به گزارش خبرگزاری مهر، برنامه گفتگوی فرهنگی با موضوع نقد و بررسی علل نفوذ ادبیات عامه پسند و عواقب آن با حضور یحیی ساسانی ناشر و ابوالفضل درخشنده نویسنده، مدرس داستان نویسی و ناشر از آنتن رادیوگفتگو پخش شد.
در ابتدای این برنامه، ساسانی با بیان اینکه ادبیات عامه پسند به طیف وسیعی از آثار اطلاق می شود، گفت: رمان های داخلی و خارجی بسیار زیادی وجود داشته اند که مورد اقبال مردم بوده اند و در عین حال رمان هایی نیز هستند که فقط سلیقه هایی را که با ادبیات فاخر آشنایی ندارند، تحت تاثیر قرار می دهند و مورد استقبال قرار می گیرند.
وی همچنین با کاربرد نام عامه پسند برای کم شمردن این دست داستان ها مخالفت کرده و گفت: ما نمی توانیم صرف اینکه چیزی مورد توجه عموم واقع شده را سطح پایینی از ادبیات قلمداد کنیم.
این ناشر در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا برای شیوع ادبیات عامه پسند باید نگران بود، گفت: در هر حال باید نگران ابتذال باشیم و باید دید یک اثر هنری هنرمندانه است یا خیر. اغلب مواقع آثاری که برای نخبگان هم نگاشته می شوند، واجد عنصر هنری نیست و ممکن است تعداد زیادی از آثاری که مورد پسند عامه نیز قرار می گیرد بسیار هنرمندانه باشد.
ساسانی با تاکید براینکه منتقدین ادبی باید مرز میان ابتذال و هنر را تعیین کنند، گفت: در حال حاضر ما از عدم وجود مراجع نقد ادبی رنج می بریم به این معنا که ما اطمینان نداریم در ستون ادبی یک روزنامه یا مجله یک معرفی خوبی از یک کتاب ارائه شده باشد و گاهی این تفکیک آثار به دلیل حب یا بغض صورت می گیرد.
وی گفت: اصولا در آفرینش هنری و به خصوص ادبیات داستانی در تمام ادوار تعداد کمی هنرمند داریم و بیشتر تولید کننده صنعت ادبی داریم. کتابفروشی ها باید کتاب داشته باشند و ناشران باید چاپ کنند و نمی توان تنها برای نخبگان کتاب نوشت و وجود آثار عامه پسند طبیعی است.
در ادامه این برنامه، درخشنده ادبیات عامه پسند را متاثر از فرهنگ هر جامعه دانست و گفت: متاسفانه شرایط حاکم بر هر جامعه باعث می شود نویسندگان از ژانر موجود تقلید کنند و این موضوع سبب شده که سال در ادبیات داستانی درجا بزنیم و پسرفت داشته باشیم.
وی افزود: این موضوع به این معناست که یک نویسنده برای تعالی فرهنگ جامعه اش هیچ اثری نمی نگارد و تنها بر اساس نیاز موجود در جامعه همچنان به ادبیات عامه پسند اکتفا می کند.
این داستان نویس در ادامه گفت: ما در یک کلاف سر در گم قرار گرفته ایم. از طرفی مانند متولیان فرهنگی کشور باید به این حداقل ها بسنده کنیم و این درجا زدن باعث افت سطح فکری و فرهنگی جامعه می شود و برای برون رفت باید کاری انجام داد.
درخشنده با تاکید بر اینکه باید وضعیت موجود را آسیب شناسی کنیم ، عنوان کرد : ما کتاب های فاخر بسیاری در گذشته خود داریم.اما با این دلیل که سطح فکر مردم پایین است به حداقل بسنده کرده ایم. داستان نویسی به عنوان مادر همه هنرهای نمایشی در کشورهای مختلف دارای جایگاه ویژه ای است و دولتمردان کشورها قبل از اینکه هر فرآیندی حتی سیاسی ، نظامی و تکنولوژی تجاری را وارد عرصه زندگی مردم کنند سال ها قبل از هنرمندان داستان نویس افکار عمومی جامعه را آماده می کنند و مهندسی فکری برای جامعه شکل می گیرد.
این استاد دانشگاه در پایان گفت: متاسفانه این رویه مهندسی در کشور ما حالت معکوس دارد به این معنا که متولیان فرهنگی به جای اینکه فرهنگ سازی نمایند ، دنباله رو شده اند و راهبر نیستند.
نظر شما