خبرگزاری مهر، گروه استانها، اعظم محبی: اسمش چشمه است اما گاهی طوفان به پا کرده و اینچنین با تیترهای «جوان ۲۴ ساله در چشمه گُل رامیان غرق شد»، «جستجو برای جسد ادامه دارد» و غیره در صدر اخبار استان گلستان قرار می‌گیرد.
«چشمه گُل» در پنج کیلومتری جنوب شهر رامیان و در ۸۵ کیلومتری مرکز استان گلستان (گرگان) قرار دارد و از سه طرف به جنگل و کوه و از یک طرف به زمین‌های زراعی متصل است.
کلمه گُل در زبان ترکی به منطقه‌ای گود عمیق که آب در آن جمع می‌شود، گفته شده و همچنین گُل، کلمه‌ای آرامی و به معنای چشمه جوشان هم است.
مساحت گُل
با توجه به این‌که گل رامیان از چشمه‌های آهکی است نمی‌توان برای آن عمق معین و مشخصی بیان کرد، ولی مساحت تقریبی آن حدود پنج هزار و ۶۵۸ مترمربع است. آب چشمه از کف زمین می‌جوشد و رنگ آن به دلیل عمق زیاد به صورت سبز تیره است.
در گل رامیان انواع ماهی شامل ماهی سفید رودخانه‌ای، سیاه ماهی و ماهی «آبر نوئیدز» وجود دارد. پوشش گیاهی اطراف گُل را درختان پهن برگ، بلوط، درختچه‌های ولیک پوشانده و در نزدیکی این مجموعه دلپذیر و با اهمیت ذخیره‌گاه جنگلی «زربین» واقع شده است.
اما با این همه زیبایی طبیعی و حس خداداد که در این منطقه وجود دارد هیچ توجهی خاصی از لحاظ ظرفیت گردشگری نشده و گهگاه غرق شدن فردی در آن توجه همگان را به خود جلب می‌کند.
۸ نفر در چشمه گل غرق شده‌اند
تاکنون هشت نفر در این چشمه غرق شده و آخرین غرق‌شدگی مربوط به مردادماه سال جاری است.
با این همه زیبایی طبیعی و حس خداداد که در این منطقه وجود دارد هیچ توجهی خاصی از لحاظ ظرفیت گردشگری نشده و گهگاه غرق شدن فردی در آن توجه همگان را به خود جلب می‌کندعلیرغم نصب تابلو «شنا ممنوع» اما همچنان مردم به درون آب رفته و این امر بار مسئولیت متولیان این امر را سنگین می‌کند. طبق نظر کارشناسان حداقل کاری که می‌توان برای ایمنی گُل کرد فنس کشی اطراف آن است یا برای این مکان غریق نجات، قایق و وسایل دیگر پیش‌بینی کرد تا اتفاقات بد تکرار نشود.
مدیر عامل سازمان آتش‌نشانی شهرداری گرگان یکی از افرادی است که غواصی در گُل را برای بیرون کشیدن جسد، تجربه کرده است. وی در خصوص تجربه‌اش به خبرنگار مهر گفت: گُل رامیان یکی از مناطق خاص غواصی ایران است که تاکنون نمونه آن را در جایی ندیدم.
فشار آب در اعماق گُل بالا است
مهدی قره قاشی با بیان این‌که گل رامیان شرایط خاصی دارد، افزود: عمق آن بین ۴۵ الی ۵۰ متر بوده و فشار آب به شدت بالاست به طوری که اجازه پایین رفتن را به غواص نمی‌دهد.
وی اضافه کرد: من تا عمق ۳۵ متری پایین رفتم، منطقه بسیار تاریک است و چیزی دیده نمی‌شود و اگر بخواهید چیزی را پیدا کنید تنها بر اثر لمس کردن یافت می‌شود.
قره قاشی ادامه داد: در آنجا ضایعات چوب و کنده درخت فراوان بوده و آب بسیار سرد است.
در همین زمینه یک کارشناس ایمنی به خبرنگار مهر گفت: باید در آن منطقه پیشگیری اتفاق افتاده و مسئولان چاره‌اندیشی کنند.
فنس کشی در گُل
رضا شیخ ادامه داد: چند دستگاه متولی این امر هستند و باید کاری کرد که دیگر حادثه‌ای در آنجا رخ ندهد البته این کار روش‌های مختلفی دارد و ساده‌ترین و کم هزینه‌ترین راه آن گذاشتن تیم نجات غریق در آنجاست.
وی ادامه داد: کشیدن فنس در اطراف یا در عمق چهار متری گل هم توسط برخی از کارشناسان پیشنهاد شده و می‌توان روی آن مطالعاتی انجام داد.
فاطمه زمانی یک کارشناس گردشگری است؛ وی بعد از بیان مختصات گُل و توصیف آن به خبرنگار مهر گفت: در شهرهای مختلف کشور از کوچک‌ترین موقعیت، توریست جذب می‌کنند اما ما نتوانسته‌ایم بهره‌وری لازم را از گُل داشته باشیم.
وی ادامه داد: این مکان باید منبع درآمدی برای اهالی منطقه باشد و روی ایمنی آن هم چاره‌ای اندیشیده شود زیرا مردمی که به گُل می‌آیند در صورت شنیدن غرق‌شدگی برمی‌گردند.
گل به بخش خصوصی واگذار شود
برای اطلاع از این‌که چه دستگاهی متولی ساماندهی و ایمنی منطقه است و این‌که چه اقداماتی تاکنون در این زمینه صورت گرفته با فرماندار رامیان گفتگو کردیم، محمود سالاری به خبرنگار مهر گفت: ساماندهی چشمه گل رامیان ضرورت دارد.
وی افزود: قبل از ساماندهی باید متولی این کار مشخص شود که مثلاً مسئولیت آن با چه کسی است؟ چه کسی با غریق نجات قرارداد می‌بندد؟ و غیره؛ بنابراین ما در قدم اول به دنبال پیدا کردن متولی هستیم.
سالاری با بیان این‌که گل را به بخش خصوصی واگذار کرده‌ایم، اضافه کرد: ابتدا باید آب منطقه‌ای و منابع طبیعی رضایت دهند زیرا آنجا عرصه ملی است و آن‌ها متولیان آن هستند.
واگذاری یک ساله
وی گفت: منابع طبیعی به عنوان اصلی‌ترین دستگاه در این بخش باید برای واگذاری این منطقه به بخش خصوصی موافقت کند.
سالاری تصریح کرد: منابع طبیعی اذعان کرد که واگذاری این منطقه به بخش خصوصی نیازمند مطالعه است و در صحبت اولیه خواستار این بودند که یک عرصه دو الی سه هزار هکتاری را به عنوان پارک جنگلی واگذار کنیم که گل رامیان هم جزو آن بود. ولی با صحبت‌های صورت گرفته به این توافق رسیدیم که تنها دو هکتار از این عرصه یعنی چشمه گل رامیان و اطراف آن را به بخش خصوصی واگذار کنیم.
وی با بیان این‌که کارهای سبک سازه‌های در این منطقه صورت می‌گیرد، توضیح داد: یعنی سرمایه‌گذار آلاچیق چوبی زده و از مصالح سبک استفاده می‌کند و از آجر، سیمان، بتن و غیره استفاده نخواهد کرد.
سالاری گفت: هم اکنون گل در اختیار بخش خصوصی است و تا تاریخ ۳۰ آبان قرارداد داریم، ولی بعد از این، قرارداد باید طولانی‌تر شود زیرا سه ماه فرصت کوتاهی برای انجام امور بیمه و زیرساخت‌ها است.
وی بیان کرد: باید با منابع طبیعی جلسه‌ای گذاشته تا حداقل قرارداد یک ساله بسته شود تا این شخص برنامه‌ریزی یک‌ساله‌ای داشته باشد.
ساماندهی در دستور کار است
در آخرین جلسه شورای هماهنگی مدیریت بحران استان موضوعات مختلفی از جمله ساماندهی چشمه گل رامیان مطرح شد، به همین دلیل با سرپرست مدیریت بحران استان گلستان گفتگو کردیم.
مجتبی جمالی در این زمینه به خبرنگار مهر گفت: با توجه به اهمیت چشمه گل و سابقه غرق‌شدگی‌ها در این جلسه مقرر شد فرمانداری رامیان با هماهنگی دستگاه‌های ذی‌ربط از جمله آب منطقه‌ای، شهرداری و منابع طبیعی موضوع ساماندهی و مدیریت مجموعه را تعیین و تکلیف کند که این کار یا با واگذاری به بخش خصوصی و یا بخش عمومی انجام شود.
در واقع ساماندهی و مدیریت نه از حیث این است که شنا ساماندهی شود بلکه ممنوعیت و محافظت صورت بگیردوی افزود: این کار برای جلوگیری از ایجاد حوادث و اتفاقات پیش آمده است تا با هماهنگی دستگاه‌ها چشمه گل رامیان به گونه‌ای ساماندهی شود؛ این امر در دستور کار ماست و پیگیر آن هستیم.
جمالی تصریح کرد: هم اکنون واگذاری مجموعه به صورت ناقص به بخش خصوصی صورت گرفته و البته تأکید کردیم که فرمانداری در قالب یک مجموعه کامل و یکپارچه موضوعات مختلف آن را از جمله گردشگری و ایمنی در نظر گرفته و آن را در جلسه آتی مدیریت بحران گزارش دهد.
موقعیت فیزیکی امکان فنس کشی را نمی‌دهد
جمالی گفت: مدیریت آن منطقه چند وجهی است و فرمانداری به عنوان یک دستگاه حاکمیتی می‌تواند همه دستگاه‌ها را جمع‌بندی کرده و یکپارچه تصمیم‌گیری شود.
وی در خصوص فنس چنین توضیح داد: ایجاد فنس به لحاظ فیزیکی و موقعیتی امکان‌پذیر نیست ضمن آن‌که شنا کردن در آنجا ممنوع است.
جمالی تصریح کرد: به دلیل ممنوعیت شنا در آنجا نمی‌توان غریق نجات گذاشت و معمولاً هم کسی در آنجا شنا نمی‌کند و اگر غرق‌شدگی بوده به دلیل بی‌توجهی اتفاق افتاده است زیرا تابلو شنا ممنوع در آنجا نصب است.
جمالی گفت: در واقع ساماندهی و مدیریت نه از حیث این است که شنا ساماندهی شود بلکه ممنوعیت و محافظت صورت بگیرد و یک نگهبان در آنجا گذاشت تا کسی داخل آب نرفته و ممنوعیت عملیاتی شود.
وی بیان کرد: افراد معمولاً برای بازدید به گل می‌روند ولی در عین این‌که ممنوعیت دارد متأسفانه یک عده داخل آب می‌روند و باید ملاحظاتی صورت گرفته و تعیین و تکلیف آن هرچه سریع‌تر اتفاق بیفتد.
چشمه گل رامیان با اندک توجه و به کارگیری امکانات خدماتی، رفاهی و آماده‌سازی مسیر می‌تواند به عنوان مرکزی برای جذب توریست در نظر گرفته شود.
برای این منظور ابتدا باید به ایمنی آن توجه کرد که تا یک فرصت به تهدید تبدیل نشود.
همچنین مسافران و مردم منطقه باید به هشدارهای توجه کنند و بدانند که شرایط شنا در این گل بسیار خطرناک است و احتمال غرق شدن شناگران حرفه‌ای هم وجود دارد.
نظر شما