خبرگزاری مهر - گروه ورزش: به لحاظ سابقه، گستردگی و اهمیت، هیچ رویداد ورزشی در جهان شبیه و مثلِ «المپیک» نیست؛ آوردگاهی که هر چهار سال یکبار ورزشکاران و مردم کشورهای مختلف را در یک دوره زمانی مشخص گردهم جمع می‌کند تا برای مدال آوری رقابت داشته باشند.
در هر دوره المپیک تقابل ورزشکاران و اشک‌ها و لبخندهای آنها در کنار حاشیه‌هایی که تماشاگران المپیکی خلق می‌کنند، صحنه‌هایی تکرار نشدنی برای تاریخ ورزش جهان به ثبت می‌رسانند اما بدون شک جذاب ترین بخش هر دوره المپیک «مراسم افتتاحیه» آن است تا حدی که برای برگزاری هرچه باشکوه‌تر آن مبالغ سرسام آور و هنگفتی هزینه می‌شود.
در تمام افتتاحیه‌های المپیک البته «رژه کاروان‌های ورزشی» جایگاه همیشگی و ثابت خود را دارد. در این مراسم سنتی و جداناپذیر، ورزشکاران هر کشور با لباسی متحدالشکل که معرفِ هویت و فرهنگ شان است، مقابل هزاران تماشاگر حاضر در محلِ افتتاحیه و میلیون‌ها ببیننده تلویزیونی رژه می‌روند. همین مسئله بیانگر اهمیت مقوله «طراحی لباس» برای ورزشکارانِ المپیکی است؛ موضوعی که می‌تواند دست مایه‌ای برای قضاوتِ چگونگی حضور کشورها در المپیک - به خصوص تا پیش از آغاز مدال آوری ها - قرار بگیرد.
این مقوله البته سه سال پیش کمیته ملی المپیک را با چالشی جدی مواجه کرد اما برای ممانعت از تکرار آن برای المپیک پیش رو با برنامه و بر اساس زمان بندی مناسب، تصمیم گرفته شده است.
مُد ایرانی و المپیک
نمونه اولیه لباس کاروان ایران در المپیک ریو بعد از رونمایی رسمی و به خاطر رنگ بندی و طرح نامناسب با موجی از واکنش‌های منفی روبرو و حتی در شبکه‌های اجتماعی هم به سوژه کاربران تبدیل شد تا آنجا که کمیته ملی المپیک مجبور به کنار گذاشتن آن لباس و در کل بازنگری در طراحی لباس‌ها شد.
البته استفاده از مانکن برای نمایش لباس‌های طراحی شده و عکاسی غیرحرفه ای از آنها با گوشی در ایجاد این موج منفی بی تأثیر نبود اگرچه نمونه نهایی شده هم جلب صد درصدی نظر علاقمندان ورزش را به دنبال نداشت در حالیکه برای نمایش آنها، در کنار عکاس و عکاس حرفه‌ای از المپین هایی مانند احسان روزبهانی و مهسا جاور هم به جای مانکن استفاده شد.
در هر صورت آن تجربه بار دیگر اثبات کرد که تا وقتی کارهای مهم با روش‌های قدیمی و از طریق روابط پیش برود به نتیجه نمی‌رسد مگر اینکه از افراد کاردان بهره گرفته شود. به همین دلیل است که در طراحی لباس کاروان ایران برای المپیک سی و دوم تصمیم به بهره گیری از صنعت داخلی مُد و لباس گرفته شده است.
طرح اولیه لباس کاروان ایران برای المپیک ریو که کنار گذاشته شد
ورود رسمی کارگروه ساماندهی مد و لباس به المپیک ۲۰۲۰
کمیته ملی المپیک اقدامات نوبرانه خود در رابطه با المپیک ۲۰۲۰ را به محدود به بهره گرفتن از ظرفیت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای برنامه نویسی فرهنگی کاروان ایران نکرده چرا که از کارگروه ساماندهی مد و لباس این وزارتخانه هم برای طراحی پوشش اعضای کاروان اعزامی به توکیو دعوت به همکاری شده است. البته برای المپیک پیشین هم در نهایت یکی از طراحان داخلی لباس کاروان را پیشنهاد داد اما این بار قرار است لباس ورزشکاران المپیکی به صورت شاخص تر، لایق تر و با هویت تر و در نتیجه یک همکاری اصولی تر طراحی شود.
این همکاری نتیجه نشست‌هایی است که حدود یک ماه پیش میان مسئولان دو نهاد برگزار شد. پیرو همین نشست‌ها، سیدرضا صالحی امیری رئیس کمیته ملی المپیک ۲۸ تیرماه گذشته به صورت مکتوب و رسمی، کارگروه ساماندهی مد و لباس را مسئولِ پیگیری مسیر طراحی و ارائه لباس اعضای کاروان ایران در المپیک سال آینده کرد.
آغاز فراخوان برای طرحِ پیشنهادی لباس کاروانِ المپیک
به گفته حمید قبادی دانا دبیر کارگروه ساماندهی مد و لباس وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، این کارگروه به محض دریافت نامه ریاست کمیته ملی المپیک، چارچوب و زمان بندی کار طراحی و ارائه لباس اعضای کاروان ایران در المپیک توکیو را تعیین و آغاز به کار کرد. این آغاز کار با فراخوان عمومی و دعوت از طراحان برای ارائه نمونه‌های پیشنهادی همراه بود.
قبادی دانا در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: تقریباً از دو هفته پیش فراخوان عمومی در این زمینه آغاز شد. البته پیش از آن هم موضوع در صفحه شخصیِ خود من اطلاع رسانی شد که استقبال ۴ هزار نفری طراحان را به دنبال داشت. سیاست گذاران ورزشی جایگاه طراحی را به جا، مناسب دیده اند و این مسئله هم واکنش‌های خوبی داشته است.
وی تصریح کرد: برای طراحان لباس امکان ثبت نام آنلاین و بارگذاری نمونه‌های پیشنهادی مهیا شده است. آنها حداکثر تا ۳۱ مردادماه فرصت دارند تا نمونه طراحی خود را اینگونه در اختیار کارگروه ساماندهی مد و لباس قرار دهند.
نمونه نهایی لباس کاروان المپیک ۲۰۱۶ که توسط دو المپین و با عکاسی حرفه ای نمایش داده شد
از طراحی کاغذی تا نمونه دوزی و برپایی نمایشگاه برای ارائه طرح نهایی
طرح‌های ابتدایی و پیشنهادی در مورد لباس اعضای کاروان المپیکی ایران بر روی کاغذ ارائه می‌شود. بنا بر اعلام دبیرکارگروه ساماندهی مد و لباس، تیمی کارشناسی از این کارگروه که البته نمایندگان کمیته ملی المپیک هم در آن حضور دارند، از میان نمونه‌های ارسالی، آثار منتخب که قاعدتاً باید در چارچوب‌های مشخصی طراحی شده باشند را مشخص می‌کنند. بعد از این مرحله هم نمونه‌های منتخب از طرح‌های پیشنهادی باید نمونه دوزی شوند.
وی تاکید کرد که بعد از ارائه نمونه طرح‌های ابتدایی، در مورد لباس اعضای کاروان با تمام مشخصات شامل طرح و رنگ به جمع بندی می رسیم.
قبادی دانا در ادامه گفت: برپایی نمایشگاه از طرح‌های نمونه دوزی هم در دستور کار است. می‌خواهیم از این طریق امکان بازدید عمومی و اظهارنظر مردمی را هم داشته باشیم تا اینگونه با استقبال گسترده‌تری را از نمونه نهایی شده مواجه شویم.
کمیته ملی المپیک چارچوب الزام آوری برای لباس مسافران توکیو ندارد
به گزارش خبرنگار مهر، معمولاً در طراحی لباس ورزشکاران کشورهای مختلف و به خصوص برای رویدادیی مانند المپیک از رنگ پرچم کشور آنها در کنار طرح‌های مینیمال و با هویت استفاده می‌شود تا اینگونه حسِ وطن پرستانه بیشتری در پوشش ورزشکاران ایجاد شود. همانگونه که سال‌ها پیش هم نمادهایی مانند گنبد مسجد و رنگ آبی آن برای لباس کاروان ایران پیشنهاد داده شد.
با این حال کمیته ملی المپیک هیچ چارچوب الزام آوری را به لحاظ به کارگیری نماد یا رنگی خاص در لباس پیشنهادی مشخص نکرده تا اینگونه صفر تا صد کار با طراحان باشد و کارگروه ساماندهی مد و لباس که مسئولیت مستقیم در ارائه لباس کاروان المپیکی ایران بر عهده دارد.
قبادی دانا در این رابطه گفت: درست است که ما مسئولیت اجرایی کار را در رابطه با لباس ورزشکاران المپیکی بر عهده گرفته ایم اما کمیته ملی المپیک هم نظارت لازم را دارد. البته این کمیته هیچ تاکید و الزامی در مورد استفاده از یک طرح یا رنگ قید نکرده و به همین دلیل دست طراحان برای خلاقیت و نوآوری در طراحی باز است. به هر حال طراحی یکسری اصول کلی و تخصصی دارد که باید رعایت شود. در کنار این، نمادها وشاخص هایی هم وجود دارد که باید همزمان با آن اصول لحاظ شوند به گونه‌ای که طرح نهایی پیام ایرانی - اسلامی بودن را داشته باشد
رژه کاروان ایران در سه دوره المپیک با پوشش های متفاوت
۴ سِت پیش بینی شده لباس کاروان المپیک
کمیته ملی المپیک در نامه ارسالی به کارگروه ساماندهی مد و لباس خواستار پیش بینی چهار سِت لباس برای ورزشکاران خانم و آقا شده است. یک دست لباس باید ویژه مراسم افتتاحیه طراحی شود. این کارگروه همچنین باید در مورد ستِ ورزشی ورزشکاران شامل گرمکن، شلوار و تی شرت آنها هم طرح پیشنهادی داشته باشد. هر یک از لباس هم برای دو گروه مردان و بانوان باید به صورت مجزا طراحی شود. بدین ترتیب در مجموع برای کاروان اعزامی به المپیک ۴ ست لباس طراحی و تولید خواهد شد.
رونمایی از لباس المپین ها حداکثر تا پنج ماه دیگر
به گزارش خبرنگار مهر، یکی از معضلاتی که کمیته ملی المپیک در دوره پیشین بازیهای المپیک و برای تهیه پوشش ورزشکاران با آن مواجه شد، کمبود وقت بود و در دسترس نبودن برخی ورزشکاران برای اندازه گیری!
پوششی که ورزشکاران ایران در افتتاحیه ۱۵ مردادماه سال ۹۵ و در ورزشگاه ماراکانا به تن داشتند، وقتی نهایی شد که زمان زیادی به این مراسم باقی نمانده بود و به همین دلیل اندازه گیری ورزشکاران و سفارش دوخت لباس آنها خیلی فشرده و در کمترین زمان ممکن انجام شد. از طرفی برخی ورزشکاران مانند اعضای تیم ملی والیبال و دوچرخه سواری هم تهران را به سمت ریو ترک کرده بودند. همین موضوع مسئولان مربوطه را برای اندازه گیری حرفه‌ای از این ورزشکاران با مشکل مواجه کرد.
البته به نظر می‌رسد برای دوره آتی بازیهای المپیک با مشکلاتی از این دست مواجه نشد چرا که با روال پیش بینی شده، طی ماه‌های آینده نمونه لباس اعضای کاروان ایران نمایش داده می‌شود. بنابراین با توجه به برگزاری بازیهای المپیک توکیو در مردادماه سال آینده فرصت کافی برای تولید آنها وجود خواهد داشت.
قبادی دانا در این زمینه گفت: بعد از اتمام مهلت تعیین شده برای ارائه طرح‌ها در فراخوان اولیه، خیلی سریع وارد مراحل دیگر می‌شویم چرا که پیش بینی کرده ایم تا آبان ماه و حداکثر آذرماه، لباس ورزشکاران را نهایی کرده باشیم.
هزینه و مالکیت لباس‌های طراحی شده با کمیته ملی المپیک است یا وزارت ارشاد؟
به گزارش خبرنگار مهر، تعیین کننده ترین فاکتور در اجرای هر طرح و ایده‌ای، منابع مالی است. چه بسا بسیاری از برنامه نویسی ها در سطح کلان به خاطر تأمین نبودن همین فاکتور به مرحله اجرا نرسیده یا اجرای آن محدود شده است.
در رابطه با طراحی لباس اعضای کاروان ایران در المپیک توکیو هم منابع مالی عاملی تعیین کننده خواهد بود به خصوص که قاعدتاً باید در بالاترین کیفیت ممکن تولید شود. همین مسئله این سوال را ایجاد می‌کند که «هزینه طراحی و تولید لباس مسافران المپیک با کمیته ملی المپیک است یا وزارت ارشاد و کارگروه ساماندهی مد و لباس این وزارتخانه؟»
قبادی دانا در پاسخ به این پرسش گفت: کمیته ملی المپیک تأمین تمام هزینه‌های لازم برای طراحی و تولید لباس‌ها را عهده دار شده است. به هر حال طراحی لباس‌ها از مرحله نخست تا ارائه نمونه نهایی، متحمل هزینه‌هایی می‌شود که قرار است کمیته ملی المپیک این هزینه‌ها را پرداخت کند.
«با این اوصاف مالکیت لباس‌ها هم با کمیته ملی المپیک باید باشد؟»، پاسخ دبیر کارگروه ساماندهی مد و لباس به این پرسش خبرنگار مهر مثبت بود. وی گفت: پیگیری کار برای طراحی لباس با ما است اما از آنجا کمیته ملی المپیک تمام هزینه‌ها را تأمین می‌کند، مالکیت مادی لباس‌ها هم با این کمیته خواهد بود.
تصاویری از لباس کاروان المپیکی دیگر کشورها
تولید لباس کاروان المپیک با نظارت کارگروه ساماندهی مد و لباس
پوشش ورزشکاران ایران در توکیو بعد از نهایی شدن وارد مرحله تولید می شود. قبادی دانا در رابطه با این مرحله از کار و اینکه «امتیاز تولید لباس با کارگروه ساماندهی مد ولباس است یا کمیته ملی المپیک که مالکیت لباس ها را دارد؟» گفت: تولید لباس ها با نظارت کارگروه ساماندهی مد و لباس انجام می شود. از همکاری با تولید کنندگان پوشاک ورزشی برای تولید لباس ها بهره گرفته خواهد شد.
یک پیشنهاد
حمید قبادی دانا دبیر کارگروه ساماندهی مد و لباس در بخش پایانی گفتگو با خبرنگار مهر یک پیشنهاد ارائه کرد که البته هنوز به صورت رسمی با مسئولان کمیته ملی المپیک در میان گذاشته نشده است.
وی گفت: می‌توان همزمان با تولید لباس طراحی شده برای کاروان ورزش ایران، شرایط لازم برای تولید انبوه آن توسط شرکت‌های ورزشی را ایجاد کرد و در واقع امتیاز کار را در اختیارشان گذاشت. اینگونه تولید انبوه نمونه لباس کاروان ایران - خارج از آنچه دستور و مورد نیاز کمیته است - به صورت قانونی انجام می‌شود و مردم عادی هم می‌توانند از نمونه تولید شده استفاده کنند.
دبیرکارگروه ساماندهی مد و لباس تاکید کرد که در نشست‌های آتی با ریاست کمیته ملی المپیک، این موضوع به صورت رسمی به وی پیشنهاد خواهد شد.
نظر شما