ‌هایی که طبق گفته خودش در بیشتر مواقع بلای جان درختان زنده در طبیعت بوده‌اند.« اتفاقاً یکی از همین میخ‌های فولادی و زنگ زده روی تنه درختی که من قرار بود روی آن کار کنم وجود داشت به همین دلیل تصمیم گرفتم که برای اجرایی کردن طرح اسلیمی‌ای که در نظر داشتم از طرح‌های اسلیمی استفاده کنم؛ اما نکته جالب توجه موقع کار کردن روی این درخت واکنش مردمی بود که از کنار ما عبور می‌کردند و مدام نگران این بودند که یک وقت درختی که ما روی آن کار می‌کنیم زنده نباشد.»
تهران پر است از آثار هنری بالقوه
شاید مثبت‌ترین ویژگی در اجرایی کردن طرح درختستان این باشد که بچه‌های مجسمه‌ساز از یک اتفاق تلخ مثل درختان خشکیده آثار هنری بسازند که در نگاه رهگذران شهری شاید چشم نواز به شمار بیایند؛ اما با همه این‌ها وقتی با هنرمندانی که روی این درخت‌ها کارکرده‌اند حرف می‌زنیم تقریباً همگی متفق‌القول می‌گویند با وجود اینکه خلق اثر هنری اتفاق خوشایندی است ولی کاش هیچ وقت درخت خشکی در خیابان‌های شهر وجود نداشته باشد. این در حالی است که یکی از آنها می‌گوید:« نه فقط درختان خشکیده که شهر تهران پر از جزئیاتی است که شاید در نظر اول به چشم نیایند ولی هر کدام به خودی خود می‌توانند با یک نگاه هنرمندانه، آثار هنری باشند که به شهر جلوه زیباتری ببخشند. مثل صندلی‌ها و مبلمان شهری یا حتی همین پل‌های هوایی که هر کداممان ساده از کنارشان عبور می‌کنیم.»
نظر شما