به گزارش خبرنگار مهر، نشر نیلوفر دومین چاپ کتاب «علم و ایدهئولوژی» اثر لویی آلتوسر و ترجمه زنده یاد مجید مددی را با شمارگان ۵۵۰ نسخه، ۵۴۸ صفحه و بهای ۸۵ هزار تومان منتشر کرد. چاپ نخست این کتاب در سال ۹۶ با شمارگان هزار و ۲۰۰ نسخه و بهای ۵۵ هزار تومان منتشر شده بود. این کتاب قرار بود نخستین مجلد از مجموعهای هفت جلدی شود که متاسفانه با درگذشت مترجم ادامه آن در هالهای از ابهام قرار گرفت.
این کتاب شامل ۱۸ مقاله و یادداشت از آلتوسر است که مترجم برای شرح هرکدام از آنها یک مقاله در ادامه اضافه کرده است. عناوین مطالب کتاب به ترتیب به این شرح است: «طبقه حاکم و عقاید حاکم»، «آثار اولیه: شبح هگل»، «پرواز به پیش: به سوی ایدهئولوژی»، «پیرامون تکامل مارکس جوان»، «دست نوشتههای ۱۸۴۴»، «مارکسیسم و اومانیسم»، «درباره هنر: نامه به دپره»، «کرمونینی: نقاش آبستره»، «به خوانندگان انگلیسی زبان»، «مصاحبه آنتونیو ماتیوچی با آلتوسر»، «فروید و لکان»، «نامه به ژاک لکان»، «ایدئولوژی و دستگاههای ایدئولوژیک دولت»، «بخش نخست مقاله آلتوسر»، «مقدمه بر جلد اول کاپیتال»، «پاسخ آلتوسر به جان لوییس»، «علم و ایدهئولوژی» و «ماکیاولی و ما».
کتاب مقدمه مفصلی از مترجم در شرح زندگی خود و همچنین دیدگاههایی انتقادی درباره جریان چپ در پیش از انقلاب اسلامی ایران دارد. همچنین یکی دیگر از مقدمههای مترجم درباره آلتوسر و اندیشه اوست و پیشگفتار کتاب نیز سرفصل «چرا آلتوسر؟» را با خود دارد. همچنین کتاب شامل پنج پیوست است: «نامه انگلس به بلوخ»، «دستگاه ایدهئولوژیک دولت: آیا دولت مساوی است با سرکوب+ایدهئولوژی»، «ادبیات به مثابه فرم ایدهئولوژیک»، «فرهنگ اصطلاحات و واژههای دشوار» و «کتابنامه». بخش کتابنامه شامل کتابشناسی مفصل آلتوسر است.
آلتوسر دورههای مختلف فکری داشت و بارها نیز به انتقاد از خود پرداخت. او در مقاله «علم و ایدئولوژی» این کتاب در یک خودانتقادی به خطای نظریهباورانه خود اعتراف کرده و تأکید بیش از حد بر نظریه را مورد انتقاد قرار میدهد.
مترجم در بخشی از مقدمه خود نوشته است: «بیتردید یکی از شاخصترین و بااهمیتترین نظریههای ابرازشده آلتوسر نظریه پیچیده و دشوار او درباره ایدهئولوژی است که در آثار او جنبه محوری دارد و لازم است در این جستار نگاهی به آن بیفکنیم و در حد استطاعت چکیدهای از آن به دست دهیم. آلتوسر در مقالهای بلند با عنوانِ «ایدهئولوژی و دستگاههای ایدهئولوژیک دولت»، بحث مبسوطی درباره این «تاریکخانه» به تعبیر کوفمان در اثرش به نام تاریکخانه ایدهئولوژی ارائه میدهد که میتوان مدعی شد تأثیر شگرف آن تقریبا در کلیه عرصههای اندیشگی اکنون نمایان شده و بسیاری تعبیر و تفسیرهای بهاصطلاح علمی را سست و بیاثر کرده است.»
مجید مددی متولد ۱۳۱۴ در تهران بود. او تحصیلات آکادمیک خود را در مقاطع لیسانس و فوق لیسانس در دانشگاه منچستر گذراند و پس از آن در دانشگاه اسکس دکترای فلسفه سیاسی گرفت. او در ۱۵ مرداد ۱۳۹۷ در تهران درگذشت. «فلسفه چیست؟» اثر مارتین هایدگر، «هایدگر» پل استراترن، «مارکسیسم و اخلاق» یوجین کامنکا، «نقد مارکوزه» پل میتیک، «فلسفه هنر از دیدگاه مارکس» میخائیل لیف شیتز، «از خود بیگانگی انسان مدرن» فریتس پاپنهایم و… از دیگر ترجمههای منتشر شده مددی است.
نظر شما