سدهای ترکیه برای همسایگان منافع دارد/از آب استفاده سیاسی نمی‌کنیم

به گزارش خبرنگار مهر، نماینده ترکیه در کنفرانس بین‌المللی مقابله با گرد و غبار، در حاشیه این همایش و در جمع خبرنگاران درباره تأثیرات منفی سد ایلیسو بر منطقه و ایجاد کانون‌های گرد و غبار در پایین‌دست که منجر به بروز توفان‌های گرد و غبار در ایران و دیگر کشورهای منطقه می‌شود گفت: هیچ اطلاعات و تحقیقات علمی در حایت از این مساله وجود ندارد. زمانی که ما برای اقدامی در ترکیه تصمیم‌گیری می‌کنیم دقت می‌کنیم که به هیچ وجه آسیبی به برادران همسایه خود نزنیم. پیش از شروع به احداث این سدها تحقیات جامعی درباره تأثیرات زیست محیطی آن نه تنها در ترکیه بلکه در کشورهای همسایه هم انجام می‌دهیم.

فضلی چرمن تأکید کرد: مطالبی که درباره تأثیرات زییست محیطی احداث این سد در پایین‌دست مطرح شده مطالب نادرستی است. قطعاً در یکی دو سال نخستی که مخازن سد باید پر شوند سد روی کشورهای پایین‌دست تأثیر می‌گذارد.

معاون وزیر امور خارجه ترکیه مدعی شد: این بازه زمانی دو تا پنج ساله که تمام شود و مخازن سد پر شود می‌توانیم حتی نقش مثبتی برای پایین‌دست ایفا کنیم. به این صورت که هرگاه یک یا چند کشور پایین‌دست با خشکسالی رو به رو شوند می‌توانیم بیش از آب مورد نیازشان رهاسازی کنیم.

رئیس هیئت ترکیه در این کنفرانس افزود: درباره ساز و کارهای مختلفی با عراق در حال مذاکره هستیم. مشکلی که باید به آن توجه کنیم مساله امنیت منطقه است که اکنون عراق و سوریه در آتش هستند. داعش و سایر سازمان‌های تروریستی در این کشورها جهنمی ایجاد کرده‌اند. حتی اگر توافقات جامع و مستحکمی با کشورهای پایین دست نظیر عراق و سوریه داشته باشیم دولت‌های این کشورها اکنون قدرت کافی برای اجرای این توافقات را ندارند.

چرمن در پاسخ به اعتراض خبرنگاران که اقدام ترکیه را یکجانبه و برخلاف منافع دیگر کشورهای منطقه عنوان می‌کردند ضمن تهدید به ترک گفتگو گفت: اگر می‌خواهیم که همکاری‌های مثمر ثمر داشته باشیم باید مذاکراتی که انجام می‌شود عاری از هرگونه سرزنش طرف مقابل و با نگاه مثبت باشد. سؤالاتی که شما مطرح می‌کنید در آن چاشنی سرزنش هست. شما به عنوان روزنامه‌نگار باید موضع بی‌طرف داشته باشید.

معاون وزیر امور خارجه ترکیه در پاسخ به اینکه آیا ترکیه حق‌آبه پایین دست را در این چند سال تأمین خواهند کرد یا نه گفت: جواب بسته به مورد فرق خواهد داشت. یک واقعیت اساسی است که در منابع آموزشی هم موجود است و آن اینکه مخزن سد باید پر شود. اگر بخواهیم مخزن را پر کنیم بسته به حجم مخزن زمان خواهد برد. اگر کلاً آب را قطع کنیم مثلاً دو ساله پر می‌شود اما اگر پنجاه درصد آب را رها کنیم چهار ساله مخزن پر می‌شود و به همین منوال. به هر صورت ما هم ظالم و هیولا نیستیم و به تحولاتی که در پایین‌دست رخ می‌دهد توجه می‌کنیم.

نماینده ترکیه در کنفرانس بین‌المللی گرد و غبار تهران ادامه داد: در ترکیه روی این موضوع بحث‌ها و گفت‌وگوهای بسیاری شد و علی‌رغم مخالفت‌ها روی این موضوع پیگیری‌ها صورت گرفت. یکی از مقابر باستانی که جزو سرمایه‌های برگشت‌ناپذیر بود را دو کیلومتر جابه‌جا کرده و به بالادست بردیم تا زیر آب نرود، بنابراین فعالیت‌های بشری از قبیل سدسازی بدون تاثیر نیست و تاثیر داخلی و خارجی دارد ولی سد منافع و مزایایی ایجاد می‌کند. این فقط در ترکیه نیست بلکه در ایران نیز سدسازی منافعی دارد.

چرمن مدعی شد: ما به پروژه گاپ افتخار می‌کنیم و مطمئن هستیم که تاثیرات مثبت آن بیشتر از تاثیرات منفی آن برای ترکیه و سایر کشورها است. ما اعتقادات راسخ و تغییر ناپذیر در این زمینه داریم. تا زمانی که شما براساس آمار و نتایج علمی ادعای خود را مطرح کنید. نه فقط براساس ادعاهای بی پایه و اساس.

وی با بیان اینکه شما نباید بدون آمار از ما انتقاد کنید تصریح کرد: ما هیچ وقت از آب به عنوان ابزار سیاسی استفاده نکرده‌ایم. یک مورد به ما نشان دهید تا به حال ترکیه از آب به عنوان ابزار سیاسی استفاده کرده باشد.