شهرام گیل‌آبادی مدیرعامل «خانه تئاتر» درباره وضعیت نامناسب بودجه حوزه فرهنگ به ویژه تئاتر طی دهه‌های گذشته و تأثیر این وضعیت، به خبرنگار مهر گفت: بودجه اولین مرحله سیاستگذاری عملیاتی یک فرایند است که بر اساس چشم‌انداز، مأموریت و اهداف تدوین می‌شود. هر بودجه‌ای اگر چند بخش جدی را درون خود تعریف نکند شکست خورده خواهد بود و نظارت بر آن کاملاً سلیقه‌ای می‌شود.
وی متذکر شدم متأسفانه در فضای فرهنگی کشور چشم‌انداز روشنی وجود ندارد و توسعه فضای فرهنگی و هنری نیز به نسبت به فضای جمعیتی و نیازهای روز کشورمان متناسب نیست. تئاتر هم جدای از این مقوله نیست به این دلیل که ارزش‌های واقعی تئاتر و کارکردهای آنکه در جوامع مدرن بسیار مورد اقبال و توجه است، اینجا دیده نمی‌شود.
گیل‌آبادی ادامه داد: چون چشم‌انداز روشنی وجود ندارد که بر اساس آن سیاستگذاری روشن و بر اساس آن سیاستگذاری، برنامه‌ریزی روشنی داشته باشیم، بدون شک کارکرد تئاتر در ارتباط با توسعه فکری، اندیشگی و توسعه و پیشرفت جامعه مورد سؤال و دچار نقص است.
سیاست‌گذاران فرهنگی برنامه‌ای برای بودجه ندارند
این مدیر و هنرمند عرصه تئاتر تأکید کرد: چون سیاست‌گذاران فرهنگی اقتضایی عمل می‌کنند و برنامه‌ریزی روشنی برای بودجه ندارند، بودجه هم بر اساس چشم‌انداز شکل نمی‌گیرد پس بودجه هم عملیاتی نیست. این سال‌ها تئاتر از عدم داشتن پشتیبانی مادی که بودجه بخشی از آن است، به شدت دچار رنج بوده است و هنرمندان، ساز و کار عملیاتی آن و توسعه فضاهای تئاتری هم دچار یک عقب افتادگی جدی است که مطمئناً در تاریخ پاسخی برای این عقب افتادگی جدی نداریم.
قانونگذار هم اعم از کمیسیون فرهنگی مجلس، کمیسیون بودجه یا در فضای تلفیق آشنایی جدی با تئاتر ندارند و به شکل دفعی و اقتضایی سهم ناچیزی را در بودجه‌ای که برای فرهنگ و هنر تعریف شده به تئاتر اختصاص می‌دهد وی درباره اینکه چه عوامل باعث شکل نگرفتن چشم‌انداز و برنامه‌ریزی روشن در حوزه تئاتر شده‌اند، توضیح داد: یک بخش موضوع مسئولانی هستند که چون تخصص لازم نسبت به تئاتر را ندارند مجبور هستند اقتضایی عمل کنند و در نهایت بازدارندگی، نمی‌توانند توجیه روشن عملیاتی برای بخش قانونگذار برای توسعه این بخش داشته باشند. قانونگذار هم اعم از کمیسیون فرهنگی مجلس، کمیسیون بودجه یا در فضای تلفیق آشنایی جدی با تئاتر ندارند و به شکل دفعی و اقتضایی سهم ناچیزی را در بودجه‌ای که برای فرهنگ و هنر تعریف شده به تئاتر اختصاص می‌دهد.
گیل‌آبادی در ادامه سخنان خود اظهار کرد: به این دلیل است که هم تئاتر پشتیبان ندارد و کارکرد خود را از دست می‌دهد، هم مسئولان توجیهی منطقی برای قانونگذار ندارند، هم قانونگذار تکلیف روشنی را برای تئاتر تعریف نمی‌کند و هم اینکه در اقتضائات مختلف نظیر مشکلات اقتصادی مردم، مجبور هستند تا بودجه را صرف حوزه‌های دیگر کنند.
وی با بیان اینکه اگر فرهنگ توسعه پیدا کند مشکلات اقتصادی، سیاسی و اجتماعی جامعه هم مرتفع خواهد شد و زندگی مردم هم رنگ و بو و تعریف دیگری به خود می‌گیرد، یادآور شد: اولویت‌های کشور در نظام سیاستگذاری دچار خدشه هستند و متأسفانه محور حرکت اولویت‌ها از سمت فضای معنوی، فکری و معنوی به سمت مسائل مادی و مالی چرخش پیدا کرده است.
بهترین فرصت برای اصلاح اولویت‌ها در بودجه‌ریزی
این مدیر فرهنگی و هنری معتقد است الان در بودجه بهترین فرصت است که هم اولویت‌ها اصلاح شوند و هم بودجه‌ریزی بر اساس ایده، اندیشه و پیش رفتارهای جامعه ایرانی چرخش پیدا کند و بودجه به سمت عملیاتی کردن موضوعی برود که می‌تواند توسعه فرهنگی را درون خود داشته باشد.
مدیرعامل خانه تئاتر با بیان اینکه متأسفم که طی این سال‌ها تقلیل گرا با هنر برخورد شده است و متأسفم که نوع نگاهی که به تئاتر وجود دارد نگاه واقع‌بینانه و روشن‌بینانه‌ای نیست، تصریح کرد: الان بهترین امتحان برای بخش قانونگذار است که باید از این امتحان روسفید بیرون بیاید زیرا یکی از محورهای توسعه که تأکید مسئولان بلندپایه نظام را هم درون خود دارد، محور فرهنگی است و اگر مجلس این محور را با روح فرهنگ که هنر است درست نبیند از امتحان تاریخی خود سربلند بیرون نمی‌آید.
گیل آبادی در پایان سخنان خود گفت: الان وقت آن است که کمیسیون فرهنگی مجلس نشست‌های کارشناسی با حضور متخصصان ترتیب دهد و حرف آن‌ها را بشنود. اینجاست که ضعف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دستگاه‌های فرهنگی هم بیشتر خود را نشان می‌دهد که کار جدی در چشم‌انداز، تعریف اهداف و سیاست‌ها انجام نداده‌اند و بیشتر هم فرهنگ و هنر را اقتضایی دیده‌اند.
نظر شما