شناسایی فساد ماهی با فناوری نانو

به گزارش خبرنگار مهر، دکتر بهاره عمادزاده مجری طرح پژوهشی «دستیابی به دانش فنی پایش فساد ماهی با استفاده از نانو سنسور های حساس به pH» گفت: در این پروژه تحقیقاتی، نانوحسگرهای تولید شده به روش الکتروریسی طوری در بسته بندی ماهی جاسازی می شوند که نسبت به وجود آمین های تولید شده در اثر فساد ماهی حساس بوده و در اثر واکنش با آنها رنگ برچسب تعبیه شده بر روی بسته بندی تغییر می کند.

مجری این طرح پژوهشی ادامه داد: معمولاً در هنگام شروع فساد ماهی گازهای آمینه منتشر می شوند که این گازها سبب افزایش pH ماهی و محیط بسته بندی شده و هر چه غلظت آمین بیشتر شود، تغییر رنگ واضح تر خواهد بود؛ بدین ترتیب با استفاده از این نانو حسگرهای حساس به pH می توان مراحل تازگی، هشدار جهت مصرف در زمان محدود و همچنین فساد کامل را تشخیص داد.

وی با اشاره به اهداف اجرای طرح پژوهشی پایش فساد ماهی با استفاده از نانوسنسورهای حساس به pH افزود: کیفیت مواد غذایی به لحاظ فساد پذیری در چرخه بسته بندی و توزیع بسیار تغییر پذیر بوده و اغلب با افت همراه است و در نتیجه پایش کیفیت با استفاده از این سنسورها در مراحل بسته بندی، حمل و نقل، انبارداری و توزیع امری ضروری است که می تواند اطلاعات کافی و مهمی را برای تعیین بهتر کیفیت محصول و کنترل تا زنجیره توزیع برای همه از جمله مصرف کننده فراهم کند. 

عضو هیأت علمی گروه نانو فناوری مواد غذایی عنوان کرد: بدلیل اهمیت موضوع، بررسی های مختلفی در خصوص طراحی شناساگرهای فساد در دنیا صورت گرفته و مزیت این دستاورد پژوهشی نسبت به نمونه های مشابه استفاده از نانوالیافی است که موجب افزایش سرعت پاسخ دهی در سنسور شده و کارایی آن را برای پایش فساد ماهی افزایش می دهد.

مجری این طرح پژوهشی خاطرنشان کرد: نانوحسگر طراحی شده به خوبی توانسته کیفیت ماهی را از طریق تغییر رنگ نشان دهد.

عمادزاده با اشاره به اینکه محصولات دریایی بخش مهمی از صادرات کشور را به خود اختصاص می دهند گفت: استفاده از بسته بندی مناسب و همچنین بکارگیری شناساگرهای مناسبی که بتوانند در خصوص کیفیت محصول اطلاعات لازم را در اختیار مصرف کننده قرار دهند می تواند موجب توسعه صادرات این محصولات شود.

مجری این طرح پژوهشی ادامه داد: متأسفانه صنایع بسته بندی در ایران از پیشرفت های این صنعت در جهان بهره ای نبرده است و تولید این نوع شناساگرها می تواند موجب پیشرفت صنایع بسته بندی در ایران شود. 

وی اظهار داشت: برای تجاری سازی دستاورد حاصل از این پژوهش لازم است ابتدا تحقیقات انجام شده از مقیاس آزمایشگاهی به سطح پایلوت منتقل شود و پس از آن، با تطبیق شرایط تولید می توان در خصوص تولید صنعتی آن اقدام کرد.

به گزارش مهر، این پروژه با همکاری دکتر بهروز قرآنی عضو هیأت علمی مؤسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی و متخصص حوزه نانوالیاف محقق شده است.

در سال ۲۰۱۴ کمک هزینه پژوهشی ۱۰ هزار دلاری از سوی آیسسکو برای اجرای این طرح پژوهشی بین رشته ای اعطا شد و در نهایت، با اتمام موفقیت آمیز این پژوهش در سال گذشته، نتایج حاصله به تأیید این سازمان بین المللی رسید.  آیسسکو یا سازمان اسلامی، آموزشی، علمی و فرهنگی، یک سازمان وابسته به سازمان کنفرانس اسلامی است که با اعطای کمک هزینه های پژوهشی به تقویت و ترویج تحقیقات علمی در کشورهای عضو سازمان همکاری های اسلامی می پردازد.